) Үйлену дәстүрі. Қазақтарда той өткізу-өмірдегі ең қызықты, оқиғаларға толы, көркем және ең маңызды рәсімдердің бірі. Қазақтар туысқандық некелердің пайда болуына кедергі келтіретін факторларға үлкен мән береді.
2) Наурыз. Дәстүр мерекесі. Бұл Шығыс мерекесі Орталық Азия халықтарының исламға дейінгі тарихынан бастау алады. Қазақтарда "Наурыз" - көктем мерекесі, оны тойлау күн мен түннің теңесуіне тура келеді. Бұл күні табиғатта жаңару орын алады, алғашқы көктемгі күн күркірейді, ағаштардағы бүршіктер ісінеді, жасыл желектер қатты өседі деп сенді.
3) Рази-айт немесе әңгіме мерекесі. Бұл діни мұсылман мерекесі Рамазан айының аяқталуына орай шаввал айының бірінші және екінші күндері атап өтіледі. "Құран" ережелеріне сәйкес, әрбір адал мұсылман жыл сайын бір ай ораза ұстауы керек, бұл адал адамның маңызды міндеттерінің бірі болып саналады.
4) Құрбан айт немесе құрбандық шалу мейрамы. Бұл мереке мұсылмандар арасында ең бастысы болып саналады. Оның мерекесі айттан кейінгі 71-ші күні, яғни зу-аль-хиджа айының оныншы күні келеді. Мереке үш-төрт күнге созылады. Мерекенің нақты тарихи негізі бар. Аңыз бойынша, Солтүстік Арабия халықтарының ата-бабаларының бірі Ибрахим бір күні түсінде Алла оған сенімін сезіну, тауларға жасырын көтеріліп, Ұлы Исмаилді Аллаға құрбандық шалу үшін бұйырған.
5) Жылу – дүлей зілзалалардың (өрттердің, су тасқындарының және т.б.) салдарынан зардап шеккен адамдарға материалдық, моральдық және қаржылық көмек көрсетумен байланысты дәстүр. Барлық жанашырлар, тек туыстары ғана емес, зардап шеккендерге көмектесуге құқылы. Қайырымдылық ретінде мал, құрылыс материалдары, киім, ақша болуы мүмкін.
6) қонақасы – қонақты емдеумен байланысты әдет-ғұрып. Қазақ халқы ежелден қонақжайлығымен танымал болған. Ең дәмдісін қазақтар әрқашан қонақтар үшін сақтаған. Қонақтар үш түрге бөлінді. "Арнайы қонақ" – арнайы шақырылған," құдайы қонақ " – кездейсоқ жолсерік," қыдырма қонақ " – күтпеген қонақ.
Объяснение:
БҰЙЫРАМЫН:
1. «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8424 болып тіркелген, «Егемен Қазақстан» газетінің 2013 жылғы 12 маусымдағы № 146 (28085) санында жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
1-тармақ мынадай мазмұндағы 5) тармақшамен толықтырылсын:
«5) осы бұйрыққа 114-174-қосымшаларға сәйкес мүмкіндігі шектеулі оқушыларға арналған бастауыш білім берудің жалпы білім беретін пәндері бойынша үлгілік оқу бағдарламалары.»;
көрсетілген бұйрықпен бекітілген «Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4 сыныптары үшін «Дүниетану» пәнінен типтік оқу бағдарламасы» деген 7-қосымшада:
4-тармақ мынадай мазмұндағы 13), 14) тармақшалармен толықтырылсын:
«13) еңбексүйгіштікке, өзінің және өзгенің еңбегіне құрметпен қарауға баулу;
14) қоғамдық игілік және олардың құндылығы туралы түсінік беру.»;
8-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«1) адам еңбегі, еңбек ету арқылы нәтижеге қол жеткізудің маңыздылығы;»;
10-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«2) адам еңбегі және оның адам өміріндегі маңызы. Еңбек өмірді жақсартудың негізгі құралы ретінде. Табиғатты қорғаудағы адамның рөлі.»;
15-тармақтың 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«7) тау жыныстары және оны қорғау. Тау жыныстары туралы түсінік Тығыз және бос тау жыныстары. Пайдалы қазбалар және олардың түрлері Гранит. Құм. Саз және әктас. Ac тұзы. Мұнай және табиғи газ. Адам өмірі үшін пайдалы қазбалардың маңызы. Бар байлықты бүкіл қоғамның игілігі үшін пайдалану;»;
18-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«2) еліміздің егіншілік және мал шаруашылығы. Адамның егін және мал шаруашылығын дамыту үшін жасаған жағдайлары. Бар байлықты бүкіл қоғамның игілігі үшін пайдалану. Көрнекі құралдар. Қазақстанның физикалық картасы;»;
20-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«3) адам қолымен жасалған заттар, өз еңбегінің құндылығы туралы;»;
22-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«1) адамның айналадағы дүниемен қарым-қатынасы, еңбек арқылы өмірді жақсарту туралы;»;
24-тармақтың 11) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«11) пайдалы қазбалар, олардың адам өміріндегі маңызы, оларды қоғамның игілігі үшін пайдалану туралы;»;
26-тармақтың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«6) туған жердің егіншілігі мен мал шаруашылығы, даму жағдайлары. оларды қоғамның игілігі үшін пайдалану туралы;»;
көрсетілген бұйрықпен бекітілген «Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4 сыныптары үшін «Дене шынықтыру» пәнінен типтік оқу бағдарламасы» деген 12-қосымшасында:
9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«9. Типтік оқу жоспарына сәйкес пән бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 1-сынып - аптасына 3 сағат (барлығы 99 сағат);
2) 2-сынып - аптасына 3 сағат (барлығы 102 сағат);
3) 3-сынып - аптасына 3 сағат (барлығы 102 сағат);
4) 4-сынып - аптасына 3 сағат (барлығы 102 сағат).»;
12-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«12. Курс мазмұны келесі бөлімдерден тұрады:
1) тақырыптық жоспар:
кесте 1
Бағдарлама түрлері
Бағдарлама бөлімдері
Оқу тоқсандары
1
2
3
4

Базалық
1. Жеңіл атлетика
6
-
-
6
12
2. Қозғалмалы ойындар
8
7
7
8
30
3. Гимнастика
7
8
6
-
21
4. Шаңғы (қарсыз аудандарда (оңтүстік өңірлер) шаңғы дайындығының орнына таза ауада қозғалмалы ойындарды өткізу ұсынылады)
-
-
10
-
10
5. Жүзу (жүзу сабағын өткізу мүмкін болмаған жағдайда, оның орнына гимнастика сабағын өткізу ұсынылады)
-
-
-
6
6
Базалық компонент бойынша сағаттар саны:
21
15
23
20
79
Вариативті
1. Аймақтың климаттық жағдайына байланысты
6
6
4
4
20
2. Мұғалімнің таңдауы бойынша (ұлттық ойын түрлерін қолдану)
Вариативті компонент бойынша сағаттар саны:
6
6
4
4
20
Баяндауыштар көбінесе сөйлемнің соңында тұрады да, не істеді? не қылды? қайтті? (қандай? қанша? және т.б. - сөйлемде баяндауыш қай сөз табынан болса, сол сөз табының сұрақтарына жауап береді) деген сұрауларға жауап береді.
Баяндауыш болатын сөз таптары:
1. Етістіктер мына тұлғаларда айтылып, баяндауыш болады:
• ашық райдағы етістіктер
Мысалы: Мен бір аса маңызды жұмыспен келіп отырмын.
• бұйрық және қалау райларындағы етістікте
Объяснение: