Думан: Ардана, қуат көзіне нелер жатады?
Ардана: Қуат көздерді дәстүрлі және дәстүрлі емес болып екіге бөлінеді
Думан: Дәстүрлі емес қуат көздеріне не жатады?
Ардана: Оған жел, күн, суды жатқызады
Объяснение:
Мой первый ответ)
Абай Құнанбайұлы туралы диалог құрастыру.
Мұғалім: Балалар, бүгін Абай Құнанбайұлының шығармашылығымен танысуды одан әрі жалғастыратын боламыз. Жаңа сабағымызды бастамас бұрын ұлы ақын жайлы бірнеше сұрақтарға жауап беріп көрейік? Абай Құнанбайұлы кім болған?
Оқушылар: Абай - ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор.
Мұғалім: Абай Құнанбайұлы қашан, қай жерде дүниеге келген?
Оқушылар: Абай 10 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында дүниеге келген.
Мұғалім: Жарайсыңдар! Келесі сұрақ - Абай қайда, қандай білім алған? Оқушылар: Абай әуелі ауылдағы Ғабитхан молдадан сауатын ашады да, 10 жасқа толған соң 3 жыл Семейдегі Ахмет Риза медресесінде оқиды. Бұл медреседе араб, парсы тілдерінде, негізінен, дін сабағы жүргізілетін еді. Құрбыларынан анағұрлым зейінді бала оқуға бар ықыласымен беріліп, үздік шәкірт атанады. Медресенің үшінші жылында Абай Семей қаласындағы “Приходская школаға” да қосымша түсіп, орысша сауатын аша бастайды. Бірақ бұл оқуын әрі жалғастыра алмай, небәрі 3 жылдан соң оның мұсылманша да, орысша да оқуы аяқталады.
Мұғалім: Неше жасында ел басқару ісіне араласады?
Оқушылар: Абайдың басқа балалардан алымдылығын аңғарған Құнанбай оны елге шақырып алып, өз жанына ертіп, әкімшілдік-билік жұмыстарына араластырмақ болады. Сөйтіп 13 жастағы Абай ел ісіне араласады.
Мұғалім: Дұрыс айтасыңдар! Абайдың әкесі Құнанбай қандай қызмет атқарған?
Оқушылар: Абайдың әкесі Қарқаралының аға сұлтаны болған.
Мұғалім: Жарайсыңдар, балалар! Ендеше сабағымызды одан әрі жалғастырайық.
Сұрақтарға жауап беру.
1 Тапсырма.
Өлеңде қазақтың киелі домбырасы жайлы айтылған.
2 Тапсырма.
1. Өлеңді «Киелі аспап» деп атауға болады, себебі басты тақырып қазақ халқының ұлттық аспабы домбыра жайлы айтылған.
2. Домбыра екі ішектен құралған музыкалық аспап екені және оның көмейіне қорғасын құйылғаны жайлы айтылады (Дәлірек айтсақ, аңыз бойынша Жошыхан баласы туралы жаман хабар әкелген адамның көмейіне қорғасын құямын дейді. Сол кезде бір жігіт келіп домбыра алып, бір күйді тарта жөнеледі. Хан осы күй арқылы бәрін түсінеді, сөйтіп, сертін бұзбас үшін, домбыраның көмейіне қорғасын құйғызады).
3. Домбыра киелі аспап десем де болады. Себебі оның ән айтатын, шер қозғайтын, жан арашалайтын, тарихты жалғастыратын, салт - дәстүрлі сақтайтын қасиеттері бар.
4. «Ол мылқауды сөйлетеді, жылатады кереңді» деген пікірмен толықтай келісемін, себебі домбырадан төгілген әсем ән мен күйді естігенде толғанбау, тебіренбеу мүмкін емес, домбыра кімнің болса да ішкі жан дүниесіне жол табары сөзсіз.
5. «Нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ - Домбыра» дегеніміз, менің ойымша, қазақ пен домбыра егіз ұғым, домбыра бағзы заманнан бері халықтың сырын шертіп, әр қазақтың үйінен табылатын киелі аспап, «әу демейтін қазақ жоқ» демекші, домбыраның алар орны ерекше.
Думан: Ардана, қуат көзіне нелер жатады?
Ардана: Қуат көздері дәстүрлі және дәстүрлі емес болып екіге бөлінеді.
Думан: Дәстүрлі емес қуат көздеріне не жатады?
Ардана: Оған жел, күн, суды жатқызады