Қорқыт атаның нақыл сөздері адам мәселесі, оның өмір сүру қағидалары, мақсат-мұраттары және қоғам мен ұлттық болмыс хақындағы әлеуметтік- тұрмыстық толғаныстарына алып келеді. Онда халқының болашағы, жалпы адамгершілік құндылықтар мен қасиеттерді сақтау, тәлім-тәрбие, ата салтын, дәстүрін құрметтеу мен қастерлеу мәселелері сөз болды. Қорқыт Атаны жалпы түркі халықтарының мәдени-дәстүрінің негізін салушылардың бірі деп қарастыруға болады. Қорқыт ата дана-ақылшы ретінде, біріншіден, даналық толғаныстары мен тұжырымдары, өсиетнамалардан, ғибратнамалар арқылы көрінсе, екіншіден, жырларының идеясы мен ішкі формасынан, үшіншіден, әрбір жыр соңындағы қорытынды сөздерінің ақыл-кеңестері мен батасынан сезімдік сипатты тәлімдік-тәрбиелік ой толғаныстарынан байқатады.
Bir bor ekan, bir yo'q ekan. Qadim qadim zamonda bitta chol bo'lgan ekan. U dehqonchilik bilan shug'ullangan ekan. Kunlarning birida u o'z yeriga bir sholg'om ekibdi. Bu sholg'om boshqalariga o'xshamaydiganday tuyulibdi. Ertasi kuni o'sha sholg'om katta bo'lib o'sib chiqibdi. Chol uni yerdan sug'urib olaman deb tortibdi, tortibdi, torta olmabdi. Keyin u kampirini chaqiribdi. Kampir ikkalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Kampir qizini chaqiribdi. Uchalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Qizi kuchukchani chaqiribdi. To'rttolovi birgalikda tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Kuchuk mushukni chaqiribdi. Beshalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Mushuk sichqonni chaqiribdi. Sichqon, mushuk, kuchuk, qizi, kampir va chol sholg'omni tortishibdi, tortishibdi va sholg'om otilib chiqibdi. Chol sholg'omni kattaligidan uyiga sig'dira olmabdi. Bitta sholg'omning o'zi anchaga yetibdi. Shunday katta sholg'omni chol, kampir, qizi, kuchuk, mushuk va sichqon faqat birdam harakatlanibgina chiqara olishibdi. "Kuch - birlikda" deb bejiz aytishmagan.