қайырымдылық — көмекті қажет етушілерге ( және барлық жандыларға) білдірілетін сүйішпеншілік пен нақты көмек. қайырымдылық ізгіліктің анық көрінісі болып табылады. қайырымдылық — ң асыл қасиеттерінің бірі. кісінің айналасындағы ға деген ықыласы мен көмегін ілік қарым-қатынастарын білдіреді. қайырымдылық ұғымының екі қыры бар. бірі — рухани-қ жағы (басқаның басына түскен ауыртпалықты қабылдау).екіншісі — іс-тәжірибелік жағы (іс жүзінде нақты көмек беруге ұмтылу).ал адалдық - бойындағы таза ниет, бағалы қасиет, ң сана-сезімі мен ар-ұжданына қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық-этикалық жиынтығы. қазақ пайымында бойында адалдық пәктік, ар-ұждан, жан тазалығы тәрізді қасиеттердің қалыптасқан нормаға сай болуы керек. көшпелі қазақтардың ілік, адалдық қасиеттері тұрғысынан кіршіксіз таза, мәрт болатындығы туралы шетелдік саяхатшылардың қ мен күнделіктерінде көп айтылады. қазақтың адалдық жайында өзіндік пайым-түсінігі туралы ұлы абай: «алдау қоспай, адал еңбегін сатқан, қолы өнерлі қазақтың әулиесі сол», - дейді. ілік ұжымдық ортада бойына сіңірген тәрбиесіне, біліміне, адал еңбектенуге байланысты қалыптасып, ң жеке басы мен моральдық тұлғасын сипаттайды.шәкәрім қажы адалдық турасында: мақтан үшін мал жима, жан үшін жи, ғибадат пен пен адалдық ар үшін жи, - деп, бақыттың өзі адалдыққа негізделетінін айта келіп, адалдықтың ар біліміне қатысына да ерекше көңіл бөледі. адалдық қорғау қажеттігін, ол үшін бойындағы асыл қасиеттердің бірлікте болуын ашып көрсетеді.
«Дүкенде» шағын әңгіме.
Қазіргі таңда дүкеннен кез – келген тауарды сатып алуға болады. Кішігірім дүкендер ет дүкені, көкөніс дүкені, азық – түлік дүкені, жуғыш заттар дүкені, балалар дүкені т.б. болып бөлінсе, сонымен қатар үлкен супермаркеттерде осы аталған заттардың барлығы бір жерде түрлі бөлімдерге бөлінген.
Мен анаммен дүкенге барғанды ұнатамын. Біз көбінесе тәулік бойы жұмыс істейтін «Магнум» супермаркеттер желісінен үйге керекті азық – түлік пен басқа да қажетті заттарды бір жерден сатып аламыз. Әдетте, анам керекті заттар тізімін жазып, өзімен бірге алып жүреді. Мен, әсіресе, көкөніс пен жеміс – жидек бөлімінде сауда жасағанды ұнатамын – бұл жерде әрбір сатып алушы өзіне керегінше көкөністерді таңдап, өзі таразыға салып өлшеп, бағасын жапсырады. Анам маған бұл бөлімде заттарды таразыға салып өлшеп, электронды таразының батырмасын өзіме басуға рұқсат береді. Осылайша картопты өлшеп тұрғанда, бір әжейдің қиналып, таразының қай жерін басатынын білмей тұрғанын байқадым. Дереу әжейдің қасына келіп, таңдаған затып өлшеп, бағасын да жапсырып бердім. Маған бұл еш қиындық тудырмады. Ал әжей болса, маған батасын беріп, риза болды. Анамның да маған күлімсіре қарап, мәз болғанын байқадым.