1-тапсырма. Жоспар құрыңыз, жоспар бойынша әңгімелеуге дайындалыңыз./ составьте план, приготовьте рассказ по плану (10 ұпай).
Көшпенділер туралы.
Көшпенділер үнемі көшіп жүретін адамдар. Олар үнемі бір жерде отырмайды. Көшпелі халықтың негізгі кәсібі — мал-шаруашылығы.
Көшпенділер жазда жайлауға, күзде күздеуге, қыста қыстаққа, көктемде – көктеуге көшіп отырған. Көшпенділердің үйі, баспанасы –
киіз үй. Киіз үй көшуге өте ыңғайлы, себебі тез жиналады, тез құрылады.
Тарихта ереше орын алған көшпенділер – ол сақтар. Сақтар біздің дәуірге дейін(до нашей эры) VI ғасырда Евразия даласында өмір
сүрген. Сақтар күшті ел болды және кең-байтақ Еуразия даласын ешкімге бермеді.
Көшпенділер мәдениеті мен өнері әлемге әйгілі болды. Сақтар алтын мен күмістен әшекейлер жасаған, темірден қару жасаған.
Сақ халқы – жауынгер, әйелдері батыр, қайсар болды. Солардың бірі атақты әйел патшайымы – Тұмар - Томирис. Тұмар ханшайымы
парсы патшасы Кирмен соғысып, сақтар жері үшін күресті. Көшпелі өмір салты көшпенділерді табиғатқа жақын болуға, табиғатты
қадірлеуге, бағалауға үйретті.
Составьте план, и к плану текст нужно
1. Тіл дыбыстарын зерттейтін тіл білімінің саласы қайсы?
С) Фонетика
2. –шы, -ші жұрнақтары ақылы қандай сөздері жасалатынын анықтаңыз
С) мамандық атаулары
3. Жалғаудың түрің көрсетіңіз.
С) 4
4. Жалпы зат есімді табыңыз.
А) Орындық
5. Кімді? Нені? – қай септіктің сұрақтары екенін белгілеңіз.
Д) Табыс
6. Сын есімді табыңыз.
Е) Көкшіл
7. Сан есімді сөз тіркесін табыңыз.
С) Екі мұғалім
8. Есімдік пен зат есімнен тіркескен сөз тіркесін табыңыз.
Д) Бұның кітабы
9. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелерінің санын табыңыз.
А) 3
10. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелерінің санын табыңыз.
А) 3
11. Ол 1894 жылы туды. 1894 жылы сөйлемнің қай мүшесі екенін көрсетіңіз.
Е) Пысықтауыш
12. Антоним сөздерді табыңыз.
В) Алыс, жақын.
13. Сөйлемнің дұрыс аудармасын табыңыз. Самат – ұқыпты оқушы.
С) Самат – аккуратный ученик.
14. Тек жіңішке дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
Д) ә, ө, і.
15. Түбір жуан сөздерді көрсетіңіз.
А) Аула, ағаш.
16. Үнді дауыссыз дыбыстарды атаңыз.
С) м, ң, л
17. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөзді көрсетіңіз.
С) Ғарыш
18. Туынды зат есімді көрсетіңіз.
С) Егінші, бұрғы
19. Сан есімнің сұрағын табыңыз.
Д) неше? қанша?
20. Тиісті есімдікті табыңыз. Асқар, Абай, Айгүл - ... біздің үйге келді.
С) Бәрі