қашанда намысты биік қойған ұлтпыз. Қазақта «Бөріктінің намысы бір» деген ұлағатты, жақсы сөз бар. Мен соңғы уақыттары намыс мәселесі туралы ойланып, толғанып жүрмін. Неге десеңіз, қарап тұрсақ, біздің барлық өміріміз, тіршілігіміз өз алдына, ал рухани дүниеге, ұлттық құндылықтарымызға келгенде намыстың орны бөлек екен. Намыс қай жерде болсын керек. Мәселен, ғылым мен білімде, мәдениет пен өнерде, спортта, т.б. салаларда өз ұлтының намысын биік қойған адам бәсекеге қабілетті болуға талпынады. Тілге де намыс керек. Тіл – намыссыз дамымайды. Біз кейде неге өзіміздің қаракөздеріміз ана тілін құрметтемейді, үйренбейді деп өзімізге сауал қойып, ой жүгіртеміз. Себебі бұл мәселеде де намыстың жоқтығы болмай отырғаны сезіледі. Намыстың жоғары болуы отаншылдыққа бастайды. Патриоттық сезімді арттырады. Өз еліңнің, жеріңнің қадірін айрықша білуге, қастерлеуге үйретеді. Осы айтылған мәселелердің бір адамның бойынан табылуына да, меніңше, намыс ерекше әсер етеді. «Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді» дегендей, бойында ұлттық намысы бар адам ол өзінің мәдениетін, тілін, дінін қастерлейді. Жақында мынадай бір оқиғаның куәсі болдым. Бір кеңсе дүкеніне кіріп едім жасы егделеу тартқан бір қазақ апай сол кеңсенің ұлты қазақ қызметкеріне ұрсып тұр екен. Сондағы сөзін тыңдап көрсем: «Ты сначала на русском нормально разговаривать научись» дейді. Сонда әлгі қызметкердің бар айыбы әлгі апайға қазақша сөйлегені ме? Сұрастырып білсем, ол апай өзіне керек затты әлгі дүкеннен таба алмай, ашуланған екен. Содан барып, өзіне қазақша жауап берген қызметкерге осындай сөздер айтқан екен. Өзі тек орысша сөйлейтін кісі көрінеді. Мен де араласып, оған мұныңыз дұрыс емес деген сыңайда пікірімді айттым. Өйткені тілдің намысы аяққа тапталып жатқанда үндемей қала алмадым. Себебі бойымда ұлттық намысым бар. Тілімді жақсы көремін, салтымды сыйлаймын. Ата-анамнан да көрген тәрбием сол. Сондықтан өмірдің күнделікті көрінісіне мән беріп, қарап жүрсең, өзіміздің қазақ азаматтарымыздың бойынан намыстың аздығын байқаймын. Бәлкім, біз өзгерген шығармыз. Заман басқа шығар. Бірақ ұлттық намысты ұмытуға, естен шығаруға болмайды ғой. Бізді ұлт еткен намысымыз емес пе?! Жастарға да айтарым сол – ұлттық намысыңды сақтай біл. Сонда ар-ұжданың да биік болады. Еліңе пайдаң тиетін жақсы азамат болып өсесің. Айдос Маратұлы Қарағанды облысы
Көкшетау– Ақмола облысының әкімшілік орталығы. Көкшетау Қопа көлінің жағасында орналасқан, Көкшетау үстіртін алып жатыр, оны геологтар Көкшетау үйіндісі деп атайды және оның «Қазақ Швейцариясы» деген ақындық аты бар.Көкшетау– таза, әдемі қала. Егер қаланың оңтүстік батыс жағында орналасқан төбеге шықсақ, көз алдымызға керемет бейне көрінеді: батыста көлдің су айдыны мен жағажай алқабы, солтүстік шығыста жазықтық, ал оңтүстікте төбелер бар.Демалыс пен туризмҚаланың оңтүстік шығыс жағында Бурабай көлі бар, оның жағасында келушілерге ыңғайлы көптеген сауықтыру және туристік объектілер бар. Бұл жерде сізге ұлттық тағамның түр түрін және атпен серуендеуді ұсынады. Таудың енсіз жолдарымен Бурабай көлінен Шабақты көліне түсуге болады, бұл жерде турист жабайы табиғат жағдайында ұмытылмас демалыс жасауына болады: шатырда ұйықтау, тау бұлағына жуыну, отта өзіне тамақ әзірлеу.Бүгінгі қалаҚазір қалада 2 мыңнан астам түрлі меншіктегі әртүрлі өнеркәсіп жұмыс жасайды. Олардың кейбіреулері белсенді қызмет атқарады және қала ішінде, сонымен қатар Қазақстанның сыртында үлкен беделге ие. Қалада жекеменшік кафе, дүкен, шаштараз, бөлімшелер жұмыс жасайды. Қазақстанның ірі банкілерінің филиалдары қызмет атқарады.1996 жылдың маусымында үш ЖОО негізінде – педагогикалық, ауыл шаруашылық және политехникалық – ғалым-энциклопедист Ш.Уәлиханов атындағы университет ашылды.Қаланы көгалдандыру қала тұрғындарының қамқорлығында. Келешекте жалпы қолданыстағы жасыл көшеттердің ауданы бір тұрғынға шаққанда 21 шаршы метрге дейін жеткізу жоспарланған (қазіргісі 7,7 шаршы метр). Мамандар жасанды тәлімбақты құру мәселесін қарастыруда.Пайдалы сілтемелер (дерекнама)
Атырау – Еуропа мен Азия құрлықтарының шекарасындағы әсем қала. 1991 жылға дейін қала Гурьев деп аталды. Кейін Атырауға ауыстырылып, теңіз жағасындағы қала Қазақстанның ірі қалаларының біріне айналды. Атырау қаласы Түрікменстан, Өзбекстан және Ресейдің Астрахань облысымен шектеседі.Қала көшелері кең әрі олардың атаулары ерекше. Атырау көшелерінің атаулары Абай Құнанбаев, Мұхтар Әуезов, Шоқан Уәлиханов, Степан, Разин, Емельян Пугачев сынды тарихи тұлғалардың құрметіне қойылған.Атырау қаласының заманауи сәулетінің Қазақстанның өзге қалаларынан еш айырмашылығы жоқ. Қаланың басты көрікті мекені - XIX ғасырда салынған Православ шіркеуі. Бұл шіркеу Атырау қаласында тұрғызылған алғашқы ғимарат. Жайық өзенінің бойындағы жаяу жүргіншілер көпірі қаланың мақтанышына айналған. Бұл көпір Әлемдік Рекордтар кітабына енген.
қашанда намысты биік қойған ұлтпыз. Қазақта «Бөріктінің намысы бір» деген ұлағатты, жақсы сөз бар. Мен соңғы уақыттары намыс мәселесі туралы ойланып, толғанып жүрмін. Неге десеңіз, қарап тұрсақ, біздің барлық өміріміз, тіршілігіміз өз алдына, ал рухани дүниеге, ұлттық құндылықтарымызға келгенде намыстың орны бөлек екен. Намыс қай жерде болсын керек. Мәселен, ғылым мен білімде, мәдениет пен өнерде, спортта, т.б. салаларда өз ұлтының намысын биік қойған адам бәсекеге қабілетті болуға талпынады. Тілге де намыс керек. Тіл – намыссыз дамымайды. Біз кейде неге өзіміздің қаракөздеріміз ана тілін құрметтемейді, үйренбейді деп өзімізге сауал қойып, ой жүгіртеміз. Себебі бұл мәселеде де намыстың жоқтығы болмай отырғаны сезіледі. Намыстың жоғары болуы отаншылдыққа бастайды. Патриоттық сезімді арттырады. Өз еліңнің, жеріңнің қадірін айрықша білуге, қастерлеуге үйретеді. Осы айтылған мәселелердің бір адамның бойынан табылуына да, меніңше, намыс ерекше әсер етеді. «Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді» дегендей, бойында ұлттық намысы бар адам ол өзінің мәдениетін, тілін, дінін қастерлейді. Жақында мынадай бір оқиғаның куәсі болдым. Бір кеңсе дүкеніне кіріп едім жасы егделеу тартқан бір қазақ апай сол кеңсенің ұлты қазақ қызметкеріне ұрсып тұр екен. Сондағы сөзін тыңдап көрсем: «Ты сначала на русском нормально разговаривать научись» дейді. Сонда әлгі қызметкердің бар айыбы әлгі апайға қазақша сөйлегені ме? Сұрастырып білсем, ол апай өзіне керек затты әлгі дүкеннен таба алмай, ашуланған екен. Содан барып, өзіне қазақша жауап берген қызметкерге осындай сөздер айтқан екен. Өзі тек орысша сөйлейтін кісі көрінеді. Мен де араласып, оған мұныңыз дұрыс емес деген сыңайда пікірімді айттым. Өйткені тілдің намысы аяққа тапталып жатқанда үндемей қала алмадым. Себебі бойымда ұлттық намысым бар. Тілімді жақсы көремін, салтымды сыйлаймын. Ата-анамнан да көрген тәрбием сол. Сондықтан өмірдің күнделікті көрінісіне мән беріп, қарап жүрсең, өзіміздің қазақ азаматтарымыздың бойынан намыстың аздығын байқаймын. Бәлкім, біз өзгерген шығармыз. Заман басқа шығар. Бірақ ұлттық намысты ұмытуға, естен шығаруға болмайды ғой. Бізді ұлт еткен намысымыз емес пе?! Жастарға да айтарым сол – ұлттық намысыңды сақтай біл. Сонда ар-ұжданың да биік болады. Еліңе пайдаң тиетін жақсы азамат болып өсесің. Айдос Маратұлы Қарағанды облысы
9790 рет
көрсетілді
8
пікір