Шалкиіз Тіленшіұлы (1465 — 1560 жылы ш.) — жырау, орта ғасырлардағы қазақ поэзиясының көрнекті өкілі.Шалкиіз жас кезінен-ақ ер жүрек жауынгер әрі талантты жырау ретінде даңққа бөленді. Жігіттік шағы Ноғай ордасындағы Мұса бидің маңайында өткен. Кейіннен Үлкен Орданың әміршісі, Мансұрұлы Темір бидің және ноғайлы Жүсіп бидің төңірегінде, өмірінің соңғы кезін қазақ ханы Хақназар маңында өткізді. Жырау туындылары әсерлі, өткір, аз сөзге көп мағына сыйғызған сұлу сазды көркемдігімен ерекшеленеді. Оның шығарм-нан ортағасырлық қарапайым көшпелілердің өмірі туралы нанымды, моральдық, этикөлі түсініктер көрініс тапқан (“Асқар, асқар, асқар тау…”, “Қоғалы көлдер…”, “Арғымақ ару аттар…”, “Ор, ор қоян, ор қоян…”, тағы басқа). Шалкиіз шығармаларында ерлік рухқа, асқақ романтикаға толы жырлар да жеткілікті. “Алаштан байтақ озбасы…”, “Жапырағы жасыл жаутерек…”, “Ер Шобан”, тағы басқа). Шалкиіздің халық арасына ең көп тараған шығармалары — “Би Темірге айтқаны”, “Би Темірді қажы сапарынан тоқтатуға айтқан” толғаулары. Ол ертедегі қазақ поэзиясының өлең өрнегін байытқан ақын. Шығармалары алғаш 19 ғасырдан қағаз бетіне түсе бастады.
Қазан төңкерісіне дейін орыс және қазақ тілдерінде 1875 жылы “Записки Оренбурского отдела Императорского Русского географического общества” жинағында жарияланған. Кейін аталған жинақта (1885), “Астраханский вестник” газетінде (1893, 1916), Ы.Алтынсариннің “Қырғыз хрестоматиясында” (1879, 1906), т.б. жинақтарда, ал Кеңес дәуірінде “Ертедегі әдебиет нұсқалары” (1967), “Алдаспан” (1971) “15 — 18 ғасырлар қазақ поэзиясы” (1982), “Бес ғасыр жырлайды” (1984) жинақтарында жарық көрді.[1]
аксу́-жабагли́нский госуда́рственный приро́дный запове́дник (каз. ақсу́-жабағылы́ мемлекетті́к табиғи́ қорығы́) — первый и старейший заповедник в казахстане
расположен в западной оконечности хребта таласский алатау в тюлькубасском, толебийском и байдибекском районах туркестанской области, а также в жуалынском районе жамбылской области на общей площади в 131 934 га.
заповедник «аксу-джабаглинский» организован постановлениями советом народных коммисоров казахской асср от 14 июля 1926 года и снк рсфср от 27 мая 1927 года на площади 30545 га. в 1929 году к заповеднику был присоединен каньон реки аксу. учрежден «с целью полного сохранения в неприкосновенном виде рек аксу и жабаглы со всеми их древесными и кустарниковыми насаждениями, травянистым покровом и населяющим этот заповедник животным миром — как памятник природы». в 1935 году площадь была увеличена до 48 570 га. — были присоединены долины рек - и .
ответ:1.Бауыржан Момышұлы Кеңес одағының батыры, жазушы, қолбасшы.
2.Ол 24 желтоқсанда 1910 жылы дүниеге келген.
3.Рақымжан Қошқарбаев халық қаһарманы.
4.Ол 1924 жылы дүниеге келген. 5. Қайырғали Смағұлов соғысқа қатысушы кіші лейтенант.
6.Ол 1919 жылы дүниеге келген.
Объяснение: