ақсу-жабағылы - қазақстанның ең ескі қоры, сондай-ақ юнеско-ның биосфералық резерваты мәртебесіне ие орталық азиядағы бірінші болып батыс тянь-шань шельфінде теңіз деңгейінен 1000-ден 4280 метр биіктікте орналасқан. міне, биіктігі жоғары белдіктер: жартылай шөлдер құрғақ forb далаымен ауыстырылады, құрғақ шабындықтардың сәнді аудандары сергіп келе жатқан арча бүршектеріне жол береді. түрлі-түсті альпі гүлдерінің әшекейлі әшекейлері мұздықтардың қарлы және көкшіл тілдерінде қараңғы шыңдардың аяғын безендіреді. ақсу-жабағылы - сирек кездесетін, жойылып бара жатқан және эндемикалық жануарлар мен өсімдіктердің ең бай қазынасы. мұнда арқар және тау ешкілері, маралдар мен раушандар, сілеусіз және қар барысы, қасқырлар мен түлкілер, аюлар мен саңырауқұлақтар, тас сақиналары мен герма кездеседі. құстардың бай әлемі. көктемде өсімдіктер, грифон аңақтары және алтын бүркіттер аспанға көтеріледі. тас тауларында ұя салатын ұя, мәңгілік қардың жанында сноуборд таба аласыз. тұтқыр ормандардың көлеңкелі төсемесінде, жұмақ бүркітшісінің төгілуі тірі жарық болып көрінеді. флейтадағы қоңырау үндері көгілдір құсты әнге ұқсас. көптеген түсті көбелектің, сирек кездесетін түрлердің, сирек кездесетін түрлердің, жалтақтылардың және сарайлардың күндізгі жағалауында жарқырауы мүмкін.
өсімдіктер флорасы әртүрлі. григтің қызғалдақтары қызыл жалын сияқты беткейлерде өршиді. қызғылт гүлзарларда морин кокандтың әуе гүлдері жиналды.
теңіз деңгейінен 3000 метр биіктікте орналасқан шалғайдағы шұңқырда резервтің тағы бір тартуы - қараңғы жарқыраған тастардан жасалған көптеген суреттерден тұратын «көркем галерея» түрі. онда бейнеленген жабайы және үй жануарлары, аң аулау және ежелгі ң өмірі. ақсу-жабағылы палеонтологиялық учаскелеріндегі тақтатастың шөгінділерінде планетаның ең көне тұрғындары - өсімдіктер, қтар, жәндіктер және қылшақ тәрізді жалған суреттер сақталған.
Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.[1]

Кесе тарту етіп отырған әже, немере немесе шөбересімен
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.
Алдымен әже тәрбиесі арқылы бала жақсы-жаманды ажыратып, үлкен-кішіні тани бастайды. Мінез-құлық, тіл тәрбиесі қалыптасып, бала үй шаруасына бейім, елгезек тілалғыш, мейірімді болып өседі. Әженің алдын көрген балаға былайғы жұрт тәрбиелі бала деп баға береді. Әже тәрбиесі көбіне «олай істеме, былай істе», «бүйтсең жаман, өйтсең жақсы»деген вербалды сипатта, ақылгөйлік мазмұнда болып, әженің мейірімі мен жүрек жылуына бөленіп өседі. Осылайша жас бала қазақы ортадағы моральдық-этикалық нормалармен таныса отырып, адами тұлғаның қалыптасуына ғана емес, дәстүрлі ырым-тыйымдар жүйесінің қағидаттарын біртіндеп бойына сіңіре бастайды.
Жеті-тоғыз жастан әрі қарай тұңғыш немере ұлдың тәрбиесі атасының қолына өтеді, Ал қыз немеренің негізгі тәрбиесі әженің қарамағында болады. Бұл кездегі тәрбиенің мазмұны атаға ілесе жүріп, көрген-білгенін көңілге тоқудан құралады. Атасына ілескен бала алыс жерлерді, ел жақсыларын, сыйлы ауылдарды көріп, жиын-тойға т.б. қатысып, соларды ұғынуға, білуге тырысады. Атаның «визуалды» тәрбиесінен өткен баланы былайғы жұрт көргенді бала деп атайды. Қазақ паремеологизмі Атың бар да жер таны желіп жүріп, атаң барда ел таны еріп жүріп деп кеңес береді. Ел тану, жер тану көргенділікке жатады. Қазақтың дәстүрлі бала тәрбиесінде көргенділік тәрбиенің ең жоғарғы формасы болып табылады. Әже мен атадан тәлім алған немеренің рухани жағынан тәрбиелі, көргенді азамат болып, ержетуінің, елдің аузына ілігер көшелі азамат болып қалыптасуының негізі осылайша қаланады
сол үшін әжемізді бағалай білейік