1939 жылы «Барсакелмес» қорықшасы Қызылорда облысында негізделген, ол қазақ тілінде «бармай, қайтып келмейді» дегенді білдіреді. Қорық Арал теңізіндегі сол атау аралында орналасқан. Оның аумағы 30 000 гектар. Қорықта өсімдіктер мен жануарлардың 250-ге жуық түрі, сондай-ақ 203 құс түрі бар.
Сонымен қатар резервте 45 мың гектар аумақты құрайтын Баян-Аул паркі ашылды. Бұл далалар мен шөлдермен қоршалған керемет таулар мен ормандардың оазисі. Баян-Ауыл тауының гранит беткейлері қарағай мен қайыңның орманымен жабылған. Бұл жерден Қазақстанның жартылай шөлді жайылымдары, әсем тастар сияқты, Жасыб, Тораййгир, Сабындикөлдің әдемі көлдерін әшекейді.
Қазақстандағы резервтердің толық тізбесі жалпы алаңы 4 600 000 гектарды құрайтын 83 ойын резервімен толықтырылуы мүмкін. Табиғи ресурстарды үнемді пайдалану белгілі бір маусымда және ең таралған түрлерде аң аулауға мүмкіндік береді.
Қар барысы- Орталық Азиядағы тауларда, Солтүстік Үндістан, Пәкістан, Байкал, Тибет өңірлерін мекендейтін мысық. Тува жерінде бұл түрді ирбиш, Жетісу жерінде ильберс, Алматының шығысында ирвиз, түркі тілдерінде ирбиз деп атаған. Сондықтан оны ілбіс немесе барыс деп атап кеткен. Түрдің таралуы Орталық Азия және Оңтүстік Сібір тауларын қамтиды. Алтай тауларында бірең-сараң аңмен кездесу Күршім, Холзун, Оңтүстік Алтай, Тарбағатай, сондай-ақ Бұқтырма, Қарақаба өзендерінің жоғарғы жағында, Марқакөл маңында байқалды. Тянь-Шань, Тарбағатай, Сауыр мен Алтайдың биік жоталарында таралған; таулардың альпі және субальпі белдеулерінде құзды, жартасты жерлерді мекендейді. Қаратауда (Сырдариялық) XX ғ. 40-шы жылдары жойылып кеткен. Іле және Жоңғар Алатауларының онша биік емес жоталары – Торайғыр, Сөгеті, Кіші және Үлкен Бөгеті, Қатутау, Ақтау, Шолақ, Матай, Алтынемелде барыс тұрақты мекендемейді, бірақ оларға анда-санда енгені байқалады. Тасты құздар, негізінен, таудың субальпі және альпі белдеулерінде. Сонымен бірге, онша биік емес тауларда да олардың тік, тасты құзды беткейлерінде ұшырасады.