С
. 114. раскройте скобки, употребляя глаголы в одном из следующих времен: present indefinite, present continuous, present perfect, present perfect continuous.
1. i (to live) in st. petersburg. 2. i (to live) in st. petersburg since 1990. 3. she already (to do) her homework for two hours, but she (not do) half of it. 4. i (to wait) for you i since 2 o'clock. 5. what you (to do)? i (to read). i (to read) for already two hours. i already (to read) sixty pages. 6. this man is a writer. he (to write) books. he (to write) books since he was a young man. he already (to write) eight books. 7. what you (to do) here since morning? 8. lena is a very good girl. she always (to help) her mother about the house. today she (to help) her mother since morning. they already (to wash) the floor and (to dust) the furniture. now they (to cook) dinner together. 9. this is the factory where my father (to work). he (to work) here for fifteen years. 10. you (to find) your notebook? -- no! i still (to look) for it. i already (to look) for it for two hours, but (not yet to find) it. 11. you (to play) with a ball for already three hours. go home and do your homework. 12. wake up! you (to sleep) for ten hours already. 13. i (to wait) for a letter from my cousin for a month already, but (not yet to receive) it.
Каспийге көзді сүйдіріп,
Қызықтау ғажап, әрине.
Аруанадайын идіріп,
Жатырмыз сорып нәрін де.
Біреуге Каспий тек теңіз,
Ел қонақтаған жағалай.
Мен үшін бірақ, білсеңіз,
Өңірге осы Анадай.
Даласы түйе көніндей,
Құйын мен сағым іркілген,
Мен үшін ұжмақ өмір бұл
Бір күні артық бір күннен.
Каспийім – тыныс, дәрменім,
Баба қырыммен егізім,
Көздесең байлық, ал бәрін
Аман тұрсыншы теңізім.
Саналы бастар бағамдар,
Теңізбен үндес тірлігім.
Сақталса ғана Каспийім
Артады білсең бірлігің.
Шын бірлік жолы өрімдей,
Үзілмес қалай күштесін.
Каспийім- аппақ көңілдей,
Ал, оған қылау түспесін
(Каспий)
2)
Кітаптар да, қалам да
Көп болатын ағамда.
Менде бұрын жоқ еді,
Әкелді апам маған да.
Жудым әбден бетімді,
Тарап қойдым кекілді.
Бола қалдым лезде
Болат ағам секілді.
Қолға сумка аламын,
Мектепке енді барамын.
Болат ағам секілді
Жақсы оқитын боламын
(Мен де жақсы оқимын)
3)
Ойнар едім күнімен,
Ойнар едім түнімен,
Құлдыр-құлдыр құлынмен,
Ұзын тұмсық піліммен.
Салпаң құлақ күшікпен,
Сақалы жоқ мысықпен.
Тікенекті кірпімен,
Тілі сүйрік түлкімен.
Тағы, тағы, тағы мен
Ойнар едім бәрімен.
Ойнар едім күнімен,
Ойнар едім түнімен.
Тәтем маған:— Жат енді,
Көп ойнадың сен,— дейді.
Өзімнің де тәтемді
Ренжіткім келмейді.
(Ойнар едім)