Робототехника - бұл ақпараттық технологиялар мен ғылыми-техникалық прогрестің маңызды бағыттарының бірі, онда механика мәселелері басқару және жасанды интеллект проблемаларымен байланыста болады. Робототехника ажырамас пән бола отырып, әзірлеушілерден механика, электроника, бағдарламалау, жобаларды басқару сияқты салалардағы білім мен дағдылардың болуын талап етеді. Нәтижесінде робототехника кең көкжиек пен жүйелік ойлау саласындағы тар маманнан ерекшеленеді.
Көптеген жағдайларда қазіргі роботтар бірдей жұмысты орындау үшін жасалғанын бәріміз білеміз. Роботтарға сонымен қатар адамдар үшін қиын және қашықтықтан басқарылатын ортада жұмыс істейтін құрылғылар кіреді, мысалы, үлкен тереңдікте, ғарышта жұмыс істейтін жұмыстар, раковиналарды жеткізуге арналған құрылғылар және т.б., сонымен қатар роботтық ойыншықтар.
Робот оператордың бұйрықтарына тікелей бағынады, алдын-ала құрастырылған бағдарлама бойынша жұмыс істей алады немесе жасанды интеллект технологиясын қолдана отырып жалпы бағыттарды қолдана алады. Бұл міндеттер өндірісте, құрылыста, ауыр жүктемелермен, қауіпті материалдармен жұмыс істеу кезінде, сондай-ақ адамдар үшін басқа да қиын немесе қауіпті жағдайларда адам еңбегін жеңілдетуге немесе толығымен алмастыруға мүмкіндік береді.
Біз адамдар жақын болашақта жаңа технологиялардың әсерін бағаламайтындығын және олардың алыс болашаққа әсерін бағаламайтындығын түсінуіміз керек. Бірақ бұл бізге жақын болашақта инновациялық салаларды дамытудың жол картасы қажет екенін жоққа шығармайды. Адам өмірін едәуір жеңілдететін робототехника саласындағы бірнеше маңызды ашылымдар.
1) Робот-ғалым алғаш рет нақты жаңалық ашты (британдық роботтың өзі болжам жасап, оларды сынау үшін тәжірибелер жасайды және қорытынды шығарады)
2) бүлінген немесе құлаған роботтарды өздігінен құрастырудың әдісін тапты
3) Адамның күшін 20 есеге көбейтетін экзоскелеттік прототип жасалды
4) Роботтардың мүмкін эмоционалдылығы туралы белсенді зерттеулер жүргізілуде
5) Британдық ғалымдардың роботтардың өзін-өзі көбейту тәжірибесі сәтті аяқталды (робот дәл көшірмесін жасай алды, және ол өз кезегінде алғашқы роботтың «немересін» жасай бастады).
Жүргізілген зерттеулер мен проблемалардың қазіргі жағдайын талдау мынаны көрсетеді: роботтарға заманауи қолданбалы әдістер мен жасанды интеллект технологияларын қолдануға болады. Робот техникасын модельдеу қолдану өте ыңғайлы. Жұмыстың мақсаты жаңа жасанды интеллект алгоритмдерін және роботтардың жұмысын құру процесінде жолды табу алгоритмдерін қолдану мүмкіндігін зерттеу болып табылады.
Қазақ хандығының 550 жылдық тарихында 18 ғасырдың бірінші жартысында Кіші жүзің басқарған Әбілқайыр ханың үлкен үлесі бар. 1993 жылы Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы енгізілген кезде осы адамның портреті 50 теңге номиналына орналастырылды.
Мұның бәрі кездейсоқ емес еді. Кіші Жүзді хан ретінде 18-ші ғасырдың бірінші жартысында басқарып, 1731 жылы Кіші жүздің Ресей империясына кіруін бастады. Мұхаммед Әбілқайыр Ғази Бахадур Хан Шыңғыс ханның тікелей ұрпағы болған еді, ол қиын және әділетсіз 18 ғасырда өмір сүрді.
18 ғасырдың басында Ш.Ш. Уәлиханов қазақ халқының жағдайын сипаттап берді: «18 ғасырдың алғашқы онжылдықтар қырғыз халқының (қазақ халқы деп аталатын) өмірінде ауыр уақыт болатын еді. Жоңғарлар, Еділ қалмақтар, Жайық орыс-казак және башқұрттар түрлі бағыттардан шабуыл жасап, мал-мүлкін жойып, тұтас отбасыларымен тұтқынға алды».
акку ен касиетти кус
кызгалдак оте пайдалы коконис
барыс-биiк туда мекендейтiн ерекше сымбатты жырткыш ан
тYлкi ку ан
кыргауыл отырықшы ан