19. Жұмбақты оқып, шешуін тап. Тарағым бар Таранбаймын. Орағым бар Ора алмаймын. Сақалым бар, ал бірақ Мен ақсақал бола алмаймын. Тәуелденген сөздерді тауып, оларды үш жақта және көпше түрде айт
Әдебиет-өмір айнасы Әдебиет сабақтарының идеялық дәрежесін арттыру мектептерде әдебиет пәнін оқытатын мұғалімдердің ең негізгі міндетінің бірі болып табылады. Әдебиет сабақтарында көркем шығарманың идеялық жағын аша отырып, оқушылардың ой-өрісін, өмірге көзқарасын, дүниетанымын, эстетикалық талғамын жүйелі түрде дамытып отыру қажет. Оқушылардың әдебиет пәніне деген қызығушылығын арттыра отырып, көркем шығармадағы адам мінездерінің ұнамды, ұнамсыз жақтарын оқушы түсінерліктей етіп айқын талдау жасап отыру керек. Сонда әрбір жеткіншек өмірдің шынайы бейнесін анық ұғына түседі. Мұны іс жүзіне асыру үшін мұғалімнің өзі шығарманың идеялық әлеміне терең бойлап, оны айрықша шабытпен түсіндіре білсе, әрине, оқушы да көркем әдебиеттің маңызын, тәрбиелік мәнін ұға түседі. Идеялық тәрбие беру жұмыстары әдебиеттен білім беру ісімен тығыз байланысты. Сондықтан идеялық тәрбие кіріспе сабақтан бастап жүргізіліп, оқушылардың өмірге көзқарасын бір арнаға салып қалыптастыру жағы көзделеді. Мұғалім кіріспе сабақта оқушының көңілін алдымен шығарманың тақырыбын ашып алуға аударуы тиіс. Сонда оқушы талданатын шығарманың идеялық мазмұнына байланысты шығармадағы кейіпкерлерге өз көзқарасын, өзіндік топшылауын айтуға тырысатын болады. Әрбір көркем шығарманың идеялық мазмұнын ашып алу үшін сол шығармаға мұғалім күні бұрын дайындалып, шығарманың идеялық мазмұнына сәйкес бірнеше мысалдарды, кейде сұрауларды дайындап алуы қажет болады.
Отбасы – адам үшін ең жақын әлеуметтік орта. Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің мұралар мен салт-дәстүрлердің сақтаушысы. Отбасында бала алғаш рет өмірмен, қоршаған ортамен танысып, мінез-құлық нормаларын игереді. Отбасы баланың азамат болып өсуінің негізі болып табылады.
Отбасының басты қызметі баланы тәрбиелеу. Отбасы тәрбиесі – бұл жалпы тәрбиенің ең басты бөлігі. Ата-ана және отбасы мүшелері жас нәресте дүниеге келген күннен бастап, оның өміріне қамқорлық жасап, болашағын жоспарлайды және саналы азамат болып өсуі үшін қажет жағдай жасайды. Бұған баланың қажеттігін толық қанағаттандыру, оны дене және ой еңбегіне үйрету, күн тәртібін дұрыс реттеуге , салауатты өмір сүруге, адал болуға тәрбиелеу, жақсылықты үйретуге, жамандықтан жиренуге үйрету, бойында жастайынан мәдени құндылықтар мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру жатады
Тарағым бар
Таранбаймын.
Орағым бар
Ора алмаймын.
Сақалым бар, ал бірақ
Мен ақсақал бола алмаймын.
Жауабы: Қораз.Тәуелденген сөздер — тарағым, орағым, сақалым.
Жекеше:І- жақ: Менің тарағым, орағым, сақалым.
ІІ- жақ: Сенің тарағың, орағың, сақалың.
Сіздің тарағыңыз, орағыңыз, сақалыңыз.
ІІІ- жақ: Оның тарағы, орағы, сақалы.
Көпше:І- жақ: Біздің тарағымыз, орағымыз, сақалымыз.
ІІ- жақ: Сендердің тарақтарың, орақтарың, сақалдарың.
Сіздердің тарақтарыңыз, орақтарыңыз, сақалдарыңыз.
ІІІ- жақ: Олардың тарағы, орағы, сақалы.