Моңғолия империясы Бұл үздіксіз территориялардан тұратын империялардың ішіндегі ең ірісі және тарихтағы екінші ірі империя болды. Оның жасаушысы 1206 жылы әртүрлі моңғол тайпаларын біріктіре білген және қазіргі Моңғолия мен Сібірдің аудандарымен сәйкес келетін аймақтан бастап территориялық экспансия процесін бастаған Шыңғысхан болды.
Бұл көшпелі халық 30 миллион шаршы шақырымнан асатын территорияны басқара алды. Ең үлкен кеңейту кезінде ол Қытай, Персия, Месопотамия, Ресей сияқты маңызды аймақтарды және Шығыс Еуропаның бір бөлігін қамтыды.

Шыңғыс хан қайтыс болғаннан кейін, императорлық аумақ оның ұлдары арасында бөлінді, бірақ бәрі біртұтас көсем - Ұлы ханның егемендігінде болды. Ол әлі де өз доминаттарын кеңейтуді жалғастырғанымен, 1368 жылы оның ыдырауына әкелетін кейбір декадация белгілері пайда бола бастады.
Моңғолдар өздерінің әскери жорықтарында қарсыластарын бағындыру үшін террорды қолдануды қарсылық көрсетпегендерге төзімділікпен біріктірді. Олар сонымен қатар сауда-саттыққа үлкен мән беріп, әлемдегі кейбір маңызды коммерциялық бағыттардың өз жерлері арқылы өтуін пайдаланды.
Фантастика - ең ескі жанр. Қазақ ертегілерінің ғажайып кейіпкерлері: таусоғар, желаяқ, саққұлақ, жалғыз көзді дәу, жалмауыз кемпірлер - өз заманындағы фантастикалық бейнелер. Аталмыш жанрдың түп атасы - ауыз әдебиеті. Ал біздің заманымыздың еншісі - ғылыми фантастика. Кезінде фантаст жазушыларымыздың қаламынан туған «робот» есімді темір адамдар жеті қат көктегі жұлдыздар әлемінде қадам басып, жер астына дейін сапар шекті. Кеңес дәуірінде осындай қиял-ғажайыпқа толы романдар, повестер, хикаяттар, әңгімелер жетіп артылатын. Олардың бәрі келешек пен өткен заманның құпияларын барлап, хал-қадерінше әдебиеттің, мәдениеттің дамуына ықпал етті.
Ал қазір ше? Қазіргі оқырман ондай қиял-ғажайыптарға сенуден қалып барады.