Әлемдік мәдениет — жалпыадамзаттық мазмұны бар рухани құндылықтар сипатын айқындау үшін қолданылатын күрделі ұғым. Әлемдік мәдениетті дүние жүзі сипат алған діндерге негіздеп христиандық, исламдық, буддалық мәдениет деп бөлу бар. Еуропалық әдебиеттерде кең тараған бұлай бөлуді шартты деп бағалаған жөн. Өйткені мұнда құндылық мәніне тек діни талаптар тұрғысынан ғана қарау нышаны байқалады. Әлемдік мәдениет адамзаттың рухани дамуына тікелей әсер еткен және жоғарыда аталған діни мәдениеттерге де өз ықпалын тигізген жалпыадамзаттық мазмұндағы мұралар болып табылады және олар тарихи сабақтастық тұрғысынан қарастырылады. Ертедегі Үнді, Қытай, Мысыр, Грек, Рим мәдениеті, Орхон-Енисей ескерткіштері, ортағасырлық мұсылмандық және еуропалық қайта өрлеу дәуірлерінің мәдени ескерткіштері, Конфуций, Аристотель, Әбу Наср әл-Фараби, Августин Б., Гегель еңбектері, М. Қашғари, Ж.Баласағұн шығармалары, Тәурат, Інжіл, Құран сияқты діни кітаптар адамгершілік ережелеріне халықар. дәрежеде негіз болған әлемдік мәдениет мұралары. Музыкалық әуендер, саз аспаптары үндестігінің күшеюі, Қорқыт ата, Асан қайғы сияқты аңыз алыптарының халықаралық кейіпкерге айналуы әлемдік мәдениет мазмұнын толықтырды. Науаи, Абай, Низами, Пушкин, Байрон, Петефи, Мицкевич, Әуезов және т.б. ұлы есімдер тілі де, діні де бөлек елдердің рухани туыстығын жер жүзіне танытты. Чайковский мен Бетховен, Құрманғазы мен Шопен музыкалары әлемдік мәдениет болып табылады. Әлемдік мәдениет өзінің ұлттық өрісін дүние жүзілік дәрежеге көтерген мәдени туындылардан тұрады, адамзаттың рухани өркендеуінің куәгері болып саналады.
Объяснение:
Ғалам біз білмейтін дүниелерге толы. Кішкентай күнімнен аспанға қарап, күндіщз күн мен бұлттарды, түнде жұлдыздар мен аппақ айды тамашалап, ұзағынан қарағанды ұнататынмын. Аспан әлемі мені ерекше еліктіретін. "Анау тұрған дөп-дөңгелек айдың үстіне шығып алып, жерге қараса, біздің ғаламшар ол жерден қандай болып көрінер екен? Бұлттан бұлтқа секіріп, күн сәулелеріне шомылсам ғой", - деген ойлар келетін санама. Ғарышқа, аспанға ерекше құмар болдым. Ғарышкер болуды армандайтынмын.
"Аспанда тіршілік бар ма екен? Бар болса дәл күнге барып, сонда тұрар едім", - деп ойлайтынмын. Дөңгеленген жарқын, сәулелері нұр сыйлайтын Күннің жалындаған от екенін ойламаппын да ғой. Сонда туыстарым, жақсындарымды алып барсам Күн мен Айдан үй тұрғызсақ дейтінмін. Мұның бәрі бала қиял. Бірақ бүгінде небір түрлі жаңалықтар ашылып, құрылғылар пайда болуда. Бәлкім, бір кездері Айда тұру да мүмкін болып қалар.
Объяснение: