5 сұрақ құрастырып жаз ТЫҢДАЛЫМ ОҚЫЛЫМ МӘТІНМЕН! -тапсырма. Мәтінді оқы. Тауда аң-құс көп. Кәдімгі қоңыр аюлар бар. Ерен-Қабырға (Тянь-Шань) тауы сирек кездесетін ақ тырнақты Тянь-Шань аюы мекен етеді. Тауда түлкілер мен құнулар да бар. Бұл жақта қасқырлар да жүреді. Әдеттег қасқыр мен қызыл қасқыр да кездесуі мүмкін. Әсіресе сусар тұқымдастарға жата түрлері көп. Олар - сусардың өзі мен соған ұқсайтын ақ тышқан. Тау биігінен та кілер мен арқарларды көруге болады. Бірақ барыстар азайып кеткен. Сондықта стар «Қазақстанның Қызыл кітабына» енгізілген. Оларды мемлекет өз қорғауын Жылдан-жылға таутеке саны кеміп, көз алдымызда құрып барады. Ал құста тауда еркіндік мол. Орман ішінде қорек етіп, шоқитыны көп. Жартастарда ұлар айқайлайды. Таңертеңнен кешке дейін Альпі ұзақ қарғалары қарқылдап жүре шырша ормандарынан жапалақты кездестіруге болады. Орманда жапалақтың туысы - үкі де бар. Жапалақ пен үкі - түнгі аңшылар. Олар тышқандарды же көреді. Тышқан секілді басқа да ұсақ кеміргіштерді жейді.
Берілген өлең:
Ауыл басы ақсақал,
Теріс билік айтпаған.
Аға адамдар алдында, жастар ойнап, күлмеген.
Ата-анасын жылатып, ұлы тастап кетпеген.
Әке тұрып, ұл сөйле, қазақта әсте болмаған.
Мақал-мәтелдер:
Ағасы бардың жағасы бар, інісі бардың тынысы бар.
Атаңа не қылсаң,алдыңа сол келер. Ата тұрып ұл сөйлегеннен без. Ақылды қария-ағын дария.
Өлеңде айтылған ойлар мен мақал-мәтелдерді сәйкестендіру:
1.Ауыл басы ақсақал, теріс билік айтпаған. – "Ақылды қария – ағын дария".
2.Аға адамдар алдында жастар ойнап, күлмеген. – "Ағасы бардың жағасы бар, інісі бардың тынысы бар".
3. Ата-анасын жылатып, ұлы тастап кетпеген. – "Атаңа не қылсаң, алдыңа сол келер".
4. Әке тұрып, ұл сөйле, қазақта әсте болмаған. – "Ата тұрып ұл сөйлегеннен без".
Көмекші есімдер: басы, алдында.