1-категория. Құланның бұл түршесі Үстіртте мекендеген, ал XX ғасырдаң 30-жылдары ол жерден жойылып кетті. Қазақстанның басқа шөлді аудандарында басқа түршесі – қазақстан құланы мекендеген, бірақ ол 30-жылдары біржола жойылды. 1953 жылы Түркменстаннан Арал теңізіндегі Барсакелмес аралына әкелінген құландар көбейіп, 1982 жылдан бастап Іле аңғарына, Бетпақдала мен Шығыс Каспий өңіріне жіберілді.
Тоғай бұғысы
1-категория. Жойылып бара жатқан Орта азиялық түрше. Ертеде Қазақстанда Сырдария мен Іле өзендерінің бойында мекендеген, бірақ 60-жылдардың ортасында толықтай жойылған. 1981 жылы Тәжікстаннан бірнеше бұғы әкелініп, оларды Іле өзенінің сол жағалауында орналасқан Қарашеңгел аңшылық шаруашылағына жіберілді. Саны 200-ге жетіп, одан ары қарай өсуде. Бұл бұғыларды Сырдария мен Іле өзенінің бойында тіршілік мекені әлі де болса сақталған жерлерге жіберу керек.
Қарақұйрық
3-категория. Ертеде шөлді аймақта көптеп кездескен, бірақ қасақылыққа байланысты оның саны 200 мыңнан (30-жылдары) 10 мыңға (70-жылдары) дейін кеміді және көп жерлерде ол кездеспейтін болды. Түрді Қызыл кітапқа тіркеген соң оның саны тұрақталып, жан-жақты қорғалатын жерлерде өсе бастады. Қазір Қазақстанда 30-50 мыңдай қарақұйрық бар. Қорғалатын жаңа территориялар ашу керек.
Үстірт арқары
3-категория. Тек Үстірт пен Маңғыстауда ғана мекендейді. 70-жылдары саны 7-10 мыңнан 1-4 мыңға дейін кеміді, бірақ Үстірт қорығын және 2 қорықша (Ақтау-Бозашы мен Қарагие-Қаракөл) құрылғаннан соң саны өсіп, 1991 жылы 5,5 мың басқа жетті. Бұл түршенің шектелген санын пайдалану жөнінде тәжірибелер жүргізу басталды. Үстірт қорығының территориясын кеңейтіп, бірнеше қорықшалар ұйымдастыру керек.
Алтай арқары
1-категория. Тек Алтайда ғана кездеседі. Ол жерде шамамен 80-дей арқар мекендейді, яғни бұл түрше жойылып кету шегіне жақын тұр. Негізгі себеп – қасақылық және арқарлар тіршілік мекенінде пәрменді түрде мал жаю. Мал жаюды шектеп, Күршім жотасының оң жақ беткейінде Марқакөл қорығының жеке бөлімшесін ашу керек.
Қызылқұм арқары
1-категория. Қазақстанда Қызылқұмда мекендейді, бірақ ол жерде жойылып кетуі де мүмкін. Өйткені 70- жылдардан бастап бірде-бір рет кездеспеген. Себебі басқа да тұяқтыларға әсер ететін факторлар – қасақылық және үй малдарын көптеп жою. Бұл түршені питомниктерде қолдан өсіруді бастау және алынған төлдерді қорғалатын территорияларға жіберу мезгілі жеткен сияқты. Оларды қорғау үшін Қызылқұм қорығы мен бірнеше қорықшалар ұйымдастыру керек.
Қазақстан арқары
1-категория. Орталық Қазақстанның аласа қырат жоталарында мекендейді. 60-жылдары саны мен таралу аймағы қасақылық пен тіршілік етуге жарамды мекендердің тарылуына байланысты қысқарды. 90-жылдардың ортасына қарай оның саны 12 мыңға дейін өсіп, бұл түршені белгілі бір қорғалатын жерлерде олардың шектелген санын пайдалану жөнінде тәжірибелік жұмыстар басталды. Қорықшаларда арқарларды қорғауды күшейтіп, далалық қорықтар құрып, оларды Ұлытауға қайтадан жерсіндеру керек.
Тянь-Шань арқары
2-категория. Тянь-Шань мен Жоңғар Алатауында тараған. Бұл түршенің саны шапшаң төмендеп, қазір оның саны 1,5 мыңнан аспайды. Себеп-ері – басқа арқарларға әсер ететін факторлар. Ақсу-Жабағылы қорығына жақын жатқан арқардың қыстайтын жерлерін қосу, көршілес Қаратау жотасында бұл қорықтың бөлімшесін ашып, Жоңғар Алатауында қорық құруды жеделдету керек.
Қаратау арқары
1-категория. Тек Қазақстанда Қаратауда ғана мекендейтін бұл арқар қазіргі кезде толық жойылу шегінде, бар-жоғы 100-150-дей басы сақталған. Осындай өзіне тән ерекшелігі бар жануарды сақтап қалу үшін жеделдетіп Қаратау қорығын және осы жотаның солтүстік-батыс шетінде қорықшалар ұйымдастыру керек.
1-категория – жойылып бара жатқан;
2-категория – саны жылдан-жылға күрт азайып бара жатқан;
Красный или горный волк одно из животных занесённых в красную книгу, он является хищным млекопитающим семейства псовых. Красный волк – зверь довольно крупный (гораздо крупнее обычного серого волка). Его тело длиной 76-110 см, хвост — до 50 см, а масса тела достигает 20 кг. В облике этого животного сочетаются черты непосредственно волка, а также шакала и лисицы. От всех остальных волков красный волк отличается особенной яркой окраской, более пушистой шерстью и длинным хвостом, который почти касается земли. Для этого вида характерной особенностью является заостренная, чуть укороченная морда. Уши у красного волка большие, стоячие, вершины их слегка закруглены, сами уши высоко посажены на голове.Встречается в южных областях Дальнего Востока, куда он, скорее всего, заходит с пограничных территорий Китая и Монголии.
Глядя на зубра, этакого великана из царства парнокопытных, думаешь, каким чудом богатырь попал в наше время из глубины веков?
Зубр — крупнейшее животное среди млекопитающих. Его вес доходит до тонны. Бросается в глаза непропорциональное развитие передней и задней части животного. Передняя часть мощнее и выше.
В глубокой древности зубры водились на западноевропейской территории (когда она была еще покрыта большими лесами).
Зубр — это дикий бык с большой гривой. Вся его шея покрыта густой, длинной шерстью, что придает ему необыкновенно свирепый вид.
Зубры убегают от человека, если завидят его издали, а если увидят его нечаянно вблизи, то с большой вероятностью могут броситься. Встреча с зубром опасна от него бегством почти невозможно. Его движения быстры, порывисты, и бег далеко не такой тяжелый, как у домашнего быка.
Видят эти животные-богатыри плохо, но у них хорошо развиты обоняние и слух.
Зубры очень выносливы и сильны, несмотря на крупные габариты, умеют великолепно прыгать и плавать. Барьеры, препятствия для них – не проблема.
Были предприняты попытки обратить зубра в домашнее состояние, но они не удались: животное очень дико и так сильно, вооружено такими опасными рогами, что справляться с ним трудно.
В своё время в Царскосельском зверинце долгое время содержалось несколько зубров.
Маленькие зубрята появляются на свет в начале лета или в конце весны. После рождения молоко матери – лучшая пища для них.
Қызыл кітапқа енген жануарлар (омыртқалылар)
1-категория. Құланның бұл түршесі Үстіртте мекендеген, ал XX ғасырдаң 30-жылдары ол жерден жойылып кетті. Қазақстанның басқа шөлді аудандарында басқа түршесі – қазақстан құланы мекендеген, бірақ ол 30-жылдары біржола жойылды. 1953 жылы Түркменстаннан Арал теңізіндегі Барсакелмес аралына әкелінген құландар көбейіп, 1982 жылдан бастап Іле аңғарына, Бетпақдала мен Шығыс Каспий өңіріне жіберілді.
Тоғай бұғысы
1-категория. Жойылып бара жатқан Орта азиялық түрше. Ертеде Қазақстанда Сырдария мен Іле өзендерінің бойында мекендеген, бірақ 60-жылдардың ортасында толықтай жойылған. 1981 жылы Тәжікстаннан бірнеше бұғы әкелініп, оларды Іле өзенінің сол жағалауында орналасқан Қарашеңгел аңшылық шаруашылағына жіберілді. Саны 200-ге жетіп, одан ары қарай өсуде. Бұл бұғыларды Сырдария мен Іле өзенінің бойында тіршілік мекені әлі де болса сақталған жерлерге жіберу керек.
Қарақұйрық
3-категория. Ертеде шөлді аймақта көптеп кездескен, бірақ қасақылыққа байланысты оның саны 200 мыңнан (30-жылдары) 10 мыңға (70-жылдары) дейін кеміді және көп жерлерде ол кездеспейтін болды. Түрді Қызыл кітапқа тіркеген соң оның саны тұрақталып, жан-жақты қорғалатын жерлерде өсе бастады. Қазір Қазақстанда 30-50 мыңдай қарақұйрық бар. Қорғалатын жаңа территориялар ашу керек.
Үстірт арқары
3-категория. Тек Үстірт пен Маңғыстауда ғана мекендейді. 70-жылдары саны 7-10 мыңнан 1-4 мыңға дейін кеміді, бірақ Үстірт қорығын және 2 қорықша (Ақтау-Бозашы мен Қарагие-Қаракөл) құрылғаннан соң саны өсіп, 1991 жылы 5,5 мың басқа жетті. Бұл түршенің шектелген санын пайдалану жөнінде тәжірибелер жүргізу басталды. Үстірт қорығының территориясын кеңейтіп, бірнеше қорықшалар ұйымдастыру керек.
Алтай арқары
1-категория. Тек Алтайда ғана кездеседі. Ол жерде шамамен 80-дей арқар мекендейді, яғни бұл түрше жойылып кету шегіне жақын тұр. Негізгі себеп – қасақылық және арқарлар тіршілік мекенінде пәрменді түрде мал жаю. Мал жаюды шектеп, Күршім жотасының оң жақ беткейінде Марқакөл қорығының жеке бөлімшесін ашу керек.
Қызылқұм арқары
1-категория. Қазақстанда Қызылқұмда мекендейді, бірақ ол жерде жойылып кетуі де мүмкін. Өйткені 70- жылдардан бастап бірде-бір рет кездеспеген. Себебі басқа да тұяқтыларға әсер ететін факторлар – қасақылық және үй малдарын көптеп жою. Бұл түршені питомниктерде қолдан өсіруді бастау және алынған төлдерді қорғалатын территорияларға жіберу мезгілі жеткен сияқты. Оларды қорғау үшін Қызылқұм қорығы мен бірнеше қорықшалар ұйымдастыру керек.
Қазақстан арқары
1-категория. Орталық Қазақстанның аласа қырат жоталарында мекендейді. 60-жылдары саны мен таралу аймағы қасақылық пен тіршілік етуге жарамды мекендердің тарылуына байланысты қысқарды. 90-жылдардың ортасына қарай оның саны 12 мыңға дейін өсіп, бұл түршені белгілі бір қорғалатын жерлерде олардың шектелген санын пайдалану жөнінде тәжірибелік жұмыстар басталды. Қорықшаларда арқарларды қорғауды күшейтіп, далалық қорықтар құрып, оларды Ұлытауға қайтадан жерсіндеру керек.
Тянь-Шань арқары
2-категория. Тянь-Шань мен Жоңғар Алатауында тараған. Бұл түршенің саны шапшаң төмендеп, қазір оның саны 1,5 мыңнан аспайды. Себеп-ері – басқа арқарларға әсер ететін факторлар. Ақсу-Жабағылы қорығына жақын жатқан арқардың қыстайтын жерлерін қосу, көршілес Қаратау жотасында бұл қорықтың бөлімшесін ашып, Жоңғар Алатауында қорық құруды жеделдету керек.
Қаратау арқары
1-категория. Тек Қазақстанда Қаратауда ғана мекендейтін бұл арқар қазіргі кезде толық жойылу шегінде, бар-жоғы 100-150-дей басы сақталған. Осындай өзіне тән ерекшелігі бар жануарды сақтап қалу үшін жеделдетіп Қаратау қорығын және осы жотаның солтүстік-батыс шетінде қорықшалар ұйымдастыру керек.
1-категория – жойылып бара жатқан;
2-категория – саны жылдан-жылға күрт азайып бара жатқан;
3-категория – сирек кездесетін;
4-категория – ғылыми тұрғыдан толық зерттелмеген;
5-категория – қалпына келтірілген түрлер.
Объяснение:наверное понятно )))