Геракл (көне грекше: Ἡρακλῆς) — көне грек мифологиясындағы ең даңықты жартылай құдай, жартылай адам кейіпкер. Ол өзінің орасан зор күшімен еркектіктің үлгісі болды.[1] Ол Зев пен Алкменнен туған. Рим мифологиясында ол Геркулес деп аталған.
Зевс Персейдің немересі, Фивы патшасы （King of Thebes) Амфитрионаның әйелі Алкменді аздырып көңіл қосады. Одан Геракл Амфитрионаның ұлы Ификлмен егіз болып туылады. Сондықтан ол Персейдің де немересі есептеледі. Жартылай Құдайлық қасиеті бар Геракл жастайынан түрлі соғыс өнерін жеттік игеріп, батылдығына ақылы сай болып, жұрт таныған әйгілі батыр болып өседі.
Гераклде ғажайып қайсарлық, ерлік, парасат, өнер, қабілет болып қана қоймай, оның мінезінде ер және әйелдік ерекшеліктер бірдей болған көрінеді. Одиссей, немесе Нестор секілді керемет ақылды бомалғанымен, бірақ ол да өз ақылымен кейбір әлсіздіктерін толықтай білген екен. Мысалы, жерден күш-құдірет алатын Антейді жерге тигізбей көтеріп тұрып, сілесін қатырып өлтіруі, немесе ғарышты көтеруден босаған сәтінде, қайтадан ғарышты көтергісі келмей қалған Атласқа ақылмен ғарышты қайтадан көтерткізуі секілділер өзіндік ақыл-парасаттың жемісі. Ол сондай-ақ грек аренасы мен палестрасының （күрес мектебі) қолдаушысы және қорғаушысы болды.
Гераклдің Nessus-ті өлтіруі (Мәрмәр, Giambologna, Florence)
Гераклдің белгісі оның арқасындағы арыстан терісі және қолындағы зәйтүн таяғы. Сондай-ақ, ол ойынқұмар болып, бос уақыты болса болды балалармен ойын ойнауға әуес болыпты. Ол өте көне жабайы күшке ие болып, "адамзатты жамандықтан құтқарып қауіпсіз етуші" қормал жан болды.
Геракл сондай-ақ мейір-махаббаттың да үлгісі. Ол досы үшін басын өлімге бәй тігеді. Мысалы ханзаданың жақсы күтіп алғанына разы болып, ажал құдайы Танатоспен айқасады, немесе, қуғындалған Спарта патшасы Тиндарейді патшалық таққа қайта отырғызады. Адамзатқа от ұрлап әкеліп беремін деп Зевстің жазасына ұшыраған әйгілі Прометейді оның кеудесін әр күні жейтін бүркіттерді өлтіріп азат етеді. Оған құрмет білдіргендер оның ескерткішін жасағанда, ол оны шағып тастайды. Сондай-ақ ол өзіне сатқындық жасаған жауларына （Augeas, Neleus, Laomedon) тым қатал болад
XIV гасырдың соңы - XV ғасырдың ба
сында өмір Темірдің басқыншылық соғыс
тары мен ішкі қырқыстар нәтижесінде
Ақ Орда айтарлықтай әлсіреді. 1423-
1428 жылдары Үрус ханның немересі Ба-
рак Ақ Ордадағы билікті біраз уақыт ны-
ғайтты. 1425 жылы Барақ Әмір Темірдің
немересі Ұлықбекке қарсы жорыққа шы-
ғып, Сығанақ қаласымен бірге Сырдарияның орта ағысы бөлігін кай-
тарып алды. Бірақ 1428 жылы Барақ қайтыс болып, Ақ Орда аума-
ғындағы билік Шайбани ұрпағы Әбілқайырдың қолына өтті. Үрүс хан
Ақ Орданың Казахстан
тарихындағы рөлі
- бүкіл Дешті Қыпшахты біртұтас
мемлекетке біріктіру,
экономиканы қайта қалпына
келтіру,
- саяси сана-сезімнің өсуіне
жағдай жасау.
лерде гана -
мен Барақтың ұрпақтары өз биліктерін өздері мүрагерлік еткен жер-
Қазақстанның оңтүстік аймақтарында сақтап қалды. Өмір
Темірдің Ақ Орда мен Моғолстанға басқыншылық саясаты қазақ тайпа
ларының бірігуі мен мемлекеттік дамуын тежеді.
шык тест сұрақтары