Мәтіннен мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдер, тауып жазыңдар. Сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдаңдар. Жай сөйлемде арасындағы мағыналық қатынасты сұрақ қою арқылы анықтаңдар.
Злиха мен Батима деген біреудің қызметінде тұрған екі қыз бала төбесіне бір-бір жәшік жеміс көтеріп, қалаға келе жатыпты. Злиха аһлап-уһлеп, Бәтима күліп, әзілдесіп келе жатады. Сонда Злиха айтады:
- Сен неге мәз болып, қуанып келесің? Төбеңдегі жәшіктің ауырлығы менің басымдағыдан кем емес, өзің де менен күшті емессің.
- Мен жәшігімнің ішіне ауырды жеңілдететін бір шөп салдым, - дейді Бәтима.
- Ай, ондай болса, сол шөбіңнің атын айтшы, мен де ауырымды жеңілдетейін, - деді Злиха.
- Ол шөп сенің қолыңа түспей ме деп қорқамын. Оның аты – «сабыр», - деп, айтқан екен .
Бала: өте жақсы, ағасы үшін жиған тергенін береді, сатушы мінезі: жарқын, жайдарлы, ақкөңіл. Ешкім миллион туратын суретті біреуге арзанға сатпас еді. Сын есім: бала: өте жақсы Сатушы: құмар емес ақшаға, жақсы кісі.
Эссе: менің ойымша сатушы дұрыс жасады, себебі ешқандай адам бұндай батылдыққа бармас еді. Ол өте ақкөңіл а да түсінуге болады, өйткені олда ағасына жиған тергеніне сурет сатып алды. Ол 1 жыл бойы жинады. Суретшіні мен ерлік іс жасады деп айта аламын. Қазіргі адамдарға келетін болсақ олар ақша құмар, тойымсыздық.
Кіріспе: сатушының миллион тұратын суретте балаға сатуы Негізгі ой: адамдардың еңбегін, жиған тергенін бағалау. Қорытынды: ешқашан аш көз болмау
Ыбырай Алтынсарин
Злиха мен Батима деген біреудің қызметінде тұрған екі қыз бала төбесіне бір-бір жәшік жеміс көтеріп, қалаға келе жатыпты. Злиха аһлап-уһлеп, Бәтима күліп, әзілдесіп келе жатады. Сонда Злиха айтады:
- Сен неге мәз болып, қуанып келесің? Төбеңдегі жәшіктің ауырлығы менің басымдағыдан кем емес, өзің де менен күшті емессің.
- Мен жәшігімнің ішіне ауырды жеңілдететін бір шөп салдым, - дейді Бәтима.
- Ай, ондай болса, сол шөбіңнің атын айтшы, мен де ауырымды жеңілдетейін, - деді Злиха.
- Ол шөп сенің қолыңа түспей ме деп қорқамын. Оның аты – «сабыр», - деп, айтқан екен .