1. Берілген тақырыптардың мәтін бойынша ретін көрсетіңіз (1, 2, 3). Тұжырымдар
Реті
a) Қайын атаның «қалжыңы»
b) Теңіз жағалауы
c) Теңіз үстінде ойға батқан Еламан
[3]
2. Еламанның көңіл-күйі қандай?
a) Жабырқау
b) Мазасыз
c) Жайдары
d) Сабырлы
[1]
3. Еламанның жанын мазалайтын не?
a) Өмір
b) Жалғыздық
c) Балық
d) Ауа райы
[1]
Жазылым
Берілген тақырыптың бірін таңдап, 70-80 сөзден тұратын пікір жазыңыз. Жазба жұмысында тыныс белгілердің қойылуына назар аударыңыз.
1) Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер» романы бойынша үзіндіде Арал теңізінің жағалауындағы оқиға баяндалады. Аралдың шығармадағы және қазіргі жағдайына пікір білдіріңіз.
2) Адал, шынайы достық туралы ойыңыз қандай? Пікіріңізді білдіріңіз.
3) Дипломсыз да үлкен кәсіпті дөңгелетіп, табысқа жеткен адамдар «жоғары білім бүгінгі қоғамда маңызды емес» деп жатады. Сіз қалай ойлайсыз? Пікіріңізді білдіріңіз.
Біздің халқымыздың құрметті кісілерге ұсынатын кәделі, әрі орны бөлек тағамдарының ең бастысы – қазақша ет немесе бешбармақ. Қазақтар сыйлы қонақтарға мал басын көрсетіп, табақ-табақ ет тартқан. Табақ тарту да үлкен өнер. Әр табақ қонақтың дәрежесі мен жасына, іліктік жолына (нағашы, жиен, құдағи, қыз, бала, т.б.) сәйкес келуі керек. Осыған орай табақ тарту – бас табақ, сый табақ, күйеу табақ, келін табағы, жастар табағы, жай табақ болып бөлінеді. Аталған табақтарға сай ет (сүйек) мүшелері болады. Ол мүшелерді ауыстыруға болмайды. Бас табаққа бас, жамбас, омыртқа, қазы, қарта, жал, жая сияқты кәделі мүшелер салынады. Іліктік қатынасқа қарай: қарттарға жамбас, орта жастағыларға ортан жілік, омыртқа, күйеу мен қыздарға асықты жілік, төс, тағы сол сияқты рет-ретімен беріледі. Мойын омыртқа, тоқпан жілік, ірі малдың жамбасының шұқыршағы, жауырын, сирақ қонақтарға тартылмайды