Сөз iшіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы сөз екпіні деп аталады. Қазақ тілінде сөз екпіні, негізінен, соңғы буынға түседі. Мысалы: Бала далада ойнап жүр. Сөз ішіндегі екпін дауысты дыбысқа түседі.
Ой екпіні — сөйлемдегі бір сөздің көтеріңкі дауыспен айтылуы. Ой екпіні тұрақты емес. Мысалы, Бүгін әкем ауылға кетті. Әкем ауылға бүгін кетті. Бүгін ауылға әкем кетті.
Тіркес екпіні — бірнеше сөздің тіркесе, тізбектеле біртұтас екпінмен бөлектене айтылуы. Бұл көбінесе күрделі сөздерге, негізгі және көмекші сөздердің тіркесіне тән. Мысалы: мектепке дейін, әке-шеше, әдет-ғұрып т.б.
Дыбыс екпіні — сөз ішінде дыбыстың бөлектеніп, көтеріңкі дауыспен немесе созып айтылуы. Мысалы: по-ой-па-ай, та-ма-ша! Дыбыс екпіні көңіл-күйін білдіретін сөздерді айтуда жиі қолданылады. Айтылуда сөйлеушінің эмоциясын білдіреді.[2]
1)Қазақстан туралы көп білгің келетіні туралы жазыпсың:
Хатта недеп жазған? - Қазақстанды білгісі келетіні туралы жазған;
Хатты кім жазған? - хатты Майкл Әлібекке жазған;
Хатта Қазақстан туралы не делінген? - көп білгім келеді делінген.
2)Саған өзімнің туған жерім туралы айтып берейін:
Не жайында айтады? - өзінің туған жері жайында айтады;
Туған жері қай жер? - Туған жері Қазақстан;
Кімнің туған жері жайында айтылған? - Әлібектің туған жері жайында айтылған.
3)Ауылымыз тарбағатай тауының етегінде орналасқан:
Ауыл қай таудың етегінде орналасқан? - ауыл Тарбағатай тауының етегінде орналасқан;
Тарбағатай тауы Қазақстанның қай жерінде орналасқан? - Қазақстанның оңтүстік-шығысы мен Қытай аумағында;
Тарбағатай тауының етегінде кімнің ауылы орналасқан? - Тарбағатай тауының етегінде Әлібектің ауылы орналасқан.
что тут надо скажи точно
Объяснение: