Дәйек сөз, цитата (лат. cіto– келтіремін, шақырамын) – түпнұсқадан сөзбе-сөз алынған үзінді. Автордың ойын беделді пікірлермен тиянақтау үшін, біреудің пікіріне сын айту үшін, құнды дерек ретінде пайдалану үшін қолданылады.[1]
Дәйек сөз, негізінен, ба з материалдарында, ғылым еңбектерде, кітаптар мен әр түрлі қолжазбаларда, баяндамалар мен сөйлеген сөздерде келтіріледі. Дәйек сөздер ғылым еңбектерде пайдаланғанда, сол еңбекте айтылатын оймен логикалық тұрғыдан қабысып, жарасым табуы тиіс. Айтылмақ ойды одан әрі дамытып, жаңа деректермен толықтырып тұру керек. Сонда ғана ол өз міндетін атқарады. Әдетте, зерттеу еңбектерінде, көбінесе әдебиет, мәдениет, өнер, ғылым қайраткерлері пікірлерінен дәйек сөздер алынып отырады. Мұның өзі үлкен талғаммен, орынды алынса, еңбектің сапасын арттыруға есебін тигізеді.
Дәйек сөз көбінесе ықшам түрде алынады. Сөйлем ұзақ болған жағдайда керекті жерін алып, қысқартылған сөздер орнына көп нүкте қою шарты бар. Дәйек сөз, әдетте, тырнақшаға алынып жазылады. Міндетті түрде дәйек сөз алынған еңбек, оның авторының аты-жөні сілтемелерде анық, нақтылы көрсетілуі тиіс. Эпиграф та дәйек сөздің бір түріне жатады
Алтын журек
Менің ойымша, алтын жүрек өте маңызды. Біз бәріміз өз ойларымызда, мәселелерімізде, уайымдарымызда өмір сүреміз. Тек жүрек бізге басқа адамды, жағдайды сезінуге көмектеседі. Көп нәрсені ақылмен түсінуге болады, бірақ ол әрқашан адамның жауаптарын ұсына бермейді. Яғни, сіз бір нәрсені дұрыс жасай аласыз, меніңше, бірақ басқаларға жаман. Жүрек бізге шындықты айтады.
Алтын жүрек өзінің пайдасы үшін де, оған келтірілген қателіктер үшін де қысқа есте сақтайды. Үлкен, асыл жүрек адам табиғатының жетілмегендігінен туындаған ойланбас әрекеттерді, сөздерді кешіреді. Жақсылық біреудің жақындарының шын уайымына, азаптары мен қуанышына малынған кезде толы болады. Адамды абстрактілі жақсылық идеясы емес, сүйіспеншілік, өкіну, жанашырлық, қарым-қатынасқа деген қуанышсыз сезімдер жетелегенде жақсылыққа толы болады.
Алтын жүрекке даналық тән. Жаман даналық жоқ. Жақсы жүректің даналығы жомарттықта, мейірімділікте, шыдамдылықта, үміт пен сенімде. Өзгелердің қуанышына артықшылық беру арқылы жақсы жүрек өзін-өзі бағалауда емес, айналадағыларға деген сүйіспеншілікте қанағат табады. Егер адам өзінің жауаптылығымен, адамдарға эмоционалды бейімділігімен, айналасындағыларға жақсылық жасауға деген ұмтылысымен мақтанса, оның іс-әрекетінің басты мотиві - бұл шынайы, риясыз жақсылық ұғымымен сыйыспайтын жеке қызығушылық.
Біз оны ашуымыз керек, тыңдауымыз керек, бірақ, екінші жағынан, бізге бір нәрсе себеп болады. Әдебиетте және әділ өмірде жаман адамдар мейірімділікті қолданған көптеген мысалдар бар. Мейірімді адам өзінің күшінен таусылғанда, ол бәрін жоққа шығарады, бірақ келесі сұраудан бас тарта алмайды. Жақсы адам өзін ұмытып кетеді, және ол жай қолданылып, лақтырылады. Менің ойымша, бұл өте қорқынышты. Бірақ қазір, мен бұл туралы естідім. Бұл әлі де рыцарьлар дәуірінде болған, бірақ, әрине, аз.
Жүрек пен ақылдың үйлесімділігі қажет. Біреуі де, екіншісі де бізге белгілі себептермен берілген. Барлығын айналадағы адамдар және өзіңіз үшін жақсы сезіну үшін пайдалану керек. Біз бір аяқпен жүрмейміз! Ия, біз бір қолды көбірек дамытамыз, бірақ айтпақшы, ми үшін сол қолды да қолданған дұрыс - мысалы, сурет салуға тырысу керек.
Объяснение: