энергияның сақталу және айналу заңы – табиғаттағы кез келген материялық тұйық жүйеде өтетін барлық процестер кезінде сол жүйе энергиясының сақталатынын тұжырымдайтын жалпы заң. Энергия бұл жағдайда тек бір түрден екінші бір түрге айналады (егер материялық жүйенің қоршаған ортамен әсерлесуін ескермеуге болса, онда ол жүйені тұйық жүйе деп қарастыруға болады); егер материялық жүйе сыртқы әсердің нәтижесінде бір (бастапқы) күйдегі екінші (соңғы) бір күйге ауысса, онда оның энергиясының артуы (не кемуі) жүйемен әсерлесетін денелер мен өріс энергиясының кемуіне (не артуына) тең болады. Бұл жағдайда жүйе энергиясының өзгеруіне жүйе күйінің біреуіне (бастапқы не соңғы) ғана тәуелді болады да, оның ауысу жолына (тәсіліне) тәуелді болмайды. Басқаша айтқанда, энергия – жүйе күйінің бір мәнді функциясы. Термодинамикада Энергияның сақтау заңы термодинамиканың бірінші бастамасы деп аталады.[1] Физикалық (не химикалық) құбылыстардың кез келген түрлерінде Энергияның сақтау заңы сол құбылысқа тән формада ғана тұжырымдалады. Өйткені энергия берілген процесті сипаттайтын параметрлерге тәуелді. Энергияның сақталу және айналу заңын 19 ғ-дың 40-жылдары Дж.Джоуль және неміс ғалымдары Р.Майер, Г.Гельмгольц бір-біріне байланыссыз ашты
Дано:
I = 24 А
R1 = 9 Ом
R2 = 3 Ом
Найти:
1) Р1, Р2 - ?
2) Р2/Р1 - ?
Решение:
1) P = U²/R
P1 = U1²/R1
P2 = U2²/R2
Т.к. U1 = U2, то
Р1 = U²/R1
P2 = U²/R2
I = I1 + I2 = U/R1 + U/R2 = U(1/R1 + 1/R2)
U = I/(1/R1 + 1/R2)
U = 24 А/(1/9 Ом + 1/3 Ом) = 24 А/(1/9 Ом + 3/9 Ом) = 24 А/(4/9 Ом) = (24 А × 9 Ом)/4 = 54 В
Р1 = 2916 В²/9 Ом = 324 Вт
Р2 = 2916 В²/3 Ом = 972 Вт
2) Р2/Р1 = 972 Вт/324 Вт = 3
ответ: 1) Р1 = 324 Вт, Р2 = 972 Вт. 2) Мощность тока во втором резисторе больше мощности тока в первом резисторе в 3 раза.