Алаколь - Қазақстанда ағынсыз Балхашско-Алакольской ойпатта пейілді ащы көл, бұл Алматинской және шығыс-қазақстандық облыстардың шекарада болады, шұқырдың Балхаш-Алакольской күншығыс бөлігінде. Баста- ХII ша XIX ғасырдың, көлде бірнеше атау - Алактагол болды, Турге-ін(мен монг. "көпір-көл"), Алакта және Алатениз.
Көлге 15 тарау негізгі болып табыл- өзен Уржар, Катынсу, Емелькуйса, Ыргайты, Жаманты, Жаманотколь, Тасты.
Сулы беттің ауданы - ең көп тереңдік 2200 километр², - 45 м. Алаколь және Ұялының көлі, Сасықкөл және Жалаңашкөл көлді жүйені тәрбиелейді, нешіншінің бассейнінің ауданы до 55 мың километрді²келеді.
Судың көлемі - 58,56 текше.километр
Ұзындық - 104 километр
еңі - 52 километр
Ортаның тереңдігі - 22 м
ең үлкен тереңдігі - 54 м
Жағаның сызығының ұзындығы - 348 километр
Көлге өзен Эмель, Тасты(бер шығыстың), Хатынсу (солтүстіктен впадают, Ыргайты (оңтүстіқ батыс).
"Алаколь" деген қазақ тілден сияқты "әлеміш көлді" аударылады.
Аңшылық туралы мақал – мәтелдер.
Аңшының ажалы аңынан.
* * *
Оғы шалыс ұшпайтын аңшы болмас,
Жаңылыспайтын емші болмас.
* * *
Аңшы тұтудың қанша амалын білсе,
Аю құтылудың сонша айласын жасайды.
* * *
Ескі көр тірілерге үй болмайды,
Тақыр жерде аңшыда күй болмайды.
* * *
Аңшы аңына қарап шығады,
Арыстан көргенін жығады.
* * *
Құсбегісі келіссе,
Күйкентай құс қаз алар.
* * *
Саятшының сұңқары
Салған жерден іледі.
* * *
Аңды не көрінбегенатады, не ерінбеген атады.
* * *
Аңшының екі сөзінің бірі – өтірік.
* * *
Ит иесі үшін алады.
Бүркіт жемі үшін алады.
Үшқиан толғауында —Патша өкіметінің қысымыннан соң заман өзгеріп ие сіз қалған жер Асанқайғы,Мамай,Телағыс,Қазтуған, қайырсыз деп тасап кеткен. Барлығы текбас пайдасын ойлаған.Басында керемет дер болған сосын өзгеріп қасиетсіз жерге айналған.Соған ақын өкініп толғай жазған