Қазақтардың үштен екі бөлігі қырғынға ұшырады деген мәліметті Шәкәрім Құдайбердіұлы қай оқиғаның салдарынан деп көрсеткендігін белгілеңіз.
A) Моңғол шапқыншылығы
B) Жоңғар шапқыншылығы
C) Ұжымдастыру саясаты
D) Саяси қуғын-сүргін
3 Абылай кезінде хан билігіне енгізілген өзгерісті көрсетіңіз.
А) Хан билігін шектеулі болды В) Сұлтандар билігі
шектелді С) Билер кеңесі енгізілді
D) Хан билігі шексіз болды
4 Бөкей Ордасында өткен ұлт-азаттық көтерілістің хронологиясын белгілеңіз.
А) 1783-1797 жж
В) 1836-1838 жж
С) 1837-1847 жж
D) 1856-1858 жж
5 "… жалпы жолдастарына, соның ішінде маған, ол еріксіз "Еуропаға ашқан терезе"
сықылды болды", – деп Шоқан Уәлиханов туралы пікір білдірген тұлғаны белгілеңіз.
A)
Г.Потанин
B)
И.Березин
C)
Семенов Тянь-Шаньский
D)
Ф.Достоевский
6 Алаш партиясының төрағасын көрсетіңіз.
A) А.Байтұрсынұлы
B) Ә.Бөкейханов
C) М.Шоқай
D) М.Тынышпаев
7 1927 жылы Мәскеуде, Майндағы Франукфуртта концерттер берген атақты әншіні
табыңыз.
A) Ж.Жабаев
B) К.Әзірбаев
C) К.Бәйсейітова
D) Ә.Қашаубаев
8 1909 жылы Германияның Кельн қаласында өткен жарыста неміс балуаны Вейланд
Шульцерді жеңген атақты қазақ балуанын белгілеңіз.
A) Қажымұқан
B) Балуан Шолақ
C) Ж.Үшкемпіров
D) Е.Ибраимов
9 Қазақ тіл білімінің негізін салушы, қоғам қайраткерін белгілеңіз.
A) А.Байтұрсынұлы
B) Ә.Бөкейханов
C) С.Сәдуақасов
D) М.Дулатов
10 1970-1985 жылдары көлге құятын өзендер суы азайып, металлургия кәсіпорындары
өндіріс қалдықтары әсерінен ауыр металдар мен күкірт оксидтерінің мөлшері артқан
көлді көрсетіңіз.
A) Жасыбай
B) Балқаш
C) Зайсан
D) Алакөл
11
Горбачев барынша қатқылдау сөйледі: «Бұл мәселені шешуді бізге қалдыр.
Республикаға жақсы коммунист жіберіледі». Қазақстанда осы коммунистің келуімен орын
алған оқиғаны белгілеңіз.
A) 1958 жылғы Теміртау оқиғасы
B) 1979 жылғы Целиноград оқиғасы
Ілиясты ылғи да ән-күйдің әсерінен туған, өзіне ғана мағлұм күшті сезімдер булықтырып жүретін болса керек. Ол соларды сарқа, ақтарыла бір, құйқылжыта, нөсерлете бір жырлауға біртіндеп жақындай берген тәрізді. Осы жолдағы оның асқан бір айтулы белесі - өзінің қазақ күйлерін жетік білетінін, олардың сыры мен сипатын нәзік сезініп, оларды өздеріне лайық көп бояқты құлпырған тілмен суреттеп бере алатын ерекше талант екенін танытты. Поэманың басты кейіпкерін:
Қобызшы Малқыбай шал Матайдағы
Матайда Кенже, Тұңғат, Сақайдағы
Қазақта қобызшының қалғаны сол,
Жорға еді маймаңдаған бақайшағы, -
деп таныстыруынан-ақ күй құдіретіне елтіп, шарықтаған шабыттың екпіні сезіледі. Осы "жарықшақ үні тозған қаңсыған", "еңкейіп екіндідей күні кеткен" шалыңыз кім десеңіз:
Қобызшы ол "Ақ көбікті" аңыратқан
Боздатып "бозінгенді" күңіренткен.
Малқыбай қобызшыдан ақынның бала кезде тыңдаған "Бозінген" күйінің әсері шер-күйік боп жүрегіне байланып қалғанын сол күй жайындағы поэмада суреттелген аңыздан анық байқаймыз.
Міне, осылайша Ілияс асудан-асу бел асып келіп, 1934 жылы өзінің әйгілі "Күйші" поэмасын жазды. Поэма оқырманды салған жерден