Қыран, қыран бүркіт. Түсіндірме сөздікте «қыран» сөзінің мағынасы — бүркіт, қаршыға, қырғи, ителгі сияқты алғыр құстардың жалпы атауы деп баяндайды. Әрине, бұл мағына аталған құстардың қасиетіне қарай кейін пайда болса керек. Кейбір түркі тілдерінде, атап айтқанда, қырғыздарда қыран — епті, алғыр сияқты мағыналарда қолданылады. Және бұл тілде тек жыртқыш құс қана емес, аңға салатын иттерге де (тазыға) айтыла береді. Шамалауымызша, сөздің алғашқы тұлғасы «қыр» болып, мағынасы — жою, құрту етістіктерімен синонимдес болуы ғажап емес. Құс атауы — «қырғи» да осы түбірден туындаған деуге болады. Бұл деректер бойынша, «қыран бүркіт» тіркесі «епті, алғыр бүркіт» түсінігімен деңгейлес келеді. «...жаз — қаршыға, қыс — бүркіт дегендей босағасынан бір қыраны арылмайтын еді» (С. Мұқанов, Аққан жұлдыз.).[1]
Менің ойымша, кристалды кристалды сияқты кебеді,
Оттың жарқылы-оның қырында үзіледі,
Торкөзден жасалған желіні жоғары көремін
Байте-е-ерекше-керемет құс-ұя аңыздары.
Торкөзден жасалған желіні жоғары көремін,
Байте-Е-өзен-ғажайып құс-ұя аңыздары.
Астана-аспанда ән шырқалды,
Және стрелой-қатты тұтқалы пияз сияқты,
Байте-е-ерекше-бақыт құсы-үміт артты,
Жоғары-о-око-Ақ Орданың үстінде таза аспанда.
Байте-е-ерекше-бақыт құсы-үміт артты,
Жоғары-о-око-Ақ Орданың үстінде таза аспанда.
Бәйтерек-бейбітшілік, жақсылық пен Орал символы,
Талисман-жас астананы қорғау.
Бәйте-е-ерекше құс ұшқан аспанға шақырады,
Туған Астананы панорамамен таң қалдырыңыз.
Бәйте-е-ерекше құс ұшқан аспанға шақырады,
Туған Астананы панорамамен таң қалдырыңыз.
Бәйтерек-жаңа жетістіктер дәуірі,
Жандандырады-дала құсы туралы аңыз болсын.
Не гру-у-усти-қайда құс - Арман не ұшқан,
Барлық ра-а-авно-Керемет құс үйге оралады!
Не гру-у-усти-қайда құс - Арман не ұшқан,
Барлық ра-а-авно-Керемет құс үйге оралады!
Объяснение: