І.Айтылым Аңшылық пен құсбегілік (Мәтінмен жұмыс). 1.Оқиғаның басталуы «Жазы- қысы Ораз » 2. Оқиғаның өрбеу «Оның аса дос көретін тобы» «Ораздың аңға ерте шығатыны » 3. Оқиғаның аяқталуы « Жасы сол кезде апыста » 8 Зерделі сұрақ, ұтымды жауап 1)Сәбиттің есінде кім көбірек сақталған? 2)Аңшылық өнер туралы не білеміз? 3)Қазақтың құсбегілері қандай құстарды қолға үйреткен? 4)Ораздың бойындағы өнер мен ұлттың қандай қасиеттері бар? 5)Ораз құс салумен жылдың қай мезгілінде айналысады? 6)Ораздың достары кімдер? 7) « Ең ауыр ақы-көрші ақысы » дегенді қалай түсінесің? 8) « Қанжығасын қанды етіп қайтады » дегенді қалай түсінесіңдер? 9)Ораздың жасы 60-тың тең ортасынан асса да денсаулығының мықты болуы неге байланысты деп ойлайсыңдар? (Саятшы Ораз әңгімесі бойынша)
9 Ораз бейнесіне лайық мақал айту. Жігітке жеті өнер де аз. Адам өнерімен әсем, Аң жүнімен әсем. Үлгісі көптің өрнегі көп, Өнері көптің ермегі көп. Өнерлінің өрісі кең. Өнерлі өрге жүзеді. Ақылды жігіт атқа да мінер, Таққа да мінер
10 Ораз қандай? Ораз аңғал ақкөңіл көпшіл жанашыр балажан адал кішіпейіл спортшы ІІ.Жазылым
11 Қансонарда бүркітші шығады аңға, Тастан түлкі табылар аңдығанға. Жақсы ат пен тату жолдас – бір ғанибет, Ыңғайлы ықшам киім аңшы адамға. Салаң етіп жолықса қайтқан ізі, Сағадан сымпың қағып із шалғанда. Бүркітші тау басында, қағушы ойда, Іздің бетін түзетіп аңдағанда. ( кімнің өлеңі?) Ораздың құсбегі екендігі дәлелдеңдер.
12 ІІІ. О қ ылым Семь граней великой степи Тарих Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Ұ лы даланы ң жеті қ ыры seven verges of great steppe
13 Шығарманың композициялық құрылысына сатылай кешенді талдау 1.Әңгіменің тақырыбы- 2.Әңгіменің авторы- 3.Жанр түрі- 4.Әңгімедегі кейіпкерлер- 6.Әңгіменің басталуы- 7.Әңгіменің байланысуы 8.Әңгіменің дамуы 9.Әңгіменің шарықтау шегі 10.Әңгіменің шешімі- « Саятшы Ораз » С.Мұқанов әңгіме Ораз, Мұқан, Сүлеймен жазушының есінде қалған жалғыз адам – саятшы Ораз. - Ораздың балаларды жақсы көруі - Ораздың аңшылығы, адамгершілік қасиеттері -Ораздың Мұқанның үй – ішіне көмек көрсетуі. 5.Жазушы идеясы- ең ауыр ақы-көрші ақысы саятшылық, аңшылық өнерді дәріптеу
16 Аңшылық Құсбегілік Салыстыру Кәсібі бірдей Жылдың барлық мезгілінде аңға шығады Қансонарда аңға шығады Құс салады, баптайды
ответ:
егеменді еліміздің елордасы астана қаласына мерейлі 15 жыл толып отыр. біздің отанымыз – егеменді, тәуелсіз қазақ мемлекеті. еліміз егемендік алған жылдардан кейін көптеген жетістіктерге қол жеткіздік. өз тарихымыз, салт-дәстүріміз зерделеніп, әдеби зерттеулер жарық көре бастады. қазақстан республикасы , әлеуметтік тұрмысы тұрақты келе жатқан орта азиядағы беделді мемлекеттер қатарына қосылды.
тәуелсіздік басымызға кондырған ең басты бакыт-өз таңдауымызды өзіміз жасауымыз, өз болашағымызды озіміз болжауымыз. осындай таңдаудың бірі - ел астанасын сарыарканың киелі аспаны астына, қазақ топырағының кіндік тұсына кошіруіміз. бұл, шешімнің қаншалыкты манызды екенін әрбір қазакстандық жақсы біледі. ал, жас астана болса, жыл сайын жайнап көркейе түсуде. бас аяғы он бес жыл ішінде әлем жұртшылығы таныған айбыны аскақ шаһарлардың қатарына қосылды.
астана – қазақ елі болашағының каласы. еліміздің көгілдір туы желбіреген тәуелсіздігіміздің ордасы. жаңа астанамыздың курылысы - жас мемлекетіміздің жасампаздықка ұмтылысының, бүкіл қоғамымыздың жаңаруының ерекше символына айналған кұбылыс. біз жаңа ғасырға, жаңа мыңжылдыкка өркениетті ұлт ретінде, тарих сахнасына егеменді ел ретінде ендік.
тәуелсіздігіміздің айғағындай, елдігіміздің белгісіндей, алтын күндей елтаңбамызды, желбіреген көк байрағымызды көргенде, әуелеген әнұранымызды естігенде бойынды ерекше бір асқақ азаматгық сезім билейді. жастарымызды болашаққа бастайтын бас қаламыз, арман кала - жас каламыз -өнер, білім мен мәдениеттің, ғылымның ордасына айналуда.