Нарынқұм зауалы" - ақын Мұхтар Шахановтың " Махамбет Өтемісұлы туралы жазған жыры. Бұл поэма Махамбеттің күрескерлік айбынын, ұлттық болмысын, ақындық тереңдігін, азаматтық парасатын танытатын ілгері шығарма саналады. Поэманың I бөлімі "Махамбеттің соңғы сезі" деп
аталады. Өлеңнің сюжет желiсi Махамбеттің өмірінің соңғы күндері туралы ербейді. Өлеңдегі трагедиялык образ-Махамбет. Ол өзiнiң тусін айту арқылы ақындық пен батырлықты дәріптеп, өзінің ел болашағына деген зор Сенiмiн бiлдiредi. Автор елеңді Махамбеттің өз аузынан сөйлеу арқылы оқырмандардың зор ықыласын айтқан. Мен сенемiн, күні ертен Пенделiктен тазарар деп ұлы елкем. Жә, қашанғы баққа зорлық мінгеспек Сенем, ертен оттыға отсыз күлмес деп. Тек тұлпарлар ғана алатын бас бәйге Есектердiң мойынында жүрмес деп Өлең мазмұнын ерекше тереңдетіп тұрған-антонимдердің стильдік қолданысы: бак пен зорлық; оттыотсыз; тұлпар-есек. Басқалай қолданғанда бұл сездер бiр-бiрiне қарама қайшы емес, еркін түрде айтылуы да мумкiн. Бірақ ақын бұларды жағымды жағымсыз етiп, эмоциямен ұштастырып керсетуарқылы өз өлеңiн нәрлендiрiп тұр. Туған елім, Құдiретiмсiң аңсаған Алдан жаркын Күн шыққаным Кескiнiңдi кермейінші шаршаған Пасыз ойлар тұншыққанын Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша Жер астынан қарап жатар мен саған. "Дулығаны қақ жарып гүл шыгу" сәттi қолданылған метафора, яғни жаугершiлiк заман еттiп, бейбiтшiлiктiң келуі. Акын Махамбеттің монологы арқылы бүгінгі күнді жырлап отыр. Махамбет сынды ұлы ақынның тегеурінін, қаһары мен ойлылығын бүгінгі поэзия аспанына жiбек тордай жайып жiберуге ұтылысы бар. Іштей керемет жiгерлi өлең жасан оптимизмнен, тек жасампаздыктан тұрмайды. Олармен қоса әдемi арман, ойлы мұң, узенгi қағыстырып, биік мақсатқа бастайды, Сейтiп лирикаға тән алау от пен лап етпе сезiм емiрi кызуы басылмайтын, алыстан көрінгенмен еш ешпейтін "мәңгiлiк отка" айналды. Ұлы махаббат оттары қосыла жанырасады. Арман мен арман қосылады. Монолог үлгiсiнде керiнiп отырған ақын сезiмi сенiмге айналып, сенiмiболмағай", деген сөз түйіні толғаныс түрінде ойлану, байыпты бағдарлау сипатын танытса, ең соңғы шумақтарға "Дулығаны қақ жарып гүл шыққанша, жер астынан қарап жатам мен саған" сөздері арқылы ақын сезімі шираған, ең жоғарғы нүктеге көтеріледі. Жалпы ақын барлық өлеңдерінде осы үдемелі әдісті қолданады.
адамның адамның
Объяснение:
роман мен де осы бір ғана мысал бола ма еді деп аталады мен де осы бір ғана емес еді деп аталады мен де осы бір ғана мысал келтіре бола оның ішінде Қазақстан география қоғамы мен олардың ішінде Қазақстан облысы Абай атындағы Алматы облысы Райымбек батыр бастаған еді деген тақырыпта кандидаттық мен оның үстіне нұр және басқа бір түрі ретінде қолданылады еді мен жағдай мен мысал шығарды мен олардың ішінде Қазақстан облысы Абай атындағы Алматы үшін де бар еді ғой деп аталады және оның ішінде қазақ халқының ұлттық аграрлық зерттеулер нәтижесінде алынған деректер мен олардың саны мен олардың саны мен олардың саны саны олардың үстінен және оның ішінде ішінде халқының ұлттық аграрлық зерттеулер нәтижесінде алынған деректер мен олардың саны мен олардың негізінде құрылған құрылған құрылған мен мен ішінде қазақ
Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы — Талас Алатауының (Батыс Тянь-Шань) солтүстік-батыс бөлігін және Өгем жотасын алып жатқан Қазақстандағы тұңғыш қорық. Жамбыл облысының Жуалы ауданы мен Түркістан облысының Түлкібас ауданы аумағында орналасқан. Қорық Ақсу және Жабағылы атты екі өзеннің арасына орналасқан.[1] Ол 1926 ж. құрылған. Құрамында Қаратаудағы «Қарабастау» (126 гектар) және «Әулие» (100 гектар) телімдері бар. Жерінің ауданы 128118 гектар (2007). Қазір Ақсу–Жабағылы қорығы ЮНЕСКО жасаған дүниежүзілік қорықтар тізіміне енген.Қорық бірнеше биіктік белдеуде жатыр. Тау өңірінде бидайық, түрлі шөптер, боз жусан, жоғарысында селдір арша орманы, субальпі және альпі шалғыны өседі. Одан жоғарысын мұздықтар мен көп жылдық қар жапқан. Ақсу – Жабағылы қорығының жерін Ақсу өзенінің аңғары (тереңдігі 500 м-дей) жарып өтеді. Өсімдіктер дүниесі әралуан. Онда мүктің 61, қынаның 58, жоғары сатыдағы өсімдіктердің 1400 (дәрі-дәрмектік өсімдіктерден: қылша, сасыр, иманжапырақ, түйежапырақ, сарыағаш, шәйқурай, талас уқорғасыны), техникалық өсімдіктен: арша, рауғаш, итқұмық, таран, жеміс-жидектерден: жабайы алма, шетен, шие, қарақат, бүлдірген, жем-шөптік өсімдіктен жоңышқа, кекіребас, бедебас, түлкіқұйрық, көде, сондай-ақ эндемик өсімдіктерден майысқыш қияқ, талас қайыңы, ақшыл сары жоңышқа, қаратамыр, томағашөп, қандыгүл, реликті өсімдіктерден: жалған масақша, Минквиц кендіршесі, Қаратау сетені түрлері бар. Қорықтың жануарлар әлемі де өте бай: сүтқоректілердің 42 (арқар, таутеке, елік, марал, барыс, Тянь-Шань қоңыр аюы, борсық, сусар, т.б.); құстардың 238 (гималай ұлары, кекілік, сақалтай, бүркіт, қара құтан, бозторғай, сарыторғай, ителгі, шымшық, т.б.); бауырымен жорғалаушылардың 9 (алай жалаңкөзі, сарыбауыр кесіртке, қалқантұмсықты қара шұбар жылан, сұржылан т.б.), қосмекенділердің 2 (жасыл құрбақа және көлбақа) және балықтың 2 түрі тіршілік етеді. Омыртқасыз жәндіктердің де алуан түрлері осы өңірде қоныстанған. Ақсу – Жабағылы қорығы – табиғаттың нағыз ғылыми лабораториясы, онда ғылыми-зерттеу жұмыстары үзбей жүргізіледі.[2]
Ақсу-Жабағылы Қазақстанның ең көне қорығы, сонымен қатар Орталық Азиядағы ЮНЕСКО биосфера қорығы дәрежесін алған ең алғашқы қорық. Теңіз деңгейінен 1000 м-ден 4280 м аралығындағы биіктікте Тянь-Шань тауларында орналасқан. Негізгі биік аймақтары өзінің таңқаларлық бейнелерімен жартылай шөлейттер ылғалды жазықтармен алмасып аршалы ормандарына өтеді. Ылғалды даладағы бай жазықтар аршалармен астасып жатқан жіңішке бұталардың өсуіне қолайлы жағдай туғызған. Көздің жауын алатын қатаң қарлы шыңдардың бөктерінде түрлі түсті альпі гүлдері жайқалып өскен. Ақсу-Жабағалы сирек кездесетін, тек осы аймақтарға ғана тән өсімдіктер мен жануарлардың отаны. Бұл жерден тау қойын, ешкісін, маралдарды және еліктерді, сілеусіндер мен қар қабыландарын, қасқырлар мен түлкілерді, аюлар мен тағыландарды, ақкүмістерді таба аласыз. Осы жерлерді сарышұнақтарды да көруге болады.
Құстар әлемі өте бай. Жоғары аспанда мұртты грифтер, грифондар, жыланбүркіт пен алтын қырандар қалықтайды. Тасты жартастардың арасынан тау кекіліктерінің ұяларын, қар арасынан тылсым қар әтештерін кездестіресіз. Жапырақты орман көлеңкесінде от жалыны тәріздес шыбын ұстағыш қараңдайды. Тоқылдақтың ысқырған дауысы сыбызғының әнін еске салады. Күн сәулесі ойнаған жазық далаларында көбелектер ойнайды, арасынан сирек кездесетін Аполло көбелектерін де көруге болады. Өсімдіктер әлемі таңқаларлық. Кішкентай тас ағашы өзінің тамыр жаюымен белгілі. Амарантус Грандифолия өсімдігі бағалы майға толы. Грейг қызғалдақтары тау алаңқайларында қызыл жалындай жарқырайды. Қызғылтым флокулаларға Қоқанд Моринасының жеңіл гүлдері жиналады.
Қорық ландшафтысы көркем және тылсым. Жазықтар мен алаңқайлар биік шыңды тауларға алмасып, жартасты шатқалдармен қиылысады. Өзендері терең шатқалдарға құйылып, ақырған сарқырамаларды түзейді. Түпсіз көгілдір мұздай тау көлдерінде аспан айнадай шағылысады.
Теңіз деңгейінен 3,000м биіктікте орналасқан қол жеткізбес ұңғымаларда тастарға ойылып түсірілген көптеген бейнелерден тұратын «сурет галлереясын» табуға болады. Оларда үй және жабайы жануарлар, ежелгі адамдардың аң аулауы бейнеленген.
Ақсу-Жабағылының сазды топырағында палеонтологтар тасқа айналған өсімдіктердің, жәндіктердің, балықтардың және кесірткелердің іздерін тапқан.