Етістік:құйылады, ауытқып отырады, кездестіруге болады.
6)Алакөлдің қамысты жерлері жайлы ақпарат бере отырып, сонымен қатар сол Алакөлде кездесетін аң-құс атауларымен, ақырында теңбілмысық жайлы ақпармен аяқталады.
7)Алакөлдің аумағы қандай үлкен екенін білдім. Сонымен қатар сол жердегі аралдар жайлы, құятын өзендер туралы ақпарат алдым. Алакөлде кездесетін балық түрлерімен қатар, аң-құс түрлерімен таныстым. Сол ақпараттарды осы мәтіннен білдім.
Жаралы торғай Бір күні орманда Айым жеміс-жидектер жинап жүрген еді. Күн салқындау. Айнала құстардың әсем әндеріне бөленеді. Айым бұл қатты ұнады. Оңға бұрылса бұлбұл сайрайды, солға бұрылса торғайлар шиқылдайды. Табиғат-ана да осы әнге қосылады.Бұлақтың сылдыры мен жапырақтардың сыбырлағаны қандай рахат! Айым осы тамаша үннен зор ләззат алды. Түске қарай ол үйіне қайтпақшы болды. Бірақ жолда ол қара жыланды кездеседі. Айым шошып кетті. Біріқ жылан Айымға назарын аудармады.Жыланды қызықтырған ұядағы кішкентай балапандар болған еді. Айналада балапандардың қамқоршы анасы көрінбейді. Байғұстар әлі ұша алмаған. Айымның жаны аши бастады. Бірақ ол не істей алады. Лезде бір торғай ұшып келеді. Жыланға төтеп беруге дайын болған торғай бірнеше рет жыланға шабуыл жасайды. Ақыры жылан қашып кетеді. Алайда, батыл торғай жарақаттанып қалады. Айым байғұс торғайды аяп, ұяменен үйіне алып барады. Үйіндегі ата-әжесіне болған оқиға жайлы баяндап береді. Әжесі торғайдың жарақат алған жерін арнайы маймен жақсылап майлап байлап қояды. Ал атасы балапандардың ұяларын сарайдың ішіне терезеге жақын жерге қойып қояды. Айым ата-әжесінің амқорына риза болады. Бір апта ішінде торғай сауығып кетеді. Балапандар да ұшыға үйренуге дайын. Міне , ғажап! Айым оларды қайта орманға алып келіп, бостандыққа жібереді.
1) Мәтіннің тақырыбы:
Алакөл
Алакөл ауданы
2)Алакөл жайлы ақпарат бере отырып, табиғаттың ерекшелігін жеткізу. Алакөл туралы мағлұматтар берумен қатар, ерекшелігіне жол сілтеу болып табылады.
3). Үлкен Аралтөбе, Кішкене Аралтөбе, Белқұдық(аралдар).
Үржар, Еміл, Қатынсу, Жаманты, Жаманөткел, Тасты(өзендер).
Алабұға, сазан, көксерке(балықтар).
Аққу, қаз, бірқазан(құстар).
Теңбілмысық(жануар)
4)шағын,қамысты.
5)Зат атаулары(өзен, арал, балық, аң-құс)
Етістік:құйылады, ауытқып отырады, кездестіруге болады.
6)Алакөлдің қамысты жерлері жайлы ақпарат бере отырып, сонымен қатар сол Алакөлде кездесетін аң-құс атауларымен, ақырында теңбілмысық жайлы ақпармен аяқталады.
7)Алакөлдің аумағы қандай үлкен екенін білдім. Сонымен қатар сол жердегі аралдар жайлы, құятын өзендер туралы ақпарат алдым. Алакөлде кездесетін балық түрлерімен қатар, аң-құс түрлерімен таныстым. Сол ақпараттарды осы мәтіннен білдім.