ТІЛДІК БАҒДАР Мезгіл және мекен үстеулер
Үстеу қимыл мен іс-әрекеттің мезгілін, ме- Мезгіл үстеуі қашан? қашаннан? деген
кенін, сынын, себебін, амалын білдіретін сөз табы. сұраққа жауап беріп, қимылдың, іс-әрекеттің
Мекен үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің орында- мезгілін, мерзімін, уақытын білдіреді.
латын орнын, мекенін көрсетіп, қайда? қайдан? Мысалы: таңертеңнен (қашаннан?) кет-
қалай қарай? деген сұрақтарына жауап бе- ті, жазғытұрым (қашан?) келеді, ала жаздай
реді. Мысалы: Тауға қарай (қайда?) өрмелеу, (қашан?) еңбектенді, күні-түні (қашан?) оқыды
алға (қайда?) жылжыды, ілгері-кейін (қайда?)
т. б.
қозғалды, жоғарыдан (қайдан?) түсті т. б.
можно сократить правило но чтоб смысл остался,про учить надо но для меня много
"Тігіншіні инесі асырайды". Иголка кормилица портного.
"МЕЗГІЛ ЖЕТСЕ МУЗ ДА ЕРІР". Придет время и лед растает.
Жақсы сөз, жарым ырыс ---хорошее слово, пол удачи (дела) .
Адам итті жұмсаса, ит итті жұмсайды ---стоит ли довериться кому-то, который перепоручает третьему.
Жынды бас, екі айаққа тыным бермейді ---дурная голова, ногам покоя не даёт.
Жаман иттін атын бөрбасар деп қояды (плохого пса, волкодавом величать, непозаслугам) ---бывает и недостойного великим называют.
Говоря о парне : Жеті қырлы, бір сырлы ---загадочный красавец-удалец.
"Туған жерге туыңды тік" - Водрузи свой флаг на родной земле.
"Жері байдың елі бай" - Кто богат землей, у того богатая страна.
"Ер туған жеріне, ит тойған жеріне" - Джигита тянет туда, где он родился, собаку тянет туда, где она наелась.
"Бейнет қыл да зейнет қыл" - Потрудись, а потом и требуй.
"Еңбектің көзін тапқан, байлықтың өзін табады" - Кто найдет источник труда, тот найдет само богатство.
"Жас келсе іске - кәрі келсе асқа" - Молодому дело - старому угощение.
"Малы бірдің жаны бір" - У кого скот общий, у того и душа едина.
"Мал ашуы - жан ашуы" - Боль за скот - боль души.
"Бірінші байлық - денсаулық, екінші байлық - ақ жаулық, үшінші байлық - бес саулық" - Первое богатство - здоровье, второе богатство - семья, третье богатство - наличие скота.
"Қонақ келмеген үй - мола" - Дом, в который не приходит гость, подобен могиле.
"Қонаққа кел демек бар да, кет демек жоқ" - Гостю можно говорить "приходи", "уходи" говорить нельзя.
"Таспен ұрғанды аспен ұр" - На удар камня отвечай угощением.