Есімшелер - бұл кез келген немесе топырақтық объектке тиесілі болған предикативтік немесе жай сөйлемдік сөздер. Есімшелер тәуелдеді сол кез келген объекттің мәнін, түрін, көзімен байқалатын мәліметтерді білдіреді. Белгілі конструкциялар шығару үшін есімшелерді өндіру және белгілеу түсіндерілген.
Суреттегі есімшелерді тәуелде. бермес, баратын, келер, жақ, көрген, І, І, көргенім, II, көргенің, көргеніңіз, III, көргені.
1. бермес - беру мүмкін емес, жоқ;
2. баратын - бару үзілген;
3. келер - келуге мүмкін;
4. жақ - жатады, бар;
5. көрген - көрген, көріп отырған, көрінген;
6. І - көріп отырған;
7. ІІ - көрген, көрінген;
8. көргенім - мен көруге мәлімет беретін;
9. ІІІ - көріп отырған;
10. көргенің - сен көруге мәлімет беретін;
11. көргеніңіз - сіз көруге мәлімет беретін;
12. III - көрші.
Суреттегі есімшелерді таңдау үшін, оларды жариялаушының нысандарына көз жеткізуіміз керек. Нысандар:
1. бермес - жалпы көрсеткішсіз әрекет жасау (жоқ);
2. баратын - бару өткізу (жатады);
3. келер - келу (жатады);
4. жақ - анықтеуіш белгісі, бар (кесері);
5. көрген - көруге нысан жасау (көріп отырған);
6. І - жалпы көрсеткішсіз әрекет жасау (көрген);
7. ІІ - көруге нысан жасау (көрген);
8. көргенім - мені анықтаушы әрекет жасау (көрген);
9. көргенің - сені анықтаушы әрекет жасау (көрген);
10. көргеніңіз - сізді анықтаушы әрекет жасады (көрген);
11. ІІІ - жалпы көрсеткішсіз әрекет жасау (көрген).
Нетив 1-дегі бермес жаңа кезеңге кірмейді, сондықтан натуралды жаңа есімшені таңдауға болмайды. Мазмұнда бермес жеріне 'баратын' деген сөзді көрсетсекпіз, ал мұнда 'баратын' мазмұнымен нысанды кустарып, жариялаушыны түсіндіреміз.
Келер.келерым.келерын
Келерыныз.келеры