Ископаемый археоптерикс, обнаруженный вскоре после публикации «Происхождения видов». Строение черепа археоптерикса (наличие зубов), длинный хвостовой отдел позвоночника из 20 позвонков, пальцы с развитыми фалангами на передних конечностях, наличие брюшных рёбер, отсутствие клюва и ряд других признаков, характерных для нептичьих теропод. В то же время общая форма тела, сросшиеся ключицы, трёхпалые передние конечности и характер оперения, включающего сложно устроенные маховые перья, характерны для птиц. Тем самым археоптерикс занимает по морфологии промежуточное положение между традиционно помещаемыми в класс рептилий динозаврами и птицами (хотя не все авторы согласны с традиционной систематикой), то есть является
тербеліс қозғалысы кезіндегі энергияның түрленуі
маятниктің тербелістері тепе-теңдік жағдайынан шығарылған кезде оған берілетін механикалық энергияның бастапқы қорының арқасында мүмкін.
маятник тербелісінде:
- тепе-теңдік жағдайында қ және, демек,
дененің кинетикалық энергиясы барынша жоғары.
- маятниктің әлеуетті энергиясы кинетикалық энергия (қ) нөлге тең болғанда максимальды.
маятниктің тепе-теңдік жағдайынан ең жоғары ығысумен жағдайға қозғалғанда кинетикалық энергия әлеуетті энергияға айналады.
тепе-теңдік жағдайына ең жоғары жылжу жағдайында орын ауыстыру кезінде әлеуетті энергия кинетикалық энергияға ауысады.
егер тербеліс бос болса, яғни үйкеліс болмаса, онда механикалық энергияның сақталу заңы орындалады: кинетикалық және әлеуетті энергия сомасы өзгеріссіз
қалады.
еріксіз тербелістер
сыртқы периодтық күштің әсерінен болатын жүйенің өшпейтін тербелістері еріксіз тербелістер деп аталады.
еріксіз тербеліс тудыратын күш мәжбүрлі немесе ұйытқышты күш деп аталады
L=RS\p
R=1A\1v=1Om
L=1Om*1mm2\0,40=2.5 cm