Выдвинули тезис о том, что события 1916 г. необходимо расценивать как национально-освободительную революцию, одну из первых революций такого типа, происходивших в колониях царской России. Тезис интересный, но этот сюжет истории восстания 1916 г. требует специального исследования, равно, как ныне забытый тезис, высказанный А. В. Пястковским еще в 1960 г., о том, что восстание 1916 г. в Средней Азии и Казахстане несомненно было одним из звеньев все разгоравшейся революционной борьбы колониальных народов (Китая, Персии, Южно-Американского союза и др.) ига27. Продолжение НАЦИОНАЛЬНО- ОСВОБОДИТЕЛЬНОЕ ДВИЖЕНИЕ 1916 ГОДА
Dunyoda shaharlar ko‘p, biri-biridan ziyoda. Biroq shunday shaharlar borki, ular faqat o‘zigagina xos ko‘rku tarovati, noyob xususiyatlari bilan e’tiborni tortadi. O‘zbekistonimiz poytaxti bo‘lmish Toshkent — ana shunday betakror shahar. To‘g‘ri, har kimning ona Vatani o‘ziga aziz va qadrli. Lekin xuddi Toshkentdagidek tarix va bugunni o‘zida namoyon etgan shaharni topish qiyin.
Dunyoning istalgan burchagiga boring, binolari osmonga bo‘y cho‘zgan nomdor shaharlar ko‘chalarini aylaning, Toshkentdagidek ajib bir osudalik va mehrni, bag‘rikenglikni his etish qiyin. Shundanmi, Toshkentga bir kelgan odam yana kelishni niyat qiladi.
Odamzod ham, hatto qushlar ham tinch joyga, yaxshilik ko‘rgan joyiga intiladi. Toshkentga laylaklar qaytgani ham shundan aslida. Xastimom minoralari uzra ular qanot qoqadi. Mustaqillik maydonidagi Ezgulik arkasida Laylak va turnalar, «O‘zbekiston» xalqaro anjumanlar saroyi gumbazi uzra yana turnalar...
Vaqt o‘tgan sayin odamlar ham, hayot ham, shaharlar ham o‘zgarib boraveradi. Bugungi Toshkent kechagi Toshkent emas. Ko‘kchadan — Qo‘yliqqacha, Yunusoboddan — Do‘mbrobodgacha kezib chiqqan odam mustaqillik yillarida amalga oshirilgan bunyodkorliklarni xotirasiga sig‘dirolmaydi.
Mustaqillik yillarida Prezidentimiz Islom Karimov rahbarligida olib borilgan beqiyos ishlar tufayli poytaxtimiz qiyofasi tamoman o‘zgardi.
Bugungi keng va ravon ko‘chalar ilgari qanday ahvolda edi? Hozirgi muhtasham binolar o‘rnida nimalar bor edi?.. Poytaxtimiz markazida, Amir Temur xiyobonining kunchiqar tomonida qad rostlagan «O‘zbekiston» xalqaro anjumanlar saroyini olib ko‘raylik. Erta tongda quyosh go‘yoki shu bino uzra shaharga nur taratib turgandek bo‘ladi. Tunda esa shahar bag‘ri — go‘yo yulduzlar charaqlagan osmon. Bu bino to‘lin oy misol shaharni yoritib turadi.
Bundan atigi bir-ikki yil ilgari Alisher Navoiy shoh ko‘chasining Abay ko‘chasi bilan kesishgan chorrahasidan Xadra maydoni tomon yursangiz, chap tomonda nimalarni ko‘rar edingiz? Buni hamma biladi. O‘sha savdo do‘konchalari o‘rnida bugun zamonaviy, muhtasham, me’moriy jihatdan o‘ziga xos turar-joylar bunyod etildi. Uning yonidan o‘tgan har bir hamyurtimiz ko‘ksi beixtiyor faxr-iftixor tuyg‘usiga to‘ladi.
Shu o‘rinda aytib o‘tish kerakki, mustabidlik davrida ham Toshkent poytaxt sifatida tilga olinardi. Aslida esa respublika boshqaruv idoralari joylashgan markaz edi, xolos. U hech qanday vakolatga, maqomga ega emasdi.
Bugun Toshkent — haqiqiy ma’noda O‘zbekiston Respublikasining poytaxti. Bugun bu yerda oltmishdan ortiq elchixona hamda xalqaro tashkilotlar vakolatxonalari joylashgan.
Toshkent xalqaro aeroportidan dunyoning 40 dan ziyod shahriga «O‘zbekiston havo yo‘llari» samolyotlari parvoz qilmoqda. Mamlakat kelajagi, taqdiri bilan bog‘liq qonunlar, qarorlar Toshkentda qabul qilinmoqda...
Birlashgan Millatlar Tashkiloti Toshkentni «Tinchlik elchisi» sharafli nomiga munosib ko‘rgani, «Toshkent — islom madaniyati poytaxti» deb e’lon qilingani zamirida ham olam-olam ma’no bor.
