Бүкіләлемдік ғаламтор тарихы.
Расында да, қазір интернетсіз адамның өмірі жұпыны секілді. Ең біріншіден ол – шексіз ақпарат легі. Ол арқылы адамзат күні бүгінге дейін өз өмірін жеңілдетуде. Ал осы интернеттің тарихына көз жіберіп көрелік.
Интернет – бұл өзара байланысты компьютерлік желілердің бүкіләлемдік жүйесі. Интернеттің пайда болуы көптеген адамдардың өмірін қызықты әрі толыққанды етті, сонымен қатар оны айтарлықтай жеңілдетті. Негізінен ақпарат беру саласындағы зерттеулер 1960 жылдардың басында басталды. 1969 жылы компьютерлік желіні дамыту Калифорния университетіне, Лос-Анджелеске, Стэнфорд зерттеу орталығына, Юта университетіне және Санта-Барбара қаласындағы Калифорния университетіне жүктелді. Компьютерлік желі ARPANET деп аталды, ал 1969 жылы жоба аясында аталған төрт ғылыми институт бірікті. 1989 жылы Еуропада, Еуропалық ядролық зерттеулер кеңесінде, бүкіләлемдік ғаламтор деген ұғым пайда болды. Мұны екі жыл ішінде HTTP хаттамасын, HTML тілін және URI интерфейсін жасаған әйгілі британдық ғалым Тим Бернерс-Ли ұсынды. Кейін интернетке телефон арқылы қосылу мүмкіндігі бұйырған еді. 1991 жылы бүкіл әлемге Интернетке қол жетімді болды.
Міне, осылайша біздің тіршілігіміз тікелей интернет арқылы жүруде.
Арал тағдыры.
Менің ойымша, Бүгінгі таңда Арал теңізінің көзден ғайып болып бара жатқан мәселесі ешкімді де бейжай қалдырмайтыны анық. Бір кездері ұзыннан-ұзақ созылып жатқан теңіздің арнасы мақта өсіруге қажетті химикаттарға толы тұзды алқапқа айналған.
Мен оны былай түсінемін: Арал өңірінде туындап отырған казіргі экологиялык апаттар нышаны жыл өткен сайын теңіз суын тарылтуда. Оның фаунасы мен флорасы жойылып бітуге жақын. Топырақтың тұздануы өте жылдам жүруде.
Оны мына деректермен, мысалдармен дәлелдей аламын: Арал теңізінде балық өсіру шаруашылығы тоқталып, соңғы 1-2 жылда ғана қайта қолға алынды. Ондағы тұрғындардың әлеуметтік жағдайы төмендеп кетті. Теңіз түбінен көтерілген улы тұздың мөлшері жылына 13-20 млн. т деп есептеледі.
Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім: Арал мәселесі соңғы 10 шақты жылда географ және эколог ғалымдар арасында жиі-жиі пікірталастар туғызуда. Арал мәселесі туралы халықаралық конференциялар ұйымдастырылды. Сол ғылыми жұмыстар бойынша Арал теңізінің мәселесін қолға алып, үкімет біршама шаралар ұйымдастырып, мәселені тұрақтандыру керек деп ойлаймын. Себебі Аралдың біржола жойылып кетуі Орта Азия мен Қазакстанды ғана емес көптеген Шығыс елдеріннің тыныс-тіршілігіне өзгерістер әкелмек.