1) Салалас және сабақтас құрмалас сөйлемдерді ажыратыңыз. 2) Салалас және сабақтас құрмалас сөйлемдердің түрлерін ажыратыңыз.
3) Құрмалас сөйлемдерді сөйлем мүшесіне талдаңыздар.
Танк өз-өзінен жұлқынып қалғандай болды да, гүрс етіп шаң-топырақ бұрқ ете қалды. Сөз жүйесін тапқан кезде, мал иесін табады. Ұлберген кедей болғанымен, киім-кешегін таза ұстайтын. Оның білімге деген құштарлығы арта түсті, өз білімін кеңейтудің басқа да жолдарын іздестіре бастады. Жұмысын ерте бітіргендіктен, қосымша тапсырма бердім. Сізді ешкім шақырған жоқ, сондықтан сіз бармайсыз. Олар теңізге ерте шықты, бірақ жолы болмады. Малды не жерден сұрау керек, не аққан терден сұрау керек. Клубта кейде кино болады, кейде қызықты баяндамалар оқылады. Ол үйінде я кесте тоқиды, я кітап оқиды. Арман өлеңді жақсы айтқанымен, өзін көрсете алмай жүр. Ол үлкенмен де, баламен де әзілдесе беретін. Ойын аяқталған соң, Санжарлар үйге қайтты. Бұл шөп әдемі екен, бірақ зияны да бар екен. Гүлбаршын сәлем беріп еді, ол қырын қарап кетті.
Антоним, синоним, омоним сөздерді қатыстырып, сөйлем құрау.
Антонимдер:
1. Бүгінгі концертке ауылдың үлкен – кіші тұрғындарының барлығы жиналыпты.
2. Әдетте, мектеп оқушылары сабаққа бірыңғай ақ түсті жейде мен қара түсті шалбар киеді.
3. Дене шынықтыру сабағында бойымыздың ұзын - қысқасына қарай сапқа тұрамыз.
4. Бұл дүкенде қымбат зергерлік бұйымдармен қатар бағасы арзан, қолжетімді де бұйымдар жеткілікті.
5. Бүгін күн жексенбі болған соң үйіміздің жанындағы дүкен сағат тоғызда ашық екен деп келсем, әлі жабық екен.
Синонимдер:
1. Менің жеңгем айдай сұлу, өте әдемі, көрікті келіншек.
2. Биыл анамыздың мерейтойына байланысты бағалы, құнды сыйлық іздестірудеміз.
3. Асыққан кезде «Бәйтерек» пойызына мінсең болады, ол - өте жылдам, әрі жүйрік.
4. Балалы болу, перзент сүю – әрбір отбасының арманы.
5. Халқымыз Ұлы Отан соғысы кезінде елін қорғаған ержүрек, батыл, әрі батыр қаһармандарын мақтан тұтады.
Омонимдер:
1. Оқушылар асыға күтетін мезгілі жаз де басталып кетті.
2. Үйіңе аман – есен жеткен соң маған міндетті түрде хабарлама жаз.
3. Бүгін ұйықтап жатқанымда таңға жуық керемет түс көрдім.
4. Сен қандай түсті киімдерді ұнатасың?
5. Бүгін ерте тұрып, біраз шаруа істеп едім, түс ауа қатты шаршап қалдым.