қазақтың ұлттық тағамдары . ұннан жасалатын ересек ер кісі күніне 300-400 грамға жуық, ал ауыр дене жұмысын атқарған кезде 600-800 грамға дейін нан жейді. нанда 40 пайыздан 50 пайызға дейін углевод, сондай-ақ белок пен аздаған май бар. бұл – нан күніне 600-1000 килокалория энергияны қамтамасыз етеді деген сөз. демек, тіршілік қызметіне қажетті бүкіл энергияның ¼ бөлігінен 1/3 бөлігіне дейінін наннан алады. нанның әртүрлі сорттарында 5 пайыздан 8 пайызға дейін белок бар. нанды көп жейтін болғандықтан, оның құрамындағы өсімдік белоктары ң белок жөніндегі жалпы қажетінің кемінде 20-30 пайызын қамтамасыз етеді. нан – ас атасы. ол бидай ұнынан жасалады. нанды жерге тастамайды, үстінен аттамайды, үстіне ешбір затты қоймайды. нанды бір қолмен үзіп жемейді. қазақтар нанды қасиетті санайды. мыжыма – ыстық нанды үзіп-үзіп сары маймен шарада араластырып жасайтын тағам. ашығып келгенде тамақ піскенше мыжыма жеп алсаң, қарның тоқ. қиықша – қамырын жұқа илеп, жалпақтау әрі қиық-шалап кесіп алып, бауырсақ тәрізді майға пісіреді. қиық-шамен шай ішсең дәмі қан-дай тәтті десеңші. шелпек – айт күндерінде, аруақтарды еске алғанда, ас бергенде пісіріледі. қамырды жұқалап әзірлеп, майға пісіреді. шелпек жеті нан, тоғыз нан болады. таба нан – тапаға салып пісіріледі. пісірер алдында қамыр бетіне бармақпен басып ойық жасайды. қалыпқа салып пісірген наннан таба нан әлдеқайда дәмді де құнарлы.
Бір жылда төрт мезгіл бар. Әр мезгілде үш ай бар. Жылдың басы қаңтар айынан басталады. Қыста қар көп жауады. Өзен-көлдердің бетін мұз басады. Адамдар жылы киініп жүреді. Қыс айлары: желтоқсан, қаңтар, ақпан.
Қыстан кейін қарлар еріп, көктем келеді. Көктемде күн жылынады, жер көгереді, гүлдер гүлденеді. Күн күркіреп, жаңбыр жауады. Адамдар егістікті қолға алады. Көктем айлары: наурыз, сәуір, мамыр.
Жаз мезгілінде күн өте ыстық болады. Оқушылар демалысқа шығады. Жеміс- көкөністер пісе бастайды. Жаз айлары: маусым, шілде, тамыз.
Жаздан соң күз келеді. Ағаштардың жапырақтары сарғайып, жерге түседі. Аспан бұлттанып, жиі-жиі жаңбыр жауады. Күн суытады.
Әр мезгілдің өзіндік ерекшелігі бар. Маған төрт мезгілде ұнайды.