Хабарлы сөйлем деп біреу я бірдеме туралы хабарлай айтылған сөйлемді дейміз.
Хабарлы сөйлемді айтқанда, оның аяғында дауыс бәсеңдейді. Жазуда хабарлы сөйлем соңына нүкте қойылады.
Лепті сөйлем деп ерекше көңіл күйіне, сезімге байланысты (қуану, ренжу, таңдану, аяу, бұйыру және т. б.) айтылған ойды білдіретін сөйлемді дейміз.
Лепті сөйлем ішіндегі сөздер түгелімен (әсіресе баяндауышы) көтеріңкі дауыспен айтылады. Лепті сөйлем соңынан леп белгісі қойылады.
Сұраулы сөйлемСұраулы сөйлем деп біреу я бірдеме жайында білу мақсатымен сұрай айтылған сөйлемді атаймыз.
Сұраулы сөйлем соңына сұрау белгісі қойылады.
Сұраулы сөйлемнің жасалуыСұраулы сөйлемнің жасалуы:
сұраулы сөйлемдер сұрау есімдігі қатысуы арқылы айтылады; сұраулық мағына ма (ме), ба (бе), па (пе) және ше деген сұраулық шылаулардың қатысуы арқылы да білдіріледі; сұраулық мағына кейде ғой, -ау шылаулары мен болар, шығар, қайтеді деген көмекші сөздердің және ә деген одағайдың қатысуы арқылы беріледі; сұраулық мағына сұрау дауыс ырғағының өзі арқылы да беріледі.
Бiрақ, өкiнiшке орай, жаз жыл сонымен қысқа мезгiл. Ендi мiне күздiң тауларына емес. Орманда күзде өте әдемi, әсiресе. Егiн жинау үшiнғана емес, қоршаған жылдың әдемiлiгiмен сүйсiнуге үшiн де бұл уақыттар арналған. Пушкино Александра Сергеевичiнде күзi бекер емесi өзi қалаулы кейде болды.
Әдемi күз бiрақ ұзақ емес созылсын, жауындардың уақытын тез басталғанында емес, содан соң және суық. Өз Қыс орынында шынымен орналасады. Мерекелердiң уақыты Қыс, адамдар уақыт тап бұл әулие-әнбие валентино, 23 ақпанның рождество, жаңа жыл, Ескi жыл, күндерiн қарсы алады. Сонымен бiрге шаңғылар, сырғанақтар, шаналарда қыдыртуға болады. Қыстыгүнi ол да бос уақыт өткiзуге жайдаруға болады.