Адам қаңқасы
Тірек-қимыл мүшелер жүйесінің маңызы: тірек-қимыл мүшелер жүйесіне қаңқа мен бұлшықеттер жатады. Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді — жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі — қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады.
Кураш на протяжении веков почитался наряду с самыми популярными и любимыми национальными играми наших народов, демонстрировался на национальных праздниках и свадьбах. Уникальные находки, памятники древности, высеченные на скалах образцы искусства свидетельствуют о том, что кураш имеет трехтысячелетнюю историю.
Десятки богатырей, родившихся и выросших на нашей священной земле, о которых слагались легенды, с кураша прославляли Центральную Азию на весь мир. А во времена великого полководца Сахибкирана Амира Темура занятие курашом было одним из основных повышения военной и физической подготовки воинов.
Один из таких силачей - Кажимукан Мунайтпасулы - казахский борец, известный во всем мире. Родился он в 1871 году в селе Караоткел Акмолинской области. Он был выходцем из бедной семьи. В раннем возрасте отец отдал крепкого мальчишку батрачить у баев. Удивляясь физическим мальчика, хозяин решил испробовать его в качестве борца. Впоследствии Мукан не пропускал состязаний борцов, где легко выигрывал схватки не только у ровесников, но и ребят значительно старше него. Именно в то время казахский юноша поражал окружающих своей силой, поднимал различные предметы быта, которые весили не меньше полутонны.
Годы отрочества были богаты на истории, ставшие легендами. Так, согласно одной из них, Кажымукан в одиночку вытащил застрявшего в тине быка. Обвязав животное весом в несколько сотен килограммов веревкой, парень вытащил быка на берег. Говорят, что могучий юноша мог на спор съесть барана или выпить курдюк масла. Также существует история о том, что в 1889 году хозяин Кажымукана поручил ему привезти сухого сена в самый разгар суровой зимы. По пути одна из лошадей упала и не вставала, после чего Кажымукан уложил ее в телегу, вторую лошадь привязал позади, а сам потащил всех их в аул. Истории об удалом юноше быстро облетели всю степь. Мукана начали приглашать на разные торжества для выступления перед гостями
Даже будучи в 70-летнем возрасте он не переставал удивлять. К примеру, по нему мог проехать груженный грузовой автомобиль. Кажимукан имел очень физически развитое телосложение. Размер обуви - 54 сантиметра, длина среднего пальца руки -14 сантиметров, его обхват 10 сантиметров. Конечно такие внушительные данные, возможно, передались ему в наследство от занаменитых предков. Ведь борец был прямым потомком Каракипчак Кобланды батыра. Если говорить о спортивных достижениях, силач боролся в 28 странах мира и завоевал 56 медалей. Выступал в составе сборной России поэтому у спортсмена были различные псевдонимы -Ямагата Мухунури, Мухан, Иван Черный, Кара Мустафа. На состязании в Турции, меценаты, пораженые силой и мастерством борца, в знак уважения дали ему возможность совершить хадж в Мекку. После этого казахского батыра стали называть Кажи-Мукан.
Собранные силачом 100 тысяч рублей, по тем временам очень большие деньги, он передал в фонд фронта. Борец попросил собрать на эти деньги боевой самолет и от его имени отправить на фронт. Купленный на деньги силача самолет принял его соотечественник, боевой летчик, казах Кажытай Шалабаев. На нем он совершил свыше 200 боевых вылетов.
Объяснение:
Кураш ғасырлар бойы біздің халықтарымыздың ең танымал және сүйікті ұлттық ойындарымен қатар құрметтелді, Ұлттық мерекелер мен үйлену тойларында көрсетілді. Бірегей олжалар, ежелгі ескерткіштер, жартастарға ойылған өнер үлгілері құраштың үш мың жылдық тарихы бар екенін көрсетеді.
Біздің қасиетті жерімізде туып-өскен ондаған батырлар, олар туралы аңыздар құрылды, кептірілген өріктің көмегімен Орталық Азияны бүкіл әлемге дәріптеді. Ұлы қолбасшы Сахибкиран Амир Темур кезінде курашпен айналысу жауынгерлердің әскери және физикалық дайындығын арттырудың негізгі тәсілдерінің бірі болды.
Осындай мықтылардың бірі-Қажымұқан Мұңайтпасұлы-бүкіл әлемге танымал қазақ палуаны. Ол 1871 жылы Ақмола облысының Қараөткел ауылында дүниеге келген. Ол кедей отбасынан шыққан. Ерте жаста әкесі байға мықты бала берді. Баланың физикалық қабілеттеріне таңдана отырып, иесі оны балуан ретінде сынап көруді шешті. Кейіннен Мұқан жоқ
бұл жерде ауыл мен қаланың ерекшеліктерін жəне ортақ мəселелепін айтасың