Жаңа заман еуропалық мәдениеті - Еуропа үшін жаңа заман (XVII—XIX ғасырлар) мәдениеттің дамуындағы маңызды тарихи кезең болып саналады.
Бұл дәуірдің әр ғасыры тарихи уақиғаларға, мәдени төңкерістерге толы. Жаңа заман — өнеркәсіптік өркениеттің қарыштап алға басып, қоғамның барлық салаларында түбегейлі өзгерістердің белең алғандарға байланысты жаңа сипатқа, жаңа мазмұнға ие болды. Ғылымның дамуына еркіндіктің берілуі қоғамдық сананы жаңа сатыға көтерді. Қоғамдық өмірдің барлық салаларында жетекші орынға ие бола бастаған ғылым — адамдардың нәсіліне, ұлтына, табына қарамастан халықтың рухани дүниесін байытуда айтарлықтай рөл атқарды. Мемлекет тарапынан жасалынған үлкен қамқорлықтың арқасында XVII ғасыр ғылыми революцияның даму қарқыны өте жоғары болды. Ғылыми революция математика және механика саласында басталды -білуге деген құлшынысының жемісі болды. Ғылымның қарышты қадаммен алға басуы және оның қоғамдық өмірдің барлық саласына біртіндеп кіре бастауы рационализмнің қалыптасу процесін аяқтауға мүмкіндік берді. Рационализм жаңа заман адамының өмірі мен бет-бейнесін жан-жақты айқындай отырып, халық санасынан еркін орын алды. Рационализм қоғамдағы орын алған тарихи жағдайларды ескере отырып, христиан дінінің католиктік тармағымен, оның дүниені құдайдың жаратқандығы туралы ілімімен де санасып отырды.
Олай болса, жаңа еуропалық сана мен буржуазиялық мәдениет таза атеистік сипатта болмағандығын аңғарамыз. Христиан діні мен шіркеулер Реформацияға (XVI ғасыр) дейін де, Реформациядан кейін де өз беделін жойған жоқ, қайта олардың қоғамдық, саяси және рухани өмірдегі рөлі бұрынғыдан артпаса, мүлде кеміген жоқ, қайта христиан діні өз өрісін бұрынғыдан да кеңейтіп азаматтық, мемлекеттік өмір салаларына кеңінен араласты. XVII ғасырда Еуропа — жаңа өмір жолына түскен жас Еуропа болатын. Бұл жол — өткен ғасырлардың бай тәжірибесін ой елегінен өткізіп сарапқа салу жолы болды. Бұл тарихи жолда орта ғасырлар кезеңіндегі мәдени құндылықтарды ғана емес, жалпы а ң сонау көне заманнан бергі жинақтаған рухани байлығын игерумен қатар, сол бір баға жетпес мәдени дөстүрлерді жаңа заман талабына сай қайта жаңғырту сияқты игі мақсаттар жүзеге асырылды. Көне заман мен жаңа заманның арасында қаншама уақыт өтсе де олардың өзара сабақтастығы өмірлік сипат алды. Ойымыз дәлелді болу үшін, ғылым саласындағы әр заман өкілдерінің бізді қоршаған дүние жайындағы ой-толғамдарын қарастырып көрейікші. Шындығында да, жаңа заманның философы, әрі математигі Лейбниц (1646—1710 жылдары) пен көне дәуірдің философы, әрі математигі Пифагордың (б.з.б. VI ғасырлар) дүниеге қатысты ғылыми көзқарастарының бірдей болып шығуын қалай түсіндіруге болады? Екі ғұлама да әлемді өзара тығыз байланыстағы біртұтас организм деп қарастырады. Лейбництің философиясында «айқындалған үндестік» теориясы басты орын алады. Бұл теория — діни-теологиялық, гуманистік және эстетикалық мазмұнға бай жан-жақты теория болып саналды. «Айқындалған үндестік» теориясын — замана талабы, қоғамдық сана-сезім және халықтық түсінік тұрғысынан қарастыратын болсақ; бұл-құдайтағаланың даналығына шексіз сенім болса, ал рухани тұрғыдан қарастырсақ, бұл — өнер атаулыны (мысалы, Йоганн Себастиан Бахтың музыкасын немесе классицизм стиліндегі өнер туындыларын және т.б.) бүкіл жан-дүниеңмен қабылдау болып табылады.
Жаңа заманда еуропалықтардың күш-жігері табиғатты меңгеруге жұмсалды, сондықтан да болар XVII ғасырда ғалымдарының басты назары табиғат құбылыстарын ғылыми тұрғыдан зерттеуге бағытталды. Сонымен қатар XVI—XVII ғасырлар қалыптасқан ұлттық, мемлекеттік, экономикалық және саяси қарым-қатынастардың негізінде философиялық, әлеуметтік және саяси-құқықтық теориялар өмірге келді. Олардың авторлары ғасыр ойшылдары: Гоббс, Джон Локк, Спиноза, Гуго, Гроций және т.б. болды.
Жоғарыда атап өткеніміздей, бұл дәуірде элем техникаландырыла бастады, табыс пен байлыққа ұмтылыс бұрын-соңды болмаған қарқынға ие болды, капитал күшіне енді. Ең бастысы — ғасырлар бойғы қалыптасқан өмір салтының бұзылуы адамдардың санасын өзгертіп, жалпы мәдениеттің дамуына өз ықпалын тигізді. Сондықтан да болар, қоғамда қандай терең өзгерістер жүзеге асырылса да, жаңа заман мәдениеті өзінің тар шеңберінен толық шыға алмады.
Ярлык -- ханская грамота, дававшая русским князьям право властвовать в своих княжествах;
Иго - угнетающая, порабощающая сила;
Ордынский выход - дань, которую уплачивали русские князья в 13-15 вв. Золотой Орде;
Баскак -- наместник хана Золотой Орды. В русских землях занимался переписью населения и сбором дани;
Смерды -- зависимое население в княжеской или боярской вотчине;
№2
После установления ордынского владычества русским князьям приходилось получать разрешение править на своих землях (получать ярлык). Главным стал владимирский князь и центр государства фактически переместился во Владимиръяснение.
№3
В 1262 году во многих городах - Ростоее, Суздале, Ярославле, Владимире и др. - начались народные волнения. Они были вызваны злоупотреблениями при сборе дани. Многие баскаки и сборщики выхода были убиты. И хотя ордынцы сумели подавить движение и жестоко наказать восставших, они были вынуждены пойти на некоторые уступки. Право сбора дани было передано русским князьям.
№4
А Руси, как единого государства в то время не было. Часть княжеств с Ордой воевали. Часть с Крестоносцами. И иногда княжества воевали между собой. Александр с Ордой дружил и ездил туда за ярлыком на княжение. В орде он подружился с ханом Батыем и побратался с его сыном Сартаком. По обычаям того времени это означало, что для Батыя он стал сыном. Примерно в 1248 году Александр Невский получил в княжение Киев и "всю землю Русскую". Однако, в Киев Александр не поехал и остался в Новгороде. Княжествам, где правил Александр Невский его политика, по-видимому, была полезна.
№5
ю политику Александра Невского по отношению к орде я бы описал так:
1) Во-первых, Александра Невский продолжил подчиняться татаро-монгольским ханам. Кстати, он вступил на престол именно при поддержке Батыя.
2) Во-вторых, он отказался сотрудничать с Западом, предлагавшим военную против монголо-татар (Запад, разумеется, выставлял встречные требования в обмен на поддержку).
3) По всей видимости, причиной подобного послушания стал тот факт, что русские княжества в тот момент были раздроблены, и если бы они восстали, то могли быть окончательно уничтожены. Поэтому Александр Невский решил, в первую очередь, заняться укреплением своего авторитета среди русских князей и стремился объединить силы Руси воедино для борьбы с врагом.
4) Также Александру удалось снизить зависимость от монголо-татар:
в 1262 году произошло победное восстание в городах Владимиро-Суздальской Руси;
ему также удалось добиться, чтобы Русских людей не обязывали воевать за Орду.