Х Түпнұсқа оқылым мәтіні кестедегі жинақы
мәтінге айналу үшін қандай рекет жасау керек
болғанын анықта.
Жинақы мәтін
Узак Ізденіп, көп еңбектенген өнертапқыштар
Уилбур мен Орвилл Райттар алғашқы ұшақты жасап,
үшырып, тәжірибеден өткізген. Оларға үшақ ойлап
шығаруға бұрамасын бұраса, ызыңдаған дыбыс
шығарып, тірі жәндік сияқты аспанға ұшатын
«Геликоптер» деген ойыншық ой салған.
Ағайындылар оның қалай жасалғанын көру үшін
ішін ашқан,
Барлық жауап дұрыс.
Мәтінге тілдік өзгерістер енгіздік - алынған
ақпаратты барынша қысқа беру үшін
лексикалық, грамматикалық бірліктерді дұрыс
таңдап қолдандық,
Негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді,
сөйлемдерді белгіледік.
Автор ойын, баяндау желісін сақтай отырып,
мәтіндегі негізгі ойды ықшамдадық.
Мәтінді мұқият оқыдық және негізгі, қосымша
ақпараттарды анықтадық қосымша
ақпараттарды сызып тастадық.
А
Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904) — ұстаз,ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер[1], либералды көзқарасын исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен.[2]
Абай Шығыс пен Батыс мәдениетін жетік білген. Бірқатар әлем ойшылдарының еңбектерімен жақсы таныс болған. Философиялық трактаттар стилінде жазылған «Қара сөздері» - тақырып ауқымдылығымен, дүниетанымдық тереңдігімен, саяси-әлеуметтік салмақтылығымен құнды.[3]