Абай құнанбаев - жаңа қойма үлкен философ және эстет. оның «қара сөздері» кейбір зерттеушілер бір бөлігі traktat.on философиялық гений жатыр, өмірі мен қызметі мәселелері мазмұнының жаңа мағынасын беруге мүмкіндік алды. абай барлық байлығын ғана еңбек көзі үйретті, бірақ жұмыс көңілді болып табылады. оның афоризмдер қазақ өмірінің жаңа мазмұнын көрсетеді «осы дүниеде кірпіштен сияқты ал сен, оған өз орнын тауып». абай қазақтар ң жұмысқа негізделген, жаңа кезін әкелді білім мен қатты жұмыс емес, байлық және көп мал ерекшеленеді. керісінше, олар оңай сақталмайды. абайдың ой және сот шешімдерінің молынан таң, туған прейри дәстүрлеріне қайшы. сондықтан, ол қоршаған ортаны ғана емес, түсіну мүмкін емес, сонымен қатар туыстары мен достарына. алайда, абай тағдыры ой басқа титанов тағдыры қарағанда, басқа ештеңе жоқ. абай қазақтар, шығыс іргелес де ол жалғыз тұр арабтар, парсылар, орыс, немістер, поляктар, мажарлар мен anglichan.odnako қазақ мәдениеті рухани жетістіктері емес, әкелді шығыс және батыс еуропа мәдениеті арасындағы көпір болды, ой мен білімнің жаңа жүйелерін әкелді де батысқа. дүниежүзілік абай осы екі мәдениеттер бірегей синтез білдіреді. оның поэзиясы шығыста сөздің салмағы мен қадiр-қасиетiне арқылы білінеді, және ақиқат пен бостандық идеясына қатаң ұстану болып табылатын батыста терең құндылықтар. абай жарқын поэтикалық, сонымен қатар терең философиялық ойлау ғана емес, болды. ол hexastich және октавия пайдаланылатын қазақтар, арасында бірінші ақын болды логика, психология және, шығыс батыс еуропа мен ресей filosofov.imenno құнанбаевтың шығармашылығына тартылды. абай, бірнеше өлеңдер, алты жүзден астам өлең жазған 50-ден астам трансферттер орындады. жазушының ең танымал жұмыстардың ішінде - «. қара сөз» поэмасы сондай-ақ, өмірде құнанбаев үлкен музыкалық талантын көрсетті, - деді ол бірнеше танымал әуендер авторы болды. абай жазған да, ол дәйекті сіздің narod.poeziya абай қазақ халқының, оның әдебиет рухани өмірінде маңызды рөл атқарады жылы сүйетін және мүмін, ретінде, ақын, ойшыл, философ, гуманист және ағартушы ретінде өзін көрсетті. таңқаларлық емес ауылдарды ауыздан ауызға өткен абайдың өлеңдері, олардың құрамына әндер, халық арасында ең сүйікті болды. абай атындағы қазақ поэзиясы лирикасын арқылы идеологиялық және көркем ашылулар байытылған, сонымен қатар оны одан әрі және қозғалысы үшін жаңа, шынайы бағыт табылған ғана емес. и на перевод: абай кунанбаев – великий философ и эстет нового склада. его “слова назидания” некоторые исследователи принимают как цельный философский трактат.он гений, сумевший придать новое содержание проблемам смысла жизни и труда. абай поучал, что лишь труд-кладезь всех богатств, только труд приносит удовольствие. его афоризм “и ты словно кирпич в мире этом, найди свое место в нем” показывает новое содержание казахского бытия. абай принес казахам новый идеал, в основе которого лежит труд: человек выделяется знаниями и трудолюбием, а не богатством и множеством скота. вернее, их не скопишь без труда. поражает обилием мыслей и суждений абая, идущих вразрез с исконными степными традициями. поэтому его не смогли понять не только окружающая среда, но и родные и близкие. вместе с тем в судьбе абая нет ничего иного, чем в судьбе других титанов мысли. абай принес казахам новые системы мышления и познания, стал мостом между культурами востока и западной европы, принес в казахскую культуру духовные достижения арабов, персов, , немцев, поляков, венгров и .однако сам он стоит особняком, не примыкая ни к востоку, ни к западу. мир абая олицетворяет собой уникальный сплав этих двух культур. в его поэзии восток проявляется через весомость и достоинство слова, а запад -углублением в ценности бытия, к жесткой истине и идее свободолюбия. абай обладал не только ярким поэтическим, но и глубоким философским мышлением. его влекло к логике, психологии, восточных, западноевропейских и философов.именно кунанбаев стал первым поэтом среди казахов, который использовал шестистишья и восьмистишья. абай написал несколько поэм, больше полутора сотни стихотворений, выполнил более 50 переводов. среди самых известных произведений писателя – поэма «черное слово». также в жизни кунанбаева проявился незаурядный музыкальный талант – он стал автором нескольких популярных мелодий. о чем бы ни писал абай, он неизменно проявлял себя как поэт-мыслитель, философ, как гуманист-просветитель, как человек, любящий и верящий в свой народ.поэзия абая кунанбаева занимает важное место в духовной жизни казахского народа, в его . недаром стихи абая, песни, сочиненные им, передавались из уст в уста, из аула в аул, стали самыми любимыми в народе. лирике абая, казахская поэзия не только обогатилась идейно-художественными открытиями, но и нашла новое, реалистическое русло для своего последующего движения и развития.
Етістіктер мағынасына қарай сабақты етістік және салт етістік болып екіге бөлінеді. мағынасы жағынан тура объектіні, табыс септіктегі сөзді қажет етіп тұратын етістіктер сабақты етістіктер деп аталады. сабақты етістіктер кімді? нені? (кейде табыс септіктің жасырын түрі — не? ) деген сұрақтарға жауап беретін табыс септіктегі сөзбен байланысады. мысалы: сөзді сен баста. бүл сөйлемдегі баста деген етістік сөз деген сөздің табыс септікте тұруын талап етіп тұр. кейде ондай сөздер табыс септіктің жасырын түрінде тұруы да мүмкін. ондайда екі сөздің (табыс септікті сөз бен етістіктің) арасына басқа сөз келтіріп қолданып көру керек. мысалы: өлең айт — өлеңді айт, т. б. сонда табыс септігі айқын байқалады. кейде тура объект мәнін білдіріп тұратын табыс септіктегі сөз сөйлемде қолданылмауы да мүмкін. ондайда етістіктен сұрақ қою керек. етістіктен кімді? нені? деген сұрақ қоюға болса, онда ол — сабақты етістік. мысалы: айт, көр, оқы, т. б. етістіктерден кімді? (нені? ) айт? деп сұрақ қоюға болады. мыс: мен өз елімді сүйемін. не істеймін – сүйемін етістік. кім сүйтін? мен - бастауыш. кімді сүйемін? елімді – толықтауыш. қай елді сүйемін? өз – анықтауыш. бұл сөйлемдегі сүйемін - сабақты етістік. отанымды қорғаймын. мағынасы жағынан тура объектіні — табыс септіктегі сөзді қажет етпейтін етістіктер салт етістіктер деп аталады. салт етістіктер барыс, жатыс, шығыс, көмектес септіктегі сөздермен тіркесе беруі мүмкін, бірақ табыс септіктегі сөзбен байланыспайды. мысалы: қаладан қайт немесе түсінде келді, т. б. болып қолданылса да, нені (ауылды, т. б.) қайт, нені түсінде, т. б.) келді деп айтуға болмайды. сондықтан да бұлар — салт етістіктер. кейбір етіс жұрнақтары салт етістіктерді сабақты етістіктерге немесе сабақты етістіктерді салт етістіктерге айналдыру қызметін атқарады. мысалы: өзгелік етіс жұрнақтары: - ғыз, - гіз, - қыз, - кіз, - дыр, - дір, - тыр, - тір, - ыр, - ір, - р, - т салт етістікке жалғанса, оны сабақты етістікке айналдырады: шам сөнді — шамды сөндірді, т. б. ал ырықсыз (кейде өздік) етіс жұрнақтары сабақты етістікке жалғанып, оны салт етістікке айналдырады: әңгімені айтты — әңгіме айтылды, т. б. досыма (кімге? ) бардым, төрде (қайда? ) жатыр, мектептен (қайдан) шықтым, анаммен (кіммен? ) сырластым. а. с. кітап, анасы, әкем. і. с. кітаптың, анасының, әкемнің. б. с. кітапқа, анасына, әкеме. т. с. кітапты, анасын, әкемді. ж. с. кітапта, анасында, әкемде. ш. с. кітаптан, анасынан, әкемнен. к. с. кітаппен, анасымен, әкеммен. сабақты етістік салт етістік кітап оқы /нені т. с жал жасырын күйде тұр/ гүлді жұлма малды суар мақаланы жаз досыма бардым /барыс септігі/ төрде жатыр /жатыс септігі/ мектептен шықтым /шығыс септігі/ анаммен сырластым /көмектес септігі/
