«Византия мен Түрік қағанаты арасындағы қарым-қатынасы»
Истеми (Есте би) кеше ғана жібектей жұмсақ көрінген Иран шахымен тіл табысу үшін екі қайтара елші аттандырды. Алғашқы елші Иран шахынан жартымды жауап естімей қайтты. Иран шахы түрік елшілері мен саудагерлері апарған бір керуенге тиелген жібек маталарды қонақтарының көз алдында өртеп, ақшасын эфталиттер елшісі Катулфтың кеңесімен бұйымның ақысын алтынмен санап берді де, келген іздеріңізбен кейін қайтыңыздар дегендей қолдарын Талас жаққа қарай шошайтты. Бұл қорлыққа да көнген қаған тағы елші жіберді. Бірақ олардың туған жеріне - түріктер еліне Талас қаласына өліктері ғана оралды. Бір елші ғана емес, оның қасындағы қосшылары да үшеуінен басқасы түгелдей көз жұмды. Парсылар түрік елшілері ыстық күнге шыдай алмай қаза болды десе, Истеми қаған өз адамдарының өлімі әдейі улаудан болғандығын жансыздары арқылы білді. Мұның өзі аталы-балалы қаған мен шах билеген екі мемлекеттің арасында бір қырғын соғыс болатындығын білдіргендей еді . Византия үшін бұл іздегенге сұрағандай болды, елшісі Земархты Талас қаласындағы - Истеми қағанға аттандыруға асықты. Түріктер Ұрым деп атайтын Византияның императоры II Юстиниан өз елшісіне қағанмен Иранға қарсы одақтасуды, ең болмаса жібек маталарды сатып алу жөнінде шарт жасасуды тапсырмақ болатын. Осы соңғы мүдде өзі орындалғанның өзінде тілі жұмсақ гректер жауынгер түріктерді түбінде дегеніне көндіретіндігіне сенді. Ұрым еліне грек елшісінен бұрын түрік елшісі соғды Маниах келді. II Юстиниан тәңірдің өзі жібергендей түрік елшісін құшақ жая қарсы алып, жібек саудасына да, ең бастысы - Иранға қарсы соғысуға да бірден келісті. Император II Юстиниан елші Маниахты үлкен сый-сияпатпен Талас бойына қайтарып, қасына өз елшісі Земархты қосып берді. Византия тарихшысы Менандр «Агафия тарихының жалғасы» деген еңбегінде 568 жылы Земарх Талас өзені жағасындағы Талас қаласын мекендеген түрік қағаны Истемиге барғанын жазады.
Объяснение:
.
Быт сакских племен. «Отец истории» Геродот писал о саках следующее: «По одежде и образу жизни они схожи со скифами. Они ничего не сеют, питаясь домашними животными и рыбой, которую в изобилии доставляет им река Араке. Пьют молоко».
Саки занимались кочевым скотоводством. Они впрягали две, три пары быков, лошадей или верблюдов в двух-, четырех- или шестиколесные повозки, покрытые кошмой. И таким образом кочевали. Саки переезжали со всем имуществом. Легко переносимые юрты грузили на верблюдов и лошадей. Мужчины сидели на конях, дети, женщины и старики - в повозках. Кочевали целыми родами, скот перегоняли по маршрутам родовых кочевий. В неко-
торых районах, например, в песках, кочевали и зимой. Обычно вокруг водных источников - от колодца к колодцу, от озера к озеру. Юрта устанавливалась на четырех- или шестиколесную повозку.
Украшение с изображением крылатых и рогатых коней.
По сведениям Геродота, саки на зимовках жили и в деревянных жилищах, покрытых кошмой. На зимних стойбищах саки строили также дома из саманных кирпичей. Однако, из-за постоянных пе- рекочевок они здесь подолгу не останавливались.Во время охоты или войн саки использовали куйме(юрту на повозке), своеобразные дома-кибитки. Они были двухколесными и различились по устройству колес. Военные куйме запрягались лошадьми. А большие куйме, груженные имуществом, тянули пара лошадей или верблюды.
Хозяйство саков. Основным хозяйственным занятием саков было скотоводство, выращивали лошадей, коров, овец, верблюдов. Саки питались мясом и молоком скота, а его кожу и шкуру использовали в повседневной жизни.
Главное значение у саков имело развитие коневодства и овцеводства. Если лошадь была удобна как вьючное животное, то овца давала питательное мясо и ценную шерсть, которая необходима была для валяния кошм, для плетения арканов, витья веревок. Саки выращивали курдючную и тонкорунную
переведи на русский тогда я тоби