• Абай Құнанбаев өзінің он тоғызыншы қара сөзінде естілік ұғымы туралы терең ой қозғайды. “Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады” – дейді.
• Мінеки, естіліктің а ң бойына туа сала бітпейтінін, естіліктің күнделікті өмірде сезіну, түсіну арқылы қалыптасатынын айтады.
Шыр етіп туа сала ешкім дана болмайды, оқып, біліп, жақсыны бойына сіңіре алған есті болады. Ия, а өмір тәжірбиесінің нәтижесінде жақсылық пен жамандықтың, естілік пен ессіздіктің жігін ажыратады. А есейе келе, күнделікті өмірден алған тәлім-тәрбиесінің, тәжірибесінің арқасында, санасы, білімі дами береді.
• Абай Құнанбаетың осы қара сөзіндегі ой-тұжырымы қазақ халқының мәтеліндегі «Көре-көре көсем, сөйлей-сөйлей шешен боласың» деген ұғымымен де ұштасатын сияқты. Естілердің айтқан сөздерін ой елегінен өткізе отырып , оның пайдалы және ұтымды жақтарын күнделікті өмір тәжірбиесінде оңтайлы қолдана білуі, сол адамның ақылдылығын көрсетеді
кай қалай? қонақ