Во многих мечетях есть выборная должность имама, который предводительствует в молитвах и контролирует работу мечети. Часто синонимом имама в разных странах служит арабское понятие мулла. Община выбирает имама среди пользующихся авторитетом верующих богословов[2].
В пятничных или соборных (джума) мечетях наряду с другими обязанностями имамы еженедельно читают проповеди (хутба) во время пятничной полуденной молитвы (джума-намаз), поэтому их также называют имам-хатибами[2].
Предводитель в молитвеПравить
Во время общей обязательной молитвы избирается имам, который руководит ею. Имамом в молитве может стать любой благочестивый мусульманин, имеющий необходимое религиозное образование, умеющий правильно читать Коран, вне зависимости от своего социального положения[1]. Первым имамом в истории ислама был пророк Мухаммед[2]. Большинство течений ислама не разрешает женщинам быть имамами[en], однако некоторые либеральные течения позволяют женщинам руководить не только молитвой женщин, но и смешанной молитвой.
Первоначально молитвой руководил сам пророк Мухаммад. В конце жизни, во время болезни, его замещал Абу Бакр. В провинциях молитвой руководили наместники, которые также занимались и чисто практическими вопросами (сбором налогов и т. д.). Во время пятничных молитв наместники также произносили проповеди (хутбу). При аббасидских правителях (749—1258) молитвой стали руководить специально подготовленные люди, которых стали называть «имамами». При Фатимидах (909—1171) в пятничных молитвах в период месяца рамадан роль имама брали на себя халифы[3].
Традиционно считается, что молитвой должен руководить авторитетный человек, чьи познания в коранических науках бесспорны. В деревенских мечетях на должность имама обычно выбирается наиболее почтенный и сведущий в богословии человек[1]. В Турции имамов избирают прихожане, а власти утверждают. Избираются лица, получившие богословское образование (впрочем, большой учёности от имама не требуется, но она позволяет занять более выгодную должность кадия или муфтия). Отличие в одежде имама — белый тюрбан и белые рукава[3].
Объяснение:
дұрыс
– Бақыт қайда барасың?
– Көршімен болған бірлігі,
Тағат, ғибадат тірлігі
Ұйымшыл елге барамын,– деп жырлапты. Бүгінгі қазақ мемлекетінен тағат, ғибадатты табамыз, тәубе. Көршілерін былай қойғанда, әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының басын бір үстелдің басына жинайтын да біздің мемлекет. Жаһандық маңызы бар Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының IV съезі жақында өткелі тұр. Бұл Қазақ елінің мәртебесі десек, екінші жағынан, қазаққа берілген бақыт деуге болады. Себебі, өзіміздің бақытты, ынтымағы жарасқан, бейбіт ел екендігімізді екінші тараптан осылай көрсете аламыз.
Мақсаты кең, нәтижесі биік бұл съездің алдыңғы кездесулердегі ауқымды талқыланған мәселелері өз жемісін беріп жатыр деп білеміз. Бірақ, биылғы IV Съезге қойылған тақырыптың маңыздылығы да ерекше. «Бейбітшілік және келісім – адамзат таңдауы» тақырыбының қарастырар талқысы мол. «Тұрақты дамуға қол жеткізудегі дін лидерлерінің рөлі», «Дін және мультикультурализм», «Дін және әйел: рухани құндылықтар мен қазіргі заманғы сын-тегеуріндер», «Дін және жастар» атты төрт секциялық отырыс жоспарланған.
Біздерді қызықтырып, тапқырлықпен таңдалған бүгінгі күннің өзекті мәселесінің бірі – жастар мәселесі. Қай елде болса да діннің алар орны ерекше. Әрі халық өзі ұстанған дініне мейлінше берік болуға тырысып, дін басшыларына ерекше орын берері хақ. Олай болса, жастарды тәрбиелеу мәселесінде діндер көшбасшыларының алар орны өзгеше. Астана төріне дін басшылары жәйдан-жай жиналмақ емес. Елордадағы Бейбітшілік және келісім сарайының көк шаңырағының астында ұйымшылдықпен талқыланатын өзекті мәселелер әр елдің игілігі үшін болмақ. Міне, осыны татулық пен бейбітшіліктің нышаны деуге әбден негіз бар. Бұл съездің Қазақстанда өтуінің өзі тек беделімізді ғана емес, ата-тарихымызға сай қонақжайлылығымызды да айғақтайды.
Ауқымы кең, айтары мол, талқыланатын тақырыбы терең құрылтайдың алдында «Егемен Қазақстан» газетінің бетінде (№169-171, 20 сәуір 2012 ж.) басылым басшысы Сауытбек Абдрахмановтың Бас мүфти, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы хазрет Әбсаттар қажы Дербісәлімен «Ислам – адамзаттың асыл тәжі» атты сұхбаты жарияланған-тын. Оқып, ой түйіп, алған ерекше әсерімізбен бөлісу мақсатында қолға қалам алған едік.
Ғұламалардың «Тақырыпты дұрыс түсіну, оқығалы жатқан дүниенің жартысын түсінгенмен тең» дегеніндей, дінбасының сөзінен алынып, «Ислам – адамзаттың асыл тәжі» деп аталған бұл мағынасы терең сұхбаттың тақырыбының өзі маңыздылығы мен терең ой қалдыратынын айқындап тұрғандай.