Қоршаған ортаның экологиялық жағдайы мен ауру деңгейіӨңдеу
Адамның денсаулығының төмендеп, ауруға шалдығуын ағзаның ортаға толық бейімделе алмауымен, қолайсыз әсерлерге берген теріс жауабы ретінде қарастыру керек. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ВОЗ) анықтамасы бойынша, денсаулық дегеніміз — бұл тек аурудың болмауы емес, ол толық физикалық, психологиялық және әлеуметтік қолайлылық.
Ғалымдардың есептеулері бойынша адамдардың денсаулық жағдайы 50—52%-ы — өмір сүру салтына, 20-25%-ы — тұқым қуалау факторларына, 18—20%-ы — қоршаған орта жағдайларына, ал 7—12% ғана денсаулық сақтау саласының деңгейіне байланысты болады. Антропогенді факторлар бұрын болмаған, жаңа техногенді ауруларды туғызады. Адамның денсаулығына зиянды әсер ететін факторлардың ішінде әр түрлі ластаушы заттар бірінші орын алады. Адамның іс-әрекеті нәтижесінде биосфераға, оған тән емес 4 млн.-нан астам заттар шығарылады. Сонымен қатар, жыл сайын қоршаған ортаға мыңдаган жаңа заттар шығарылады. Олардың көпшілігі ксеиобиотиктер (грек тілінен аударғанда хеnos —бөтен) адам мен басқа да тірі ағзалар үшін бөтен заттар. Аурулардың көбеюі сонымен қатар табиғи ортаның әр түрлі трансформацияларымен, оның толық бұзылуы, өнеркәсіптік кешендерге, бір типті тұрғын жерлерге және т.б., яғни «үшінші табиғатқа» айналуына байланысты. Денсаулыққа әлеуметтік және экономикалық жағдайлардың әсері артып отыр. Табиғи және физико-химиялық тұрғыдан алғанда таза орта болса да, қолайсыз әлеуметтік-экономикалық жағдай ауру мен өлімнің артуына әкелетінін өмір көрсетіп отыр. Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың нашарлауы адамның психологиялық күйі мен стресстік құбылыстар арқылы әсер етеді. 9-кестеде халықтың өліміне әр түрлі аурулардың әсері көрсетілген.
сен Иә...қазір денсаулықтың нашарлап жатқаны не себептен деп ойлайсыз?!дәрігер:Қазір бәрі дайын болғанға бәрін дүкеннен сатып ала салады, оның салдарын ешкім ойлап та жатқан да жоқ. Қандай салдар дерсіз, ең бірінші дайын тағамдарды сатып алып жатқан адамдар оның құрамына көңіл аудара бермейді, оның үстіне ұзақ уақыт сақталатын тағам болған онда қаншама қоспа барын кім білген, екіншіден, адамдар еріншек болып бара жатыр, неге дейсіз бе, өйткені қолдан нан ысу дегендер қалып жатыр, тіпті қамырға дейін бәрі дүкендерде самсап тұр. Сен:Міне зардаптары қаншама?! Дәрігер: Әрине, уақыт үнемдеу үшін керек кейде, бірақ дайын қатқан қамырды сатып тамақ жасай салып, бос уақытты босқа өткізгенше(теледидирдағы пайдасыз сериалдар, телефонмен ұзақ ұзақ әңгімелер(бәріне емес әрине)) бар ынтаңмен туған-туысыңа дәмді тамақ жасап берудің өзі керемет емес пе?!
Тап-таза қо тағамдарды өз қолыңыздан өсірілен мал-құс өнімдерінен, өзіңіз өсірген көкініс-жемістерден ала-аласыз!
1)себебі батыс елінен шығыс еліне дейін жеткендіктен.
2)жібек жолы ол сауда болатын орын яғни басқа елдің адамдары басқа елмен сауда ласа алған