Аққулар ұйықтағанда.Мұқағали Мұқатаев.
Поэмада аққуын жоғалтқан Жетім көл суреттеледі.Баласы өлім қәлінде жатқан ана шарасыздықтан Жетім көлге келіп аққуды атпақ болады.Ақын тамсандырып атқан таңды, сайраған бұлбұл үнін,көл бетінде тербетіліп ұйықтаған аққуларды өте әсерлі суреттеген.Тұмсығын мамығына тығып, ұйықтаған тәкәппар аққу құсқа айдын төсек,аспан көрпе болып бүкіл табиғат көлге табынғандай көрініс келеді көз алдыңа.Ағарып атқан ақ таңда аққуда,айдында ақ нұрға бөленгендей әсер қалдырады.Аппақ таңмен оянған аппақ аққулар аққу мойындарын бұрып күнге қарап таранып сыланғаны қандай ғажап.Жаны,ары сұлу аққу құс мамығын тұмсығымен тарап,сәнденіп,суға сүңгіп шомылғаны тамсантады.Ақын сұлулықтың асқақ бейнесін суреттегенде көз алдыңа айдында сыңарымен жүрген сұлуда кербез аққулар елестейді.Халқымыз аппақ аққуды сұлулық пен махаббат символы ретінде біледі.Ару қызды аппақ аққуға теңейді.Поэмада аппақ аққу арқылы сұлулықтың асқақ бинесін көрсете білген.Көл айдыны сұлуда кербез аққу құссыз жетім,көл аққусыз қалмасын.
Төлеген Айбергенов.М.Шахановқа.
Сағыныш.
Сағыныш - адам бойындағы сезімнің нәзігі.Ақын сағыныш сезімі жоқ адамдар- бақытсыз,бақсыз.Кеудеңде сағынышың барда сен адамсың,тірісің.Сағынышсыз сірә пенде барма? Мен бүгін көгілдір көлге сағынышпен ұшып барамын.Сағынған қарағым,сенде менімен бірге ұш.Егер мен ғасырлар кітабында оқылып,бетім жабылып кетсе,сен жалғастыр сағынышымның асқақ әнін.Егер қараңғы түнде қамықсаң,сағыныш қанатына қаусырып жылытар.Сағыныш - дегенің әйбәт дүние, таусылар күні жоқ оның.Аспаннан көшкен бұлттада,көктемде келген тырналардың үніндеде сағыныш бар.Жаңбыр күткен сұрша құмдада,құм шағылдардада сағыныш бар.Егер сенің жарық жанарың қайғыға берілсе, жүзіңді мұң шалса онда сенің сағынып жүрмегенің.Жүйіткіген поезды,жаңғырған даланы,қаланы көрсең- сағыныш деп біл.Қырдан аққан жұлдызды көрсең,ол менің жүрегімнің түкпіріндегі сағыныш - тұңғиық,түпсіз мәңгілік.Ақын жырлаған сағынышты сағынбау мүмкін емес.Ақын жанының сарғайған сағынышын жылдар өтіп,беті жабылсада біз әлі оқып,сусындап жүрміз.Сағынышымен сағынтқан ақын Т.Айбергеновтің өлеңдері барда өзі ешқашан ұмтылмайды.