Шығарма үзінділерінен шылауларды тауып, өзі тіркескен сөздермен жазыңдар. Олардың қандай мағына үстеп тұрғанын түсіндіріңдер. Мен - мен едім, мен едім!
Мен Нарында жүргенде
Еңіреген ер едім..
Ерегіскен дұшпанға
Қызыл сырлы жебе едім.
Жақсыларға еп едім,
Жамандарға көп едім.
Хан баласы ақсүйек -
Ата дұшпан сен едің,
Ата жауың мен едім.
Ежелгі дұшпан ел болмас,
Етектен кесіп жең болмас!
Хан баласы ақсүйек -
Байеке ,сұлтан сен болып,
Сендей нарқоспақтың баласы,
Маған оңаша жерде жолықсаң,
Қайраңнан алған шабақтай
Қия бір соғып ас етсем...
М.Өтемісұлы
даю 20б
Су бірнеше себептер бойынша өмір сүрудің маңызды компоненті болып табылады. Мысалы, су өсімдіктердің фотосинтезін жасау үшін қажетті маңызды компонент болып табылады. Бұл жағдайда, егер өсімдіктер фотосинтезі тоқтатылса, онда планетада өмір біраз уақыттан кейін тоқтатылады.
Су сонымен бірге тірі организмдерде кездесетін химиялық реакциялардың әмбебап катализаторы сияқты әмбебап еріткіш болып табылады. Сонымен, судың қатысуымен, тіпті бөлме температурасында, кез-келген химиялық реакция жылдамдығы бірден бірнеше рет күшейеді.
Айта кету керек, су бүкіл әлемдегі биосфераның ең маңызды компоненті болып табылады, өйткені әлемдегі мұхит су қоймаларында біздің планетамыздың климатын бақылауға болатын ағымдар. Сондай-ақ, судың көптеген ағзалар үшін тіршілік ету ортасы екенін ұмытып кетпеуіміз керек, оның жоғалуы биосфераны жойылуы мүмкін