- жасықтықтың белгісі... Жасықтық 1.
Мәтінді оқыңдар, оқу барысында жақша ішіндегілердің қайсысы шылау, қайсысы
қосымша екенін, бірге не бөлек жазылатынын ажыратыңдар.
Сен жігерсіз (де), ақылсыз (да) бала емессің. Мойныңа алсаң, бәрі (де)
қолыңнан келеді. Оған мен сенемін. Бұдан былай маған көз жасыңды көрсе-
(пен) әлсіздік жүрген жерде толқымалы тайғақ ойға (да) орын көп. Ағат кеттің
бе, жасырма, шыныңды айт! Сонда оңасың, кері кетпей, ілгері басасың, өзіңе
(де), достарыңа (да) пайда келтіресің... Иә, солай, маған мұң шағып жылама
(да), кешірім (де) сұрама, уәде (де) берме, қатеңдi iс (пен) жөнде! Жолдасың
(мен) табыс, мұғалімің айтқандай, кешірімді содан сұра! Міне, осыған келі-
сейік. Ал қазір төсегіңе бар (да) ұйықта!..
Есенбек сөз таластыруды, бір айтылған пікірді қайталауды қаламайтын.
Оның осы сырына баласы (да) қанық еді. Сондықтан еш нәрсе деместен,
Жарқын әке әмірін орындап, төсегіне қисайды (да), көп ұзамай-ақ ұйықтап
кетті.
(Мұқан Иманжанов
Тілім өшсе менде бірге өшемін, тілім өссе менде бірге өсемін» деп Әбділдә Тәжібаев атамыз айтқандай, тіл – біздің байлығымыз, қазынамыз. Халық тілімен бай, дінімен бай. Қазақстан мемлекеті өз тәуелсіздігін алып, егеменді ел болғалы қазақ тілінің мәртебесі көтерілді. Әрине қуанамыз. Бірақ, мемлекетімізде тұратын қазақтар саны еліміздің 60 пайызын құраса да әлі таза қазақша сөйлей алмай келеді. Шынымен, бұл менің жүрегімді ауыртады, алаңдатады. Қазақ тілін оқытуда көп жоспарлар қолға алынып, жүзеге асып жатыр. Мемлекеттік тілді меңгерту жолында қаншама ғалымдар мен ұстаздар маңдай терін төгіп, тілді меңгертудің сан қырлы әдістемелері мен озық технологияларын жасап жатыр. Осыған қарамастан тілді меңгерту баяу жүзеге асып жатқандай ма, қалай?
«Оқу инемен құдық қазғандай» деп тілді меңгерту ұстаздан тамшыдан көл жасағандай үздіксіз ізденісті, үлкен қайратпен жұмыс жасауды талап етеді. Сол үшін еңбек етіп жатырмыз да. Бірақ, менің ойымша, тілді үйрену, мемлекеттік тілде таза сөйлеу әр адамның жеке басына байланысты. Әр адамның Отанға, еліне, жеріне деген патриоттық сезімі болып, мемлекеттік тілге деген мәртебесі болса ғана қазақ тілін үйреніп, меңгере алады деп ойлаймын.