Қонақтың қаржысымен қой сойсаң ,Атымтай Жомарттан нең кем.Арғымақтың желісінен Аруананың өрісі кең.Мен негізінде баяғыда жазып тастайтын едім бірақ бірдене шыға беред ОГО деп.
3. а) Сейлем құрап жаз.
Сейлем құрып жазу оқушының алғашқы үйретушісіның болашағын формалайтын бір шерттік іс-әрекет. Оқушымен бірінші сияқты жұмыспен байланысты, сейлем құрып жазу оқушының мас?
3. а) Сейлем құрап жаз. Бүгін аспан ашық қолайлы күн райы қолайсыз күн райы
Бүгін аспан ашық дегені сөздік префикс немесе көмекші сөздерін қолданып казақша сөйлем жазу әдісі арқылы сөйлем табиасынан жазылып тұр. Аспан ашық дегені төрт әдісті көрсетеді:
- Бірінші, "Қолайлы күн" сөздігімен басталады. Бұл әдісдегі "қолайлы" сөзі "қол-" - орналасқан мекенді тереңдеймелетін сөздін префиксі, "-айлы" - мекенді тереңдеймелететін сөздің суффиксі. "Қолайлы" сөзі біреулу қалыпты суффикске қашылды, бұл да мысалға максат беретін, күнге арналған мекенді тереңдеймелетін сөзді.
- Әкінше, "Райы" сөзімен тамызған болады. "Райы" - "нейро" деген сөз құлақтарды ашуын білдіреді. Күннің айдыны, мектептің басталу уақыты, т.б. үшін біраз да зат емес қалыпты сөз уақытын көрсетеді.
- Үшінші, "Қолайсыз күн" сөздігімен тамызған болады. "Қолайсыз" префиксі "қол-" - орналасқан мекенді тереңдеймелетін сөздін префиксі, "-айсыз" - мекенді доғарушылардың басталуын көрсететін туралы деген сөздің суффиксі. "Қолайсыз" сөзі біреулу қалыпты суффикске қашылды, ал қазіргі уақытта "қостарылған" ай неше? деген мысал арқылы мекенді доғарушы болмайды сөзді көлденесіз.
- Төртінші, "Райы" сөзімен тамызған болады. Азамат доғарушылардың басымдық лауазымы туралы деген сөзді көрсетеді.
Ә) Кейін, шейін, дейін, бері сөздерін қолданып, сөй құра.
"Кейін" сөзі, "кей-" көмекші сөзі префиксімен басталады, "шексіздік, болашаққа дегенменай заман" деген тамызданады. Оқушының максатының "кейіндік" болатын күнмен зірек болып табылатын немесе көркем тез оңға байланатын немесе орындалатын ерекшелікті айту болса сөзді қолдану керек. Осы сөзге ұяшық тілдерде "after", "later", "then" деп теріскелей атап отырып жатады. Мысалы, "Мерекечесіне апармақ бастаны кейін өтті" осы сөзмен илимий жатады.
"Шейін" сөзі, "ше-" көмекші сөзі префиксімен басталады, "шексіздік, алдындағы заман" деген тамызданады. Оқушының максатының "шейінде" болатын күнмен зірек болып табылатын немесе шамамен қосымша, үлгілі, бағасыз немесе айту болса сөзді қолдану керек. Осы сөзге ұяшық тілдерде "before", "in front of" деп теріскелей атап отырып жатады. Мысалы, "Мектепке шейінде жүгізіп отырды" осы сөзмен жазылу керек.
"Дейін" сөзі, "дей-" префиксімен басталады, "жазудың керісінде қолданылатын айту" деген тамызданады. Оқушының максатының "дейінде" болатын күнге арналған максатты айту немесе айтулылықтай айту болса сөзді қолдану керек. Осы сөзге ұяшық тілдерде "until", "up to" деп теріскелей атап отырып жатады. Мысалы, "Алдағы мерекендей балаларға дейін жазу керек" осы сөзмен жазылу керек.
"Бері" сөзі, сипатлау жасаған жай түрінде қолданылады, адайтындан артық. Қалыпты сөздерге жағымды, жасаған, көрсеткіш немесе мекенді партитивтік өзгертулерді енгізу үшін қолданылады. Мысалы, "Балалар школына қарай бері ерекше қіздарды кітельдеуі шарт" осы сөзмөнді жазу керек.
Үлгі: Жаңбырдан кейін кемпірқосақ шықты. Кешке шейін алаңда ойнадым.
Әлі де, мұнда келтірілген тәрізді босатқыңыз, содан кейін кез келген сабақ материалына басыңыз, сіз қандай сабақ берсеңіз шығар кетер?
Для того чтобы понять и талдану (анализировать) кейіпкерлер (героев) в поэме М. Шаханова "Нарынқұм зауалы", необходимо провести подробный анализ текста и изучить характеристики персонажей, их действия и речи.
Первым шагом в изучении поэмы является чтение текста и понимание его содержания. В поэме "Нарынқұм зауалы" М. Шаханов рассказывает историю о Нарынқұме, который является отважным, мужественным и добрым героем. Он отправляется в долгий и опасный путь заулом (степью), где сталкивается с различными трудностями и испытаниями.
Теперь необходимо обратить внимание на кейіпкерлер (героев) в поэме и проанализировать их. В "Нарынқұм зауалы" можно выделить следующих кейіпкерлер (героев):
1. Нарынқұм: Он является главным героем поэмы. Он изображается как отважный, сильный и принципиальный человек, который отправился в путешествие через степь дабы выполнить свое предназначение - помочь своему народу. Его характеристика основывается на его доброте, смелости и приверженности целям.
2. Бұлмадыр: это второстепенный герой в поэме. Он является товарищем и верным другом Нарынқұма в его путешествии. Бұлмадыр изображается как мудрый, умный и надежный попутчик, который всегда готов помочь Нарынқұму. Он долго жил в степи и знает ее опасности и тайны.
3. Осындай: это герой, который встречается на пути Нарынқұма. Он изображается как сильный и храбрый мужчина, который помогает Нарынқұму в его путешествии. Осындай предоставляет Нарынқұму информацию о дальнейшем пути и предупреждает его о возможных опасностях степи.
4. Кепеул: это враг Нарынқұма и его народа. Он изображается как злой и безжалостный человек, который стремится помешать Нарынқұму в его путешествии и совершить предательство. Кепеул пытается соблазнить Нарынқұма и сделать его препятствие на его пути.
5. Есіл: это девушка и возлюбленная Нарынқұма. Она изображается как красивая и мудрая женщина, которая верит в Нарынқұма и поддерживает его во всех его начинаниях.
Теперь, имея представление о героях, можно рассмотреть их характеристики и их значимость в развитии сюжета поэмы. Каждый герой вносит свой вклад в историю и помогает развить темы и идеи, представленные в поэме.
Нарынқұм является главным героем и героем-победителем в поэме. Он изображается как добрый и отважный человек, который преодолевает множество трудностей и побеждает врагов в своем путешествии. Его смелость и принципиальность вдохновляют и мотивируют других персонажей, а также читателей.
Бұлмадыр - верный друг и помощник Нарынқұма. Его мудрость и знания о степи помогают Нарынқұму преодолеть трудности и найти правильный путь.
Осындай представляет собой сильную поддержку для Нарынқұма, предоставляя ему необходимую информацию и советы. Он изображается как образец храбрости и доброты.
Кепеул является препятствием на пути Нарынқұма. Он представляет собой врага, который стремится помешать Нарынқұму достичь своей цели. Этот персонаж служит для создания напряжения и возникновения конфликта в сюжете поэмы.
Есіл играет роль возлюбленной Нарынқұма. Ее вера в своего возлюбленного и поддержка помогают Нарынқұму сохранять силы и бороться со всеми трудностями.
В заключение, в поэме "Нарынқұм зауалы" М. Шаханов создает многообразных героев, каждый из которых вносит свой вклад в сюжет и развитие тем и идей. Анализ этих героев позволяет понять и оценить их действия, характеристики и роль в поэме.
