Каны́ш Иманта́евич Сатпа́ев (каз. Қаныш Имантайұлы Сәтбаев; 31 марта [12 апреля] 1899, Караши, Степное генерал-губернаторство — 31 января 1964, Москва) — советский учёный-геолог, организатор науки и общественный деятель[1]. Один из основателей советской металлогенической науки, основоположник казахстанской школы металлогении[2][3]. Доктор геолого-минералогических наук (1942), профессор (1950), академик АН Казахской ССР (1946) и АН СССР (1946), первый президент Академии наук Казахской ССР[4]. Получил известность как геолог, открывший Улутау-Джезказганское месторождение меди, бывшее на то время крупнейшим по прогнозируемым запасам[5].
Объяснение:
Сан есім - заттың санын, мөлшерін, ретін, шамасын білдіретін сөз табы. Сан есім жеке айтылғанда абстракт сандық ұғымдардың атауы болатындықтан, нақты мағыналары басқа сөздермен қарым-қатынасқа түсу кезінде, оларды сан жағынан анықтау барысында айқындалады. Сан есім өзі анықтайтын сөздің алдынан келіп, атау тұлғасында тұрады, субстантивтенгенде (заттанғанда) көптеледі, жіктеледі, тәуелденеді, септеледі. Сан есім морфол. құрамына қарай негізгі және туынды болып жіктеледі, оның дара, күрделі түрлері бар. Семантик.-морфол. тұрғыдан есептік, реттік, болжалдық, жинақтық, топтық, бөлшектік аталатын топтарға бөлінеді. Есептік Сан есім өзге Сан есім топтарының жасалуына негіз болады (мыс., бір, екі). Реттік Сан есім есептік сандарға -ыншы, -інші (бірінші, екінші), жинақтық Сан есім бірден жетіге дейінгі есептік Сан есімге -ау, -еу аффикстерінің (біреу, алтау), топтық Сан есім -дан, -ден, -тан, -тен қосымшаларының (алтыдан, жүз-жүзден) жалғануы арқылы жасалады. Болжалдық Сан есім заттардың санын дәл көрсетпей, шамамен, мөлшермен атайды (жүз шақты), бөлшектік Сан есім математикада жиі қолданылады (оннан екі бөлігі). Сан есімге ұқсас жарты, жалғыз, сыңар, қадақ, шақырым, қозы көш жер, ет асым, т.б. сөздер уақыт, салмақ өлшемдері ретінде қолданылғанымен Сан есімге жатпайды, нумеративтік сөздер болып табылады.[1]
Соғыс кезіндегі балалардың балалық шағы болмаған. Олар ерте есейген. Әкелері, жасы толған ағалары соғысқа кетіп, үйдегі, түздегі шаруаның барлығын атқаруға балалар көмектескен. Себебі елде қарттармен, әйелдер ғана қалған. Біздің осындай бақытты өміріміз үшін олардың алдында да қарыздармыз.