Оның шекарасы Жайық өзенінен Ертіске, Батыс Сібір ойпатынан Сырдың орта шеніне дейін созылып жатты. Ақ Орданың астанасы - Сырдария өзенінің орта ағысы бойында орналасқан Сығанақ қаласы.
Этно-әлеуметтік
Ақ Орданың халқы - қыпшақтар, Алтайдан осында қоныс аударған наймандар, қоңыраттар, керейттер, үйсіндер, қарлұқтар Ақ Орда хандары - Орда-Ежен, Сартақ, Баян, Сасы Бұқа хан, Ерзен, Мүбәрәк Қожа хан, Шымтай хан, Ұрыс хан, Құйыршық хан, Барақ, Керей, Жәнібек және т.б.
Шаруашылық
Ақ Орданың отырықшы аудандарында жерді шартты түрде иелену мен жеке меншіктің түрлері қалыптасты. Мал шаруашылығы да дамыды.
Саяси
Ақ Орданың күшейген кезі XIV ғ. II жартысы. 1361 жылы Ақ Орданың билеушісі болған Ұрыс хан өз жағдайын біраз күшейтіп, енді Алтын Орда тағын иемденуге күш салды. Сөйтіп, 1374-1375 жылдары Еділ бойымен жорыққа шыққан ол Сарайды өзіне қаратып, Хажы-Тарханды (Астраханды) қоршауға алды. Кама бұлғарларының жерін бағындырды. Бірақ Ұрыс ханның үстемдігі ұзаққа созылмай, келесі жылы ол Еділ бойынан кетіп, Алтын Ордадағы билікті Мамайға беруге мәжбүр болды. 1377 жылы Ұрыс хан қайтыс болды.
Ақ Орда иелігі енді Ұрыс ханның баласы Темір Мәлікке көшті. Бірақ осы кезде Маңғыстау үстіртінің билеушісі - Жошы әулеті Түй хожа оғланның баласы Тоқтамыс Орта Азия әміршісі Ақсақ Темірге сүйеніп, Темір Мәліктің әскерін талқандайды. Өзін 1379 жылы Ақ Орда ханы етіп жариялайды. Ақ Орда әмірлерінің қолдауына ие болған ол, 1380 жылы Сарайды, Қажытарханды, Қырымды және Мамай Ордасын басып алды. Тоқтамыстың бұл табысы орыс жеріне басып кірген Алтын Орда ханы Мамайдың 1380 жылы Куликово даласында орыс әскерлерінен жеңілуі себебінен мүмкін болды. Тоқтамыс мұнымен тоқтаған жоқ. Атап айтқанда, Тоқтамыс Ақсақ Темірдің қамқорынан босануға тырысады. Бірақ, 1380, 1391, 1395-жылдары Ақсақ Темірдің Тоқтамысқа қарсы жасаған аса үлкен үш жорығынан кейін Алтын Орда тас-талқан болып қирайды. Темірдің басқыншылық соғыстарының нәтижесінде және ішкі талас-тартыстан XIV ғ. соңы мен XV ғ. бас кезінде Ақ Орда да әлсіреп қалады.
Направления политики Николая первого это в первую очередь расширение геополитического пространства России на Кавказе( Русско иранская война с 1826-го по 1828-й ) и восточный вопрос Русско турецкая война 1828-го по 1829-й ) Основные направления внешней политики стремление к продолжению гегемонистской Политики в Европе подавление революционных и освободительное движение России жандарм Европы - Подавление польского восстания с 1830-го по 1831-й и отмена конституции 1815-й и подавление венгерской революции 1849-й , Расширение геополитического пространства на Кавказе русская иранская война 1826-й 1828-й и кавказская война 1817-й 1864-й 47 лет шла . Борьба за решение восточного вопроса. Восточный вопрос это соперничество стран из-за влияние на Балканах ближнем востоке связи с упадком Османской империи – восточная Крымская война 1853-й 1856-й года и русско турецкого на 1828-29гг
Русь в середине 12 века представляла себя как "лёгкая добыча", для своих недругов. Сначала на её земли устремились шведы. Они прорвались сквозь границы Новгородского княжества, и заняли Ладогу(1164). Новгородская рать отогнала их за свои пределы. В ответ Новгородцы заняли крупнейший город Сигтуну в Швеции и разграбили его (1187). А позже, орден Меченосцев (немцы), заняли Юрьев, и Изборск (1224;1233).Но в итоге Владимиро -Суздальский князь Ярослав Всеволодович снял немцев с Дерпта (Юрьева),в 1243 году. Параллельно с крестоносцами, русскому народу, пришлось бороться и с Нашествием Восточным. В результате монгольского разбоя, многие города были сожжены, потеря среди населения была велика, забыты ремесла, потерялась торговая связь Севера с Югом, Запада с Востоком. Больше всего пострадал Северо -Восток (Владимир и т.д).Было со страшной жестокостью взята Рязань, княжича Федора, и всю княжескую семью перебили. Отвоевали Коломну. Затем, при упорном сопротивлении русских сил,была взята Москва, управлял обороной Филипп Нянька. Подойдя к Владимиру(3 февраля;1238), монголы использовали стенобитные устройства, чтобы прорвать мощные стены. 7 февраля Владимир был взят. Многие горожане припрятались в Успенском соборе.Кто чудом выжил, бежал в стан Юрия Всеволодовича. Князь надеялся разбить Батыя, но глубоко ошибался. В кровавой сече был убит сам Юрий, престол занял его брат Ярослав. Немного погодя,перед походом на Великий Новгород, монголы решили пополнить запас фуража и продовольствия в перевалочном городе Торжке. Жители сожгли обозы, заранее подготовясь. Взяв его, Батый так и не пополнил свой оскудневший запас. Монголы не дошли до Новгорода, всего 100 верст,по военным соображениям. Батый позже взял Козельск, оборонявшийся около двух месяцев, его он прозвал "злым городом", и сровнял с землёй. Был предпринят новый поход на Юго Запад (1239-1240). Был взят Чернигов,Переяславль. А в 1240 продержавшись 3 месяцев, была взята Древнерусская столица Киев,его оборонял Дмитрий. Сам Даниил Галицкий -князь Киева, бежал защищать свои родной край, и бросил столицу. Так и закончилось наступление монголов на Русь. В конце 30-х годов 13 века, Миндовг объединил литовские племена, под своим началом. Западные и Южные русские земли, почувствовав за ним силу, стали переходить в его подданство. К Литве были присоеденены Пинское, Гродненская земли. Русскими землями управлял Войшелк, а затем Ярослав. При Гедимине (1316-1341) к Литве было присоеденино Киевское княжество, Минское, Брестское. С времен правления Гедимина, Литва стала именоваться Великим Княжеством Литовским, по своим масштабам. Этот князь боролся за присоединие Волыни, но отказался от претензии на неё, женив своего сына на дочь Польского короля. После смерти Гедимина, на трон вошел Ольгерд. Он по примеру отца стремился к расширению своих владений. Присоединил Волынь, Брянское,и т.д княжества. В 1377 году умер и Ольгерд, а за ним потянулись усобицы. В конце концов, на престоле утвердился Ягайло, и его племянник. На этом все
Территориялық
Оның шекарасы Жайық өзенінен Ертіске, Батыс Сібір ойпатынан Сырдың орта шеніне дейін созылып жатты. Ақ Орданың астанасы - Сырдария өзенінің орта ағысы бойында орналасқан Сығанақ қаласы.
Этно-әлеуметтік
Ақ Орданың халқы - қыпшақтар, Алтайдан осында қоныс аударған наймандар, қоңыраттар, керейттер, үйсіндер, қарлұқтар Ақ Орда хандары - Орда-Ежен, Сартақ, Баян, Сасы Бұқа хан, Ерзен, Мүбәрәк Қожа хан, Шымтай хан, Ұрыс хан, Құйыршық хан, Барақ, Керей, Жәнібек және т.б.
Шаруашылық
Ақ Орданың отырықшы аудандарында жерді шартты түрде иелену мен жеке меншіктің түрлері қалыптасты. Мал шаруашылығы да дамыды.
Саяси
Ақ Орданың күшейген кезі XIV ғ. II жартысы. 1361 жылы Ақ Орданың билеушісі болған Ұрыс хан өз жағдайын біраз күшейтіп, енді Алтын Орда тағын иемденуге күш салды. Сөйтіп, 1374-1375 жылдары Еділ бойымен жорыққа шыққан ол Сарайды өзіне қаратып, Хажы-Тарханды (Астраханды) қоршауға алды. Кама бұлғарларының жерін бағындырды. Бірақ Ұрыс ханның үстемдігі ұзаққа созылмай, келесі жылы ол Еділ бойынан кетіп, Алтын Ордадағы билікті Мамайға беруге мәжбүр болды. 1377 жылы Ұрыс хан қайтыс болды.
Ақ Орда иелігі енді Ұрыс ханның баласы Темір Мәлікке көшті. Бірақ осы кезде Маңғыстау үстіртінің билеушісі - Жошы әулеті Түй хожа оғланның баласы Тоқтамыс Орта Азия әміршісі Ақсақ Темірге сүйеніп, Темір Мәліктің әскерін талқандайды. Өзін 1379 жылы Ақ Орда ханы етіп жариялайды. Ақ Орда әмірлерінің қолдауына ие болған ол, 1380 жылы Сарайды, Қажытарханды, Қырымды және Мамай Ордасын басып алды. Тоқтамыстың бұл табысы орыс жеріне басып кірген Алтын Орда ханы Мамайдың 1380 жылы Куликово даласында орыс әскерлерінен жеңілуі себебінен мүмкін болды. Тоқтамыс мұнымен тоқтаған жоқ. Атап айтқанда, Тоқтамыс Ақсақ Темірдің қамқорынан босануға тырысады. Бірақ, 1380, 1391, 1395-жылдары Ақсақ Темірдің Тоқтамысқа қарсы жасаған аса үлкен үш жорығынан кейін Алтын Орда тас-талқан болып қирайды. Темірдің басқыншылық соғыстарының нәтижесінде және ішкі талас-тартыстан XIV ғ. соңы мен XV ғ. бас кезінде Ақ Орда да әлсіреп қалады.
Объяснение: